Οι στρατιωτικές αποτυχίες της Μόσχας στην Ουκρανία, ειδικά μετά και τη βύθιση της ναυαρχίδας του ρωσικού ναυτικού «Moskva» στη Μαύρη Θάλασσα, επαναφέρουν την απειλή του Βλαντιμίρ Πούτιν για χρήση πυρηνικών όπλων, ως έσχατη λύση στα αδιέξοδά του, εκτιμούν οι Ηνωμένες Πολιτείες, βάζοντας πλέον ακόμα μία επικίνδυνη παράμετρο στο «Ουκρανικό», μετά από ακριβώς πενήντα μέρες πολέμου.
Η σύγκρουση άλλωστε της Ρωσίας με τη Δύση οξύνεται, μετά την εκτόξευση απειλών, με αναφορές και στα πυρηνικά όπλα, από το Κρεμλίνο για την πρόθεση ένταξης της Φινλανδίας στο ΝΑΤΟ, την ώρα που η Ουάσιγκτον επιμένει στη διεύρυνση του Συμφώνου, θεωρώντας ότι ενισχύσει την ασφάλεια των ευρωπαϊκών κρατών.
Σε νυχτερινό διάγγελμά του ο πρόεδρος Βολοντίμιρ Ζελένσκι χαρακτήρισε επίτευγμα του ουκρανικού λαού τις 50 μέρες αντίστασης στην ρωσική εισβολή. «Είναι ένα επίτευγμα εκατομμυρίων Ουκρανών» σημείωσε με έμφαση, προσθέτοντας «δόξα τω Θεώ, οι ένοπλες δυνάμεις της Ουκρανίας, ο λαός μας — υπερασπιστήκαμε το μεγαλύτερο μέρος της χώρας μας». Και όπως σημείωσε φορτισμένος «για να το θέσουμε ήπια, κανένας δεν ήταν πεισμένος ότι θα επιβιώναμε. Πολλοί μας συμβούλευαν να παραδοθούμε de facto στην τυραννία, αλλά δεν γνώριζαν πόσο γενναίοι είναι οι Ουκρανοί».
Ο Ζελένσκι ευχαρίστησε τους ξένους ηγέτες και τις χώρες που έχουν παράσχει βοήθεια στην Ουκρανία, αφήνοντας όμως αιχμές και κατά όσων δεν το πράττουν με αποφασιστικότητα. Στο μεταξύ καθ’ όλη τη διάρκεια της νύχτας χτυπούσαν συναγερμοί σε πόλεις σε όλη την ουκρανική επικράτεια, ακόμα και στα δυτικά της χώρας, ενώ ακούστηκαν ισχυρές εκρήξεις σε Κίεβο, Χερσώνα και Χάρκοβο, επιβεβαιώνοντας τη διάθεση της Μόσχας να διατηρήσει ανοιχτά τα μέτωπα του πολέμου και πέραν της περιφέρειας του Ντονμπάς, προς το οποίο κατευθύνει τις κύριες δυνάμεις της.
Το Κρεμλίνο επανήλθε επίσης χθες στο θέμα των ειρηνευτικών προσπαθειών, επιμένοντας σε τέσσερις όρους, την αποδοχή των οποίων ζητά από τον Βολοντιμίρ Ζελένσκι για να υπάρξει κατάπαυση του πυρός. Με την δυσάρεστη για τη Μόσχα τροπή που έχει πάρει η ρωσική εισβολή, τη σθεναρή ουκρανική αντίσταση και την οπλική βοήθεια από τη Δύση, έστω κι αν ο Ουκρανός πρόεδρος επικρίνει όσες χώρες αρνούνται το ολοκληρωτικό εμπάργκο στο ρωσικό πετρέλαιο, μοιάζει εξαιρετικά δύσκολο αυτή την ώρα, εάν όχι απίθανο να υποχωρήσει το Κίεβο στην απαίτηση του Πούτιν.
Όπως δήλωσε ο εκπρόσωπος του Κρεμλίνου Ντμίτρι Πεσκόφ, ο ρώσος πρόεδρος θα μπορούσε να συναντηθεί με τον Ζελένσκι εάν ο τελευταίος συμφωνούσε με τους όρους, που τέθηκαν στη συνάντηση της Κωνσταντινόπουλης πριν μερικές εβδομάδες. Όπως είπε χαρακτηριστικά ο ρώσος αξιωματούχος «το έγγραφο για την υπογραφή της συμφωνίας είναι έτοιμο», παραδεχόμενος ότι «προς το παρόν, δεν έχουμε κάποια νέα ενημέρωση γι' αυτό».
Οι όροι δε που περιλαμβάνει αυτό το έγγραφο είναι η αναγνώριση της Κριμαίας ως ρωσικό έδαφος, η αναγνώριση επίσης της ανεξαρτησίας του Ντονμπάς, η αλλαγή του ουκρανικού Συντάγματος ώστε να κατοχυρωθεί η ουδετερότητα της χώρας, που σημαίνει την μη ένταξή της στο ΝΑΤΟ και η ξεκάθαρη διαβεβαίωση για τη μη παρουσία ξένων στρατιωτικών δυνάμεων στο ουκρανικό έδαφος.
Η βύθιση του «Moskva» και τα πυρηνικά
Τις ώρες που κυριαρχούσε η είδηση ότι οι ουκρανικές δυνάμεις αντίστασης χτύπησαν στη Μαύρη Θάλασσα τη ρωσική ναυαρχίδα «Moskva», η οποία λίγο αργότερα κατά τη ρυμούλκησή της βυθίστηκε, ο διευθυντής της CIA Ουίλιαμ Μπερνς προειδοποιούσε ότι οι απειλές της Ρωσίας για χρήση πυρηνικών όπλων πρέπει να ληφθούν σοβαρά. Και εξηγούσε ότι λόγω της «πιθανής απελπισίας», που διακατέχει τον πρόεδρο Πούτιν και τη ρωσική ηγεσία, για τις αποτυχίες στο στρατιωτικό πεδίο στην Ουκρανία, «κανένας από εμάς δεν μπορεί να πάρει ελαφρά την απειλή για μια καταφυγή σε τακτικά πυρηνικά όπλα ή πυρηνικά όπλα χαμηλής απόδοσης». Σημείωσε ότι η αμερικανική υπηρεσία παρακολουθεί πολύ προσεκτικά το ενδεχόμενο αυτό, διευκρινίζοντας ωστόσο ότι δεν έχουν διαπιστωθεί ακόμα κινήσεις από τη Ρωσία για μία τέτοια ενέργεια.
Πάντως, με αφορμή τις διεργασίες που έχει πυροδοτήσει η πρόθεση της Φινλανδίας (κυρίως αυτής και λιγότερο της Σουηδίας προς το παρόν), να ενταχθεί στο ΝΑΤΟ, υπάρχει ακροθιγώς αναφορά στα πυρηνικά όπλα από μέρους της Μόσχας. Ο αντιπρόεδρος του Συμβουλίου Ασφαλείας της Ρωσίας Ντμίτρι Μεντβέντεφ προειδοποίησε το Ελσίνκι και την ηγεσία του ΝΑΤΟ ότι η χώρα του θα ενισχύσει την άμυνά της και πως δεν θα μπορεί να γίνεται πια λόγος για μια «αποπυρηνικοποιημένη» Βαλτική, σημειώνοντας ότι «η ισορροπία πρέπει να αποκατασταθεί».
Λίγο αργότερα ο εκπρόσωπος του Στέιτ Ντιπάρτμεντ Νεντ Πράις, απαντούσε εμμέσως στον Μεντβέντεφ, δηλώνοντας ότι «η διεύρυνση του ΝΑΤΟ θα ενίσχυε την ασφάλεια στην Ευρώπη», προσθέτοντας ότι οι ΗΠΑ δεν έχουν λόγο να ανησυχούν ότι η διεύρυνση μιας αμυντικής συμμαχίας θα μπορούσε να έχει ως αποτέλεσμα οτιδήποτε άλλο πέραν αυτού – σημείωση: της ενίσχυση δηλαδή της ευρωπαϊκής ασφάλειας».
Το οπλισμένο με πυραύλους βαρύ καταδρομικό κλάσης Atlant, μήκους 186 μέτρων, ετέθη σε υπηρεσία το 1983, την σοβιετική εποχή, με την ονομασία Slava (Δόξα). Αποστολή του, η καταστροφή αεροπλανοφόρων.
Μετονομάσθηκε σε Moskva τον Μάιο 1995. Είναι οπλισμένο με 16 αντιπλοϊκούς πυραύλους Bazalt/Voulkan, με πυραύλους Fort, την ναυτική εκδοχή των πυραύλων S-300 μεγάλου βεληνεκούς, και με πυραύλους μικρού βεληνεκούς Ossa. Διαθέτει επίσης εκτοξευτές ρουκετών, κανόνια και τορπίλες.
Σύμφωνα με το πρακτορείο Ria Novosti, το Moskva εκσυγχρονίσθηκε δύο φορές στην ιστορία του, την δεύτερη κατά την περίοδο 2018-2020.
Το πλήρωμά του αποτελείται από 680 άνδρες, σύμφωνα με το ρωσικό υπουργείο Αμυνας.
Φωτογραφία του ρωσικού υπουργείου Άμυνας από το στο καταδρομικό Moskva στη Μαύρη Θάλασσα κοντά στη Σεβαστούπολη στις 18 Φεβρουαρίου 2012
Τρεις πόλεμοι
Ο πρώτος του πόλεμος ήταν η ρωσική εισβολή στην Γεωργία το 2008. Η Ρωσία δεν έχει δώσει πληροφορίες για τις αποστολές του, αλλά σύμφωνα με υψηλόβαθμο αξιωματικό της Γεωργίας, το ρωσικό καταδρομικό εισήλθε στο λιμάνι του Οτσαμτσιρέ για να βομβαρδίσει στην κοιλάδα του Κοντορί τις γεωργιανές στρατιωτικές δυνάμεις, οι οποίες απώλεσαν τότε τον έλεγχο και της τελευταίας ζώνης που κατείχαν ακόμη στην αυτονομιστική περιοχή της Αμπχαζίας.
Ο τότε πρόεδρος της Ρωσίας Ντμίτρι Μεντβέντεφ είχε εκφράσει την «ευγνωμοσύνη» του προς το πλήρωμα του πολεμικού πλοίου για το «θάρρος και την αποφασιστικότητά» του κατά την διάρκεια της σύρραξης.
Μετά την επέμβαση της Ρωσίας στο πλευρό του Μπασάρ αλ Ασαντ στον πόλεμο στη Συρία, το Moskva αναπτύχθηκε από τον Σεπτέμβριο 2015 μέχρι τον Ιανουάριο 2016 στην ανατολική Μεσόγειο για να διασφαλίσει, σύμφωνα με το ρωσικό υπουργείο Αμυνας, την «αντιαεροπορική άμυνα» της ρωσικής βάσης του Χμεϊμίμ.
Λίγο μετά, ο Βλαντίμιρ Πούτιν παρασημοφόρησε όλο το πλήρωμα με το μετάλλιο του Ναχίμοφ, για το «θάρρος και την αποφασιστικότητά» του.
Από την Σεβαστούπολη της Κριμαίας, που αποτελεί την βάση του ρωσικού στόλου της Μαύρης Θάλασσας, το Moskva συμμετέχει στην επίθεση που εξαπέλυσε στις 24 Φεβρουαρίου 2022 ο Βλαντίμιρ Πούτιν κατά της Ουκρανίας.
Σε συνομιλία μέσω ασυρμάτου στη αρχή του πολέμου και έκτοτε απέκτησε θρυλικές διαστάσεις και αποτυπώθηκε σε ουκρανικό γραμματόσημο, οι συνοριοφύλακες του μικρού νησιού των Φιδιών απάντησαν «άντε και γ...» στο ρωσικό καταδρομικό όταν τους ζητήθηκε να παραδοθούν. Λίγο μετά, το Moskva μαζί με το Vassili Bykov βομβάρδισαν το νησί. Τα μέλη της ουκρανικής συνοριοφυλακής αιχμαλωτίσθηκαν.
