Ακολουθεί ολόκληρο το κείμενο της ερώτησης:
ΕΡΩΤΗΣΗ
Προς τον Υπουργό Αγροτικής Ανάπτυξης & Τροφίμων, κ. Γεωργαντά Γεώργιο
Θέμα: Βελτίωση των φυτοϋγειονομικών ελέγχων των εισαγόμενων αγροτικών προϊόντων
Το Υπουργείο Αγροτικής Ανάπτυξης είναι αρμόδιο για τον φυτοϋγειονομικό έλεγχο των εισαγόμενων αγροτικών προϊόντων (παραγόμενων ή διακινούμενων φυτών, φυτικών προϊόντων και λοιπών αντικειμένων όπως περιγράφονται στο ΠΔ 365/2002). Πρόκειται για μία σημαντική διαδικασία που στοχεύει στην μείωση του κινδύνου εισαγωγής και διάδοσης επιβλαβών οργανισμών στη Χώρα και εξ αυτού του λόγου προστατεύει τη δημόσια υγεία.
Ο φυτοϋγειονομικός έλεγχος συνίσταται στα εξής: (α) στην επιθεώρηση των εγγράφων μεταφοράς και τιμολογίων του φορτίου, (β) στον έλεγχο διαπίστωσης ότι η πραγματική σύνθεση του φορτίου ταυτίζεται με την περιγραφή των εγγράφων και (γ) στον φυσικό φυτοϋγειονομικό έλεγχο για τη διασφάλιση ότι το φορτίο είναι απαλλαγμένο από επιβλαβείς φυτικούς ή άλλους εχθρούς.
Τον Δεκέμβριο του 2019 τέθηκαν σε ισχύ οι νέοι φυτοϋγειονομικοί κανόνες της Ευρωπαϊκής Ένωσης (βλ. κανονισμός (ΕΕ)2019/2072), σύμφωνα με τους οποίους απαιτούνται, μεταξύ άλλων, αφενός συγκεκριμένες υποδομές στις πύλες εισόδου της Χώρας και αφετέρου ο εφοδιασμός όλων των εισαγόμενων από τρίτες χώρες φυτών και ζώντων φυτικών μερών με φυτοϋγειονομικό πιστοποιητικό, το οποίο θα πιστοποιεί ότι είναι απαλλαγμένα από επιβλαβείς οργανισμούς και ότι συνάδουν με τις φυτοϋγειονομικές απαιτήσεις της ΕΕ. Η συγκεκριμένη πιστοποίηση είναι σημαντική ενόψει των φόβων για επισιτιστική κρίση λόγω του πολέμου στην Ουκρανία, ιδίως εάν ληφθεί υπόψη ότι όπως εκτιμά ο Οργανισμός Τροφίμων και Γεωργίας (FAO) κάθε χρόνο χάνεται έως και το 40% των καλλιεργειών τροφίμων λόγω εχθρών και ασθενειών των φυτών.
Στο πλαίσιο αυτό αναμένονται έλεγχοι από ειδικά κλιμάκια της ΕΕ στην Χώρα μας, προκειμένου να διαπιστωθεί η συμμόρφωσή μας με την τήρηση των βασικών προδιαγραφών του κανονισμού (ΕΕ)2019/2072. Είναι λοιπόν, κρίσιμο, αφενός για λόγους προστασίας της δημόσιας υγείας, και αφετέρου για λόγους προστασίας της αγροτικής μας παραγωγής και του αγροτικού μας κόσμου, να διασφαλιστεί ότι η χώρα μας έχει συμμορφωθεί πλήρως με τον πιο πάνω κανονισμό και έχει διασφαλίσει όλους τους όρους και τις κατάλληλες υποδομές.
Ειδικότερα, οι αρμόδιες αρχές για την διενέργεια του φυτοϋγειονομικού ελέγχου είναι οι Διευθύνσεις Αγροτικής Οικονομίας και Κτηνιατρικής των Περιφερειών, οι Περιφερειακές Υπηρεσίες του Υπουργείου Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων (που είναι συγκεκριμένα, τα οκτώ Περιφερειακά Κέντρα Προστασίας Φυτών και Ποιοτικού Ελέγχου και τα Κέντρα Ελέγχου και Πιστοποίησης Πολλαπλασιαστικού Υλικού και Ελέγχου Λιπασμάτων) και οι Διευθύνσεις Δασών και Δασαρχεία των κατά τόπους Αποκεντρωμένων Διοικήσεων.
Εντούτοις, το μόνιμο προσωπικό που υπηρετεί στις συγκεκριμένες οργανικές μονάδες είναι ολιγάριθμο και βαίνει μειούμενο αφενός λόγω των συνταξιοδοτήσεων και αφετέρου λόγω του ακόμα υφιστάμενου περιορισμένου αριθμού των προσλήψεων.
Επιπλέον, ο νέος κανονισμός απαιτεί συγκεκριμένες υποδομές στα σημεία εισόδου της Χώρας (δημιουργία στεγασμένου σταθμού) προκειμένου τυχόν παθογόνο έντομο, το οποίο βρίσκεται στο μεταφερόμενο φορτίο να μην μπορέσει να εισέλθει στην ελληνική επικράτεια.
Τέλος, το μόνο πιστοποιημένο εργαστήριο για την διενέργεια ελέγχων για παθογόνα προϊόντα που μπαίνουν στη Χώρα μας είναι το Μπενάκειο Φυτοπαθολογικό Ινστιτούτο, γεγονός που συνεπάγεται καθυστερήσεις στη διενέργεια των ελέγχων και στην έκδοση αποτελεσμάτων. Για τον λόγο αυτό, οι εισαγωγείς από τρίτες χώρες επιδιώκουν άλλες λύσεις (όπως τη Βουλγαρία, που έχει κατασκευάσει μεγάλο κέντρο ελέγχου) γεγονός που σημαίνει λιγότερα έσοδα για το Ελληνικό Δημόσιο.
Δεδομένου του ότι τα έσοδα από το κόστος ελέγχου κάθε φορτίου είναι αρκετά σημαντικά για το Ελληνικό Δημόσιο και θα μπορούσε να είναι ακόμα μεγαλύτερα εάν βελτιώνονταν οι χρόνοι διενέργειας των φυτοϋγειονομικών ελέγχων και οι υποδομές μας και δεδομένου ότι τα ποσά αυτά ως ανταποδοτικά πρέπει να καταβάλλονται για τη βελτίωση τους, τίθενται ερωτήματα για τις πρωτοβουλίες του Υπουργείου Σας στον συγκεκριμένο τομέα.
Για τους λόγους αυτούς ερωτάσθε κύριε Υπουργέ:
1-Σε ποιες ενέργειες έχει προβεί το Υπουργείο σας για την συμμόρφωσή μας με τον Κανονισμό (ΕΕ) 2019/2072; Ειδικότερα, έχετε μεριμνήσει για την ενίσχυση του προσωπικού που κατά νόμο διενεργεί τους φυτοϋγειονομικούς ελέγχους; Σε ποιες ενέργειες έχετε προβεί για τον εκσυγχρονισμό των υποδομών στις πύλες εισόδου αγροτικών προϊόντων της Χώρας μας ώστε να συνάδουν με τον πιο πάνω κανονισμό;
2-Ποιος είναι ο σχεδιασμός σας για την βελτίωση των φυτοϋγειονομικών ελέγχων και την δυνατότητα της Χώρας μας να γίνει πιο ελκυστική και ανταγωνιστική για τους εισαγωγείς από τρίτες χώρες και να υπάρξει αύξηση των τελών ελέγχου και άρα των κρατικών εσόδων, κατά το παράδειγμα άλλων χωρών της Ευρωπαϊκής Ένωσης;
3-Έχει διερευνηθεί η δυνατότητα επέκτασης της συνεργασίας για τη διεξαγωγή ελέγχων για παθογόνα σε αγροτικά προϊόντα και με άλλα ερευνητικά ινστιτούτα και πανεπιστημιακά ιδρύματα, πέραν του Μπενάκειου Φυτοπαθολογικού Ινστιτούτου για να αποφεύγεται ο υπερβολικός φόρτος εργασίας και οι καθυστερήσεις στις απαντήσεις;
Ο ερωτών βουλευτής
Ανδρέας Πουλάς
