Του Τόλη Κοϊνη
Ξεκίνησε με 30.000 άνδρες και του είχαν μείνει 10.000. Αυτά έγιναν τέτοιες μέρες τον Ιούλιο του 1822, διακόσια χρόνια πριν. Οχυρώθηκε στην Ακροκόρινθο και ανασύνταξε τον στρατό του. Περίμενε βοήθεια από την Λάρισα.
Προσπαθούσε να οργανώσει την ενίσχυση της Τουρκικής φρουράς που ήταν εγκλωβισμένη στο Ναύπλιο. Από την άλλη πλευρά ο Κολοκοτρώνης οργάνωσε και πάλι τη στενή πολιορκία των δύο φρουρίων (Παλαμηδιού και Ακροκόρινθου) αλλά περισσότερο προσπαθούσε να ελέγχει τις διαβάσεις μεταξύ Αργολίδας και Κορινθίας (Δερβενάκια, Κοντοπορεία, Νεμέα). Δυστυχώς, ο Κολοκοτρώνης αρρώστησε και ανέβηκε στην Τρίπολη. Αυτό αποσυντόνισε τους Έλληνες.
Ο Δράμαλης όμως είχε χάσει κάθε ψυχικό σθένος… είχε οδηγήσει 20.000 ανθρώπους στον θάνατο… στην Πόλη αν γύριζε, το πιθανότερο ήταν να …έμενε χωρίς κεφάλι. Παρότι είχε νέα και όμορφη γυναίκα την χήρα του Κιαμήλ μπεη η λύπη τον έτρωγε.
Μόνη χαρά του έδωσε ένας νεαρός αξιωματικός ο Δελή Αχμέτ, ο Δελήμπασης, δηλαδή ο επικεφαλής ενός σώματος ιππικού που λεγόταν Δελήδες. Αυτός δυο φορές διέσπασε τον κλοιό των Ελλήνων και έφερε τροφές και πολεμοφόδια στο Ναύπλιο. Ο Δράμαλης «τον προήγαγε εν τω πεδίω της μάχης», τον όρισε πασά με δύο ιππουρίδες (αντί για γαλόνια, αστέρια κλπ. οι Οθωμανοί είχαν τις ιππουρίδες=των αλόγων τις ουρές).
Τέλη Οκτωβρίου ο Δράμαλης πέθανε. Εκτός από την θλίψη υπήρχαν και άλλες αιτίες… Μπορεί να κόλλησε τύφο, που ήταν ενδημικός στην περιοχή όλα τα χρόνια της Επανάστασης ή να ισχύει η λαϊκή εξήγηση πως πήγε από κρυολόγημα… Σύμφωνα, με αυτή την θεωρία, περνώντας από το Αγιονόρι έχασε όλη την οικοσκευή του, μαζί και τα σκεπάσματά του, δεν δέχθηκε δανεικά… έμενε ξέσκεπος και με τα πρώτα κρύα την πάτησε.
Τον διαδέχθηκε ο ΔεληΑχμέτ. Αυτός αφού προσπάθησε να σπάσει τον κλοιό του Κολοκοτρώνη στα Δερβενάκια και απέτυχε (28/11/1822), οδήγησε τον στρατό του στην Πάτρα (αν και με αρκετές απώλειες).
Το τέλος του Δελή Αχμέτ ήταν ακόμα χειρότερο από αυτό του Δράμαλη. Τον σκότωσαν οι ίδιοι οι Τούρκοι.Να πώς έγινε αυτό. Μετά τη Ναυμαχία του Ναυαρίνου, ο Δελή Αχμέτ ήταν ό μόνος πιστός στον Σουλτάνο αξιωματικός στην Πελοπόννησο, φρούραρχος στην Πάτρα.
Ο Ιμπραήμ συμφώνησε με τις «μεγάλες Δυνάμεις» να φύγουν από εδώ οι Αιγύπτιοι και να παραδώσουν τα φρούρια σε Γάλλους. Ο Δελη Αχμέτ διαφώνησε. Δεν θεωρούσε ότι οι συμφωνίες των Αιγυπτίων περιλάμβαναν και αυτόν. Ετοιμάστηκε για αντίσταση.
Όμως, ο Ιμπραήμ πριν μπαρκάρει για Αίγυπτο τσακώθηκε με μια ομάδα ατάκτων (κυρίως Τουρκαλβανών) μισθοφόρων. Αυτοί αφού νίκησαν τον Ιμπραήμ στην Μεσσηνία, ήρθαν στους Μύλους, που συναντήθηκαν με τον Κολοκοτρώνη και τον αδερφό του Καποδίστρια, τους υποσχέθηκαν οι δικοί μας ότι μπορούν να περάσουν ανενόχλητοι από την Πελοπόννησο και να φύγουν. Τράβηξαν κατά το Ρίο.
Εκεί συναντήθηκαν με τον Δελή Αχμέτ. Προσπάθησε να τους θυμίσει την μπέσα που είχαν δώσει… και αυτοί απροειδοποίητα τον πυροβόλησαν. Έτσι η Πάτρα παραδόθηκε στους Γάλλους και τούτοι πέρασαν απέναντι…Αλλά και του Ιμπραήμ το τέλος τροφοδοτεί ιστορίες συνωμοσίας. Στο σχολείο έχουμε μάθει ότι ο Ιμπραήμ πασάς (ελληνοτουρκοαλβανοαιγύπτιος) πολέμησε τους Έλληνες. Δεν μένει χώρος και χρόνος διαθέσιμος για να μάθουμε ότι περισσότερα χρόνια στη ζωή του πολεμούσε τους Τούρκους (και τους είχε κάνει γιογιό!!!!).
Δυο φορές διέσχισε πολεμώντας Παλαιστίνη-Συρία- Μικρά Ασία και έφτασε έξω από την Κωνσταντινούπολη. Και οι μεγάλες Δυνάμεις (που βέβαια και δεν φρόντιζαν μόνο για την Ελλάδα) είχαν επέμβει δυναμικά για να σώσουν τον Σουλτάνο, όχι μόνο διπλωματικά αλλά και στρατιωτικά. Ο Ιμπραήμ έπασχε από φυματίωση (άλλη ενδημική αρρώστια) είχε όμως καλή ιατρική περίθαλψη και την πέρναγε σχετικά ανώδυνα…
Περιέργως, ξαφνικά, όταν πέθανε ο πατέρας του και ορκίστηκε «χεδίβης» της Αιγύπτου μέσα σε λίγες ημέρες επιδεινώθηκε η υγεία του και πέθανε… Λογικό είναι το γεγονός αυτό να έχει γίνει η χαρά των συνωμοσιολόγων, ότι δηλητηριάστηκε από (ποιους άλλους;) τους Άγγλους.
