Ενόψει του εορτασμού των 200 χρόνων από τις μάχες των Δερβενακίων την 26η Ιουλίου 2022, έγινε ανατύπωση από τις εκδόσεις "Ηρόδοτος", της μνημειώδους μονογραφίας του Αργείου ιστορικού Δ Κ.Βαρδουνιωτη, "Η Καταστροφή του Δράμαλη", της οποίας την επιστημονική επιμέλεια έχει Δρ. Δ.Κ.Γιαννακοπουλος.
Περιορισμένος αριθμός αντιτύπων διατίθεται στο Άργος από το βιβλιοπωλειο " Εκ προοιμίου".%20.jpg)
Περιγραφή:%20.jpg)
Κατά τη γόνιμη περίοδο της πνευματικής δημιουργίας του Βαρδουνιώτη άκμασε και η λογοτεχνική γενιά του 1880, όμως η επίδρασή της επάνω του ήταν επιφανειακή.
Φαίνεται στις δειλές απόπειρές του να συνθέσει ποιήματα και χρονογραφήματα στη δημοτική γλώσσα, όπως προκύπτει από μερικές όψιμες δημοσιεύσεις του στο ημερολόγιο του Σκόκου.
Περισσότερο τον επηρέασε η έμφαση που έδωσε η "σχολή" αυτή στις πηγαίες εκφράσεις του λαϊκού πολιτισμού. Έτσι, ενέταξε στα ιστορικά έργα του και τις λαϊκές παραδόσεις ως τεκμήριο της συνέχειας ενός αξιομνημόνευτου παρελθόντος, περίπου ισότιμο με τα πορίσματα της έρευνας των αρχείων.
Η τάση του αυτή συμβάδιζε και με τη γέννηση της νέας επιστήμης της Λαογραφίας, με τον Έλληνα πρωτοπόρο της οποίας Νικόλαο Πολίτη διατηρούσε επίσης στενές σχέσεις.
Το κράμα των πολλαπλών επιδράσεων που δέχτηκε ο Βαρδουνιώτης στο ιστοριογραφικό έργο του, μπορεί να διαπιστώσει ο αναγνώστης στην Καταστροφή του Δράμαλη, ένα πολυδύναμο ιστορικό σύγγραμμα, όπως είχε αποδειχτεί και από "την υποδοχή που κάνανε στο βιβλίο, λίγο αργότερα, οι πνευματικοί κύκλοι της Αθήνας, οι ενθουσιώδεις κριτικές με βαρυσήμαντες υπογραφές και η σύντομη εξάντλησή του". (Απόσπασμα από την εισαγωγή της έκδοσης)
O Δημήτριος Κ. Βαρδουνιώτης (Άργος, 1847-1924) σπούδασε νομικά στο Εθνικό Πανεπιστήμιο και εργάσθηκε ως δικηγόρος. Αναμείχθηκε στην πολιτική κατά την περίοδο του εθνικού διχασμού, με αποτέλεσμα να εξοριστεί στη Μυτιλήνη (το 1919) για τις αντιβενιζελικές θέσεις του. Επιδόθηκε με επιτυχία στη λογοτεχνική δημιουργία, αλλά ο τομέας στον οποίο κατεξοχήν διακρίθηκε ήταν η ιστοριογραφία. Υπήρξε ακαταπόνητος ιστοριοδίφης και δεινός ρήτορας.
Δημοσίευσε αξιόλογα ιστορικά άρθρα σε περιοδικά της πρωτεύουσας και εξέδωσε σημαντικές μονογραφίες. Μνημειώδης είναι η ιστορική μονογραφία του `Η καταστροφή τού Δράμαλη (Τρίπολη, 1913), περιλαμβανόμενη σε όλες τις έγκυρες βιβλιογραφίες για την περίοδο της ελληνικής επανάστασης.
Σε αυτό το έργο του, ο Δημήτριος Κ. Βαρδουνιώτης εξιστόρησε με αριστοτεχνικό τρόπο τη μεγαλύτερη εκστρατεία του οθωμανικού κράτους κατά των επαναστατημένων Ελλήνων (1822) , υπό την ηγεσία του Μαχμούτ πασά Δράμαλη.
Πρόκειται για αξιόπιστη ιστορική εργασία, προϊόν προσωπικού ερευνητικού μόχθου κατά το μεγαλύτερο μέρος της. Η επιστημονική βαρύτητα της ιστορικής μελέτης του - όπως ο ίδιος ο συγγραφέας τη χαραχτηρίζει - συνάγεται από την ευρηματική σύνθεση του ιστορικού λόγου, την πρωτοτυπία των προσεγγίσεων και τη χρησιμοποίηση ανέκδοτων αρχειακών πηγών.
Κυρίως όμως η οικτρή έκβαση της εκστρατείας του Μαχμούτ πασά Δράμαλη, όπως την περιέγραψε ο Δημήτριος Κ. Βαρδουνιώτης, αποδεικνύει πώς μια ηγετική προσωπικότητα, όπως ο Θεόδωρος Κολοκοτρώνης, μπορεί να μεταστρέψει τον ρου της ιστορίας.
Η Καταστροφή τού Δράμαλη είναι ό,τι το εγκυρότερο και τελειότερο έχει γραφεί για το δεύτερο έτος της επανάστασης. Αποτελεί αναμφίβολα μνημείο της πρώιμης ιστορικής σκέψης στη νεότερη Ελλάδα που μόνο αρετές έχει να επιδείξει.
Εικόνα εξωφύλλου: Νέστωρ Λ. Βαρβέρης (1867-1954), Ο Κολοκοτρώνης κατευθυνόμενος προς τη Νεμέα (1908), λάδι σε μουσαμά 50 χ 80 εκατοστά, Εθνική Πινακοθήκη, Συλλογή Ιδρύματος Ευριπίδη Κουτλίδη, Ναύπλιο.
Εικόνα εξωφύλλου: Νέστωρ Λ. Βαρβέρης (1867-1954), Ο Κολοκοτρώνης κατευθυνόμενος προς τη Νεμέα (1908), λάδι σε μουσαμά 50 χ 80 εκατοστά, Εθνική Πινακοθήκη, Συλλογή Ιδρύματος Ευριπίδη Κουτλίδη, Ναύπλιο.
