Η καταπληκτική διαδρομή του ειδώλου των αγώνων ταχύτητας από την απόρριψη στην παγκόσμια αναγνώριση. Ένας διάσημος δυσλεξικός που εστίαζε σε αυτά που μπορούσε να κάνει και όχι σε εκείνα που δεν μπορούσε.
Της Γκέλης Ντηλιά
Ο τρεις φορές παγκόσμιος πρωταθλητής της Formula 1 (γεν. 1939) μένει στην Ελβετία. Περιγράφει τον εαυτό του ως «ακραία δυσλεξικό». Δεν μπορούσε να γράψει ή να διαβάσει σωστά και η σχολική ζωή του ήταν ένας εφιάλτης κάνοντας εκείνα τα χρόνια να είναι αναμφισβήτητα η πιο δυσάρεστη ανάμνηση όλης της ζωής του.
Τότε οι διδάσκοντες δεν ήξεραν τι σημαίνει δυσλεξία και τον θεωρούσαν χαζό ή βλάκα επειδή δεν μπορούσε να κάνει ότι και οι υπόλοιποι 53 στην τάξη.
Στα 9 του συνειδητοποιεί ότι ανήκει στους ηλίθιους και πιστεύει ότι δεν είναι έξυπνος, γιατί δεν μπόρεσε να διαβάσει «την ζούγκλα των λέξεων» που είχε μπροστά του, ενώπιον όλης της τάξης. Κοκκίνισε και χωρίς να μπορεί να το ελέγξει, άρχισε να κλαίει, ενώ οι συμμαθητές του τον περιγελούσαν και ο δάσκαλος του είπε «Σταμάτα να μας κοροϊδεύεις. Είσαι τεμπέλης». Μέχρι να καθίσει στο θρανίο, οι συμμαθητές του συνέχιζαν να ουρλιάζουν.
Το επόμενο διάστημα φοβόταν μήπως όλοι ανακαλύψουν πόσο χαζός ήταν. «Δεν μπορώ να μην υπερβάλλω τον πόνο και εξευτελισμό που ένιωσα εκείνη τη μέρα. Αυτό το ανελέητο μαρτύριο επαναλαμβανόταν κάθε φορά που έπρεπε να διαβάσω μπροστά σε όλους. Δεν μπορούσα να το κάνω και δεν ήξερα γιατί. Άρχισα να πιστεύω ότι ήμουν ηλίθιος».
Εξοστρακισμένος από τους υπόλοιπους, ακόμα και από τους γονείς του που τον είχαν ξεγράψει ως απογοητευτικό, δεν είχε ίχνος αυτοπεποίθησης και αναπτύσσει «σύμπλεγμα κατωτερότητας» Μεταφέρεται σε τάξη με μαθητές χαμηλού δείκτη ευφυΐας και χωρίς δυνατότητες. Έχτισε τη ζωή του νομίζοντας ότι πάσχει από έλλειψη εξυπνάδας. Έκανε παρέα μόνο με άτομα που θεωρούσε ότι δεν θα τον κοροϊδέψουν. Ακόμα και το κορίτσι που του άρεσε, δεν το προσκάλεσε ποτέ σε ραντεβού, θεωρώντας τη ανώτερη του.
Στα 15 πιάνει πάτο και ζει επειδή επιβίωσε από ξυλοδαρμό νταήδων, καθώς περίμενε σε στάση το λεωφορείο ένα βράδυ. Με σπασμένα πλευρά, μαυρισμένο μάτι και μύτη που ποτέ δεν έφτιαξε, βλέπει ότι η εφηβεία του δεν βγάζει πουθενά. Έστω και ως ανεπαρκής συναισθάνθηκε ότι το μέλλον εξαρτάται αποκλειστικά από τον ίδιο. Έπρεπε να γίνει καλός σε κάτι.
Γιος επιτυχημένου ιδιοκτήτη εταιρείας πώλησης αυτοκινήτων Jaguar δουλεύει στο γκαράζ του πατέρα του ως μαθητευόμενος μηχανικός, αφού έχει σταματήσει στα 16 του το γυμνάσιο. Ο μεγαλύτερος αδελφός του, που ήδη ήταν οδηγός αγώνων ταχύτητας, τον έπαιρνε συχνά μαζί του. Άρχισε να νιώθει την μαγεία του σπορ. Κάποτε ο αδελφός του για να τον ανταμείψει για την συνέπεια του να διατηρεί καθαρό το αυτοκίνητο των αγώνων, του προτείνει να λάβει μέρος σε έναν τέτοιο μικρό διαγωνισμό. Είναι 21 ετών και χρησιμοποιεί το ψευδώνυμο A. N. Other (=οποιοσδήποτε άλλος). Ήρθε δεύτερος! Του είπε τότε να πάει και σε έναν ακόμη αγώνα, τον οποίο και κέρδισε! Αισθάνθηκε ότι οδηγούσε πύραυλο!
Είναι ήδη παγκόσμιος πρωταθλητής πριν τα 30 του και ο πιο προσεκτικός οδηγός αγώνων. Το ρεκόρ του των 27 συνεχόμενων νικών του καταρρίπτεται από τον Αλαίν Προστ. Το ότι επιστρέφει σώος και αβλαβής το αποδίδει στην προσοχή του στις λεπτομέρειες και στην …δυσλεξία του που τον κάνει να αφαιρεί τους αρνητικούς παράγοντες. Πριν από κάθε αγώνα περπατούσε στην πίστα, υποθέτοντας τι θα έπρεπε να κάνει παραπάνω από τους άλλους οδηγούς, εφαρμόζοντας την φωτογραφική του μνήμη. « Όχι, δεν ξέρω το αλφάβητο μετά από το γράμμα π, αλλά ξέρω κάθε αλλαγή ταχύτητας και απόσταση φρεναρίσματος που απαιτούνται ώστε να διαχειριστώ 187 γωνίες που έχουν τα 14,7 μίλια στην πίστα της Γερμανίας. Κι αυτές οι πληροφορίες παραμένουν μέχρι και σήμερα στην μνήμη μου».
Την στιγμή ανακήρυξης του ως πρωταθλητή στο πόντιουμ υπέφερε γιατί δεν ήξερε τον εθνικό ύμνο. Δεν μπορούσε να τον απομνημονεύσει και καθόταν δίπλα στη Βασίλισσα. Έτσι επινόησε μια μέθοδο να αντιγράφει τα χείλη των άλλων 1 μιλισεκόντ αργότερα!
Η δυσλεξία του δεν διαγνώστηκε παρά πριν το 1980, όταν ο γιος του διαπιστώθηκε ότι είναι δυσλεξικός, όπως και ο αδελφός του αργότερα. Τότε έμαθε ότι πρόκειται για μια νευρολογική διαταραχή που είναι κληρονομική (6 από τα 9 εγγόνια του την έχουν επίσης κληρονομήσει). Βλέποντας πόσο έμοιαζαν τα συμπτώματα με τα δικά του εξετάζεται και στα 41 του νιώθει όπως ένας που ενώ πνίγεται του δίνουν ένα χέρι να πιαστεί.
Μερικές συμβουλές του:
«Βρείτε άλλους τρόπους να κάνετε τα πράγματα. Αυτό μπορεί να αποτελέσει μια επιτυχημένη πορεία. Ποτέ δεν πάω από τον γρήγορο δρόμο. Προτιμώ τον αγροτικό με τις στροφές και βλέπω τις ευκαιρίες που οι άλλοι δεν βλέπουν. Δίνω σημασία στις λεπτομέρειες».
«Βρείτε κάτι που να είστε οι καλύτεροι. Οτιδήποτε. Υπάρχει πάντα κάτι που μπορείτε να κάνετε, έστω κι αν μικρό ή ασυνήθιστο, είτε καθαρίζετε τζάμια ή πατώματα. Αν δεν ήμουν πρωταθλητής αγώνων ταχύτητας, θα είχα διαπρέψει στο καθάρισμά επιφανειών».
Οι παγκόσμιες αναγνωρίσεις του είναι πάρα πολλές. Είναι επίτιμος διδάκτορας 8 πανεπιστημίων. Το 2001 χρίστηκε με τον τίτλο του Ιππότη για τις υπηρεσίες του στους αγώνες ταχύτητας. Το 2009 ψηφίστηκε στην 5η θέση ανάμεσα στους καλύτερους οδηγούς F1 όλου του κόσμου. Το 2012 δίνει την εκκίνηση στη Daytona για τα 50 χρόνια της Rolex. Ακτιβιστής της Dyslexia Scotland, μια χώρα που είναι η πρώτη που απαιτεί την εκπαίδευση των νέων δασκάλων πάνω στις μαθησιακές δυσκολίες ως μέρος της φοίτησης τους.
Η Γκέλη Ντηλιά είναι καθηγήτρια Αγγλικών με ειδικότητα στις Μαθησιακές Δυσκολίες-Δυσλεξία.
