Όταν η Κυβέρνηση έκανε Δεκαπενταύγουστο στο Μπούρτζι

Του Τόλη Κοϊνη. 

Βλέποντας στην τηλεόραση την σημερινή Κυβέρνηση να περνάει αμέριμνη τις ημέρες του Δεκαπενταύγουστου, ενώ τίποτε δεν πάει καλά και οι προοπτικές φαίνονται ακόμη χειρότερες για τη χώρα και το λαό… μου έδωσε έμπνευση να ασχοληθώ με μια παλιότερη Κυβέρνηση που (μαζί και με όλη τη Βουλή) έκανε Δεκαπενταύγουστο στο Μπούρτζι του Αναπλιού ή για να χρησιμοποιήσουμε τη δική της φρασεολογία «εις το επιθαλάσσιον φρούριον».

Ήταν μια εποχή που η Ελλάδα ήταν πολύ χειρότερα από ότι είναι τώρα (υπήρξαν πολλές τέτοιες). Καλοκαίρι του 1827. Η Κυβέρνηση εκείνη ονομαζόταν «Αντικυβερνητική Επιτροπή». Δλδ επιτροπή που θα αντικαθιστούσε τον Κυβερνήτη Ιωάννη Καποδίστρια. Είχε εκλεγεί από την Γ΄ Εθνοσυνέλευση και προεδρευόταν από «τριανδρία»: τον Γεώργιο Μαυρομιχάλη (τον μετέπειτα δολοφόνο του Καποδίστρια, ως εκπρόσωπο των Πελοποννησίων), τον Ιωάννη Μηλαϊτη (εκπρόσωπο των νησιών) και τον Ιωάννη Νάκο (της Ρούμελης).

Τις πρώτες ημέρες κιόλας της ανάληψης των καθηκόντων της με την καθοδήγηση των Άγγλων τυχοδιωκτών ναυάρχου Κόχραν και στρατηγού Τσωρτς οι Έλληνες οδηγήθηκαν σε μια από τις χειρότερες ήττες τους (πανωλεθρία στο Φάληρο, διάλυση του στρατού, δολοφονία Καραϊσκάκη και παράδοση της Ακρόπολης στους Τούρκους). Αποτέλεσμα ήταν να γεμίσει το Ναύπλιο και πάλι από φυγάδες στρατιωτικούς και να αναζωπυρωθεί ο εμφύλιος πόλεμος.

 
Στο Ναύπλιο εδώ και ένα χρόνο υπήρχαν δυο εξουσίες – ουσιαστικά τοπικές δικτατορίες- μια στο Παλαμήδι υπό τον Θεοδωράκη Γρίβα και Ρουμελιώτες στρατιώτες και μία στην πόλη του Ναυπλίου και την Ακροναυπλία υπό τον Φωτομάρα και τους Σουλιώτες. Η σίτιση των στρατιωτών αμφοτέρων των παρατάξεων γινόταν με πλιάτσικο στις περιουσίες των κατοίκων του Ναυπλίου και των χωριών. Έχουν καταγραφεί απαγωγές και απαίτηση λύτρων!!!! Εισβολές σε σπίτια και διαρπαγή περιουσιών!!! Και κλοπές αγροτικής παραγωγής και ζώων. Οι Βουλευτές και οι Υπουργοί ήταν οι πρώτοι στόχοι των κακοποιών αυτών στοιχείων. Έτσι στις 4 Ιουλίου 1827 ο Γεώργιος Κουντουριώτης μεταφέρει την Κυβέρνηση και τη Βουλή στο Μπούρτζι. Διευκρίνιση: Δεν συνεδρίαζαν απλώς στο νησάκι-φρούριο, αλλά έμεναν όλη μέρα και όλη νύχτα… Πώς τους χώραγε; Πιθανά και στρωματσάδα (έξω!!!) να κοιμόντουσαν.

 
Η κατάσταση αυτή κράτησε ένα μήνα περίπου, μέχρι που έφτασε το πρώτο καλό νέο από το εξωτερικό. Οι Μεγάλες Δυνάμεις συνυπέγραψαν πρωτόκολλο με το οποίο επέβαλαν τέλος στον πόλεμο μεταξύ Ελλάδας και Τουρκίας, αναγνώριζαν την Ελλάδα ως αυτόνομο κράτος φόρου υποτελές στον Σουλτάνο και μας έδιναν την Πελοπόννησο, τα νησιά κι ένα μέρος μικρό της Ρούμελης (με την αιτιολογία ότι αυτή ήταν η κλασική Αρχαία Ελλάδα… πράγμα εντελώς ψευδές)

Ενώ αυτά γινόντουσαν στη διεθνή πολιτική, στη Δαλαμανάρα γινόντουσαν …όργια. Ρουμελιώτες κατσαπλιάδες από το Παλαμήδι, αποπειράθηκαν να τρυγήσουν μόνοι τους τα αμπέλια των ντόπιων, που αντέδρασαν και έστειλαν στον άλλο κόσμο δυο επιδρομείς. Συναγερμός στο Παλαμήδι. Λεφούσι αρματωμένοι κατεβαίνουν να πάρουν το αίμα και τις σταφίδες πίσω. 13 Απριλίου 1827 το γεγονός. Παραμονή Δεκαπενταύγουστου!!!Με συμβουλές ξένων φιλελλήνων (πρακτόρων) τα Πελοποννησιακά στρατεύματα και οι ντόπιοι απομακρύνθηκαν από το Άργος, εισήλθαν στη πόλη οι ένοπλοι Ρουμελιώτες, έκλεψαν μερικά σπίτια και γύρισαν στο Παλαμήδι.

Οι Μεγάλες δυνάμεις όμως ήθελαν μια Κυβέρνηση με την οποία να έρχονται σε επαφές και διαπραγματεύσεις. Οι εκδρομείς στο Μπούρτζι δεν έμοιαζαν με Κυβέρνηση, για αυτό απαίτησαν μεταφορά της έδρας της Κυβέρνησης σε ένα ήρεμο μέρος. Ανήμερα τον Δεκαπενταύγουστο συνεδρίασε η Βουλή στο Μπούρτζι και αποφάσισε τη μεταφορά των εργασιών της προσωρινά στην Αίγινα. (Ένα μέρος που δεν είχε παίξει κανένα ρόλο μέχρι τότε ούτε στην Επανάσταση, ούτε στα πολιτικά γεγονότα). Πρωτεύουσα παρέμενε στα χαρτιά το Ναύπλιο, όπως είχε αποφασίσει η Γ΄ Εθνοσυνέλευση.Στις 17 Αυγούστου μπαρκάρανε και έφυγαν…

Γι αυτό και στο θεατρικό έργο του Δ. Βυζάντιου «Η Βαβυλωνία», που εκτυλίσσεται στο Ναύπλιο μετά από δυο μήνες…. δεν αναφέρονται πουθενά μινίστροι και παραστάτες … η εξουσία αντιπροσωπεύεται μόνον από έναν γραφικό Επτανήσιο Αστυνόμο.

Εννοείται ότι ο εμφύλιος πόλεμος στο Ναύπλιο συνεχίστηκε μέχρι την άφιξη του Ιωάννη Καποδίστρια.