Τεκμήρια από τα Γενικά Αρχεία του Κράτους για τις διώξεις του ελληνικού πληθυσμού της Μικράς Ασίας

Η 14η Σεπτεμβρίου, με νόμο που ψηφίστηκε από το ελληνικό Κοινοβούλιο το 1998 (2645/1998), καθιερώθηκε ως ημέρα εθνικής μνήμης της Γενοκτονίας των Ελλήνων της Μικράς Ασίας από το τουρκικό κράτος. 

Η 14η Σεπτεμβρίου 1922 (με το νέο ημερολόγιο) αποτελεί την ημέρα της κορύφωσης της καταστροφής της Σμύρνης και της σφαγής του ελληνικού πληθυσμού της, αλλά και των χιλιάδων άλλων Ελλήνων της Μικράς Ασίας που κατέφυγαν στην πόλη μετά την ήττα του ελληνικού στρατού, από τον κεμαλικό στρατό και τον τουρκικό όχλο. 

Η καταστροφή της Σμύρνης σηματοδοτεί το αποκορύφωμα της διαδικασίας γενοκτονίας του ελληνικού στοιχείου της Μικράς Ασίας από τους Νεότουρκους και τους κεμαλικούς που είχε ξεκινήσει ήδη από το 1914. 

Η μαζική εξόντωση και εκδίωξη του ελληνικού πληθυσμού από τους Τούρκους θα επικυρωθεί διπλωματικά στη Λωζάννη με τη σύμβαση της ελληνοτουρκικής ανταλλαγής πληθυσμών. 

Η πυρπόληση της Σμύρνης, της εμβληματικής πόλης του μικρασιατικού Ελληνισμού, σηματοδοτεί συμβολικά το τέλος της μακραίωνης παρουσίας των ελληνορθόδοξων κοινοτήτων της Μικράς Ασίας και την έναρξη μιας νέας εποχής, αυτής της προσφυγιάς.

Τιμώντας τη σημερινή ημέρα εθνικής μνήμης τα Γενικά Αρχεία του Κράτους παρουσιάζουν τεκμήρια των αρχειακών τους συλλογών που αναφέρονται σε διώξεις του ελληνικού πληθυσμού της Μικράς Ασίας.

Ο Πρόεδρος του Σωματείου "Φίλοι των Γενικών Αρχείων του Κράτους (ΓΑΚ) Αργολίδας"

Δ.Χ.Γεωργόπουλος
Ιστορικός-Αρχειονόμος