Καθώς οι δικαιούχοι δεν μπορούν ακόμη να ενημερωθούν για τις λεπτομέρειες της πληρωμής τους, πολλοί είναι αυτοί που επικοινωνούν με την «ΥΧ» για να μάθουν με ποιον τρόπο αυτή πραγματοποιήθηκε, καθώς έλαβαν διαφορετικά ποσά από αυτά που περίμεναν.
Η «ΥΧ», που από την αρχή παρακολουθεί τις διαδικασίες πληρωμών των αγροτών, επικοινώνησε με πολλούς από όσους εμπλέκονται στη διαδικασία αυτή, συμπεριλαμβανομένων πολλών ΚΥΔ, αλλά και στελεχών του ΟΠΕΚΕΠΕ.
Αξίζει να τονιστεί για τους τελευταίους ότι σημαντικό μέρος τους με γνώση των διαδικασιών που υλοποιούν τα προβλεπόμενα στα θεσμικά κείμενα που αναφέρονται στην Κοινή Αγροτική Πολιτική, έχει παροπλιστεί, ενώ πρακτικές εκφοβισμού έχουν ως αποτέλεσμα να μην υπογράφουν οι προϊστάμενοι των Διευθύνσεων και των τμημάτων, με συνέπεια να παρουσιάζονται σοβαρά προβλήματα στις πληρωμές.
Δεν είναι λίγοι, δε, εκείνοι που τονίζουν ότι μέσα σε τρία χρόνια το ΥΠΑΑΤ άλλαξε τρεις υπουργούς, η διοίκηση του ΟΠΕΚΕΠΕ τέσσερις προέδρους, κάποιοι εκ των οποίων, από ό,τι λέγεται, έχουν πραγματοποιήσει τους τελευταίους 12 μήνες 35 απευθείας αναθέσεις σε ημετέρους.
Από το μέχρι τώρα ρεπορτάζ μας για την πληρωμή της προκαταβολής της Βασικής του 2022 φαίνεται ότι δεν έχουν υπολογιστεί τα εξής:
✱ Η ιδιότητα του Ενεργού Γεωργού αποτελεί βασική προϋπόθεση για τη λήψη Άμεσων Ενισχύσεων. Ένας παραγωγός κρίνεται απευθείας ενεργός γεωργός εάν τα ποσά που έλαβε από άμεσες ενισχύσεις το προηγούμενο έτος είναι μικρότερα ή ίσα των 5.000 ευρώ, ενώ παραγωγοί που έλαβαν ποσά από άμεσες ενισχύσεις μεγαλύτερα των 5.000 ευρώ ελέγχονται ως προς το εξωγεωργικό τους εισόδημα.
Εφόσον αποδεικνύουν ότι το ετήσιο ποσό των Άμεσων Ενισχύσεων είναι τουλάχιστον το 5% των συνολικών τους εσόδων, τότε κρίνονται και αυτοί ενεργοί γεωργοί. Δεδομένου ότι η τελευταία πληρωμή του οικονομικού έτους 2021 πραγματοποιήθηκε την Παρασκευή 14/10/2022, πώς έγινε ο έλεγχος των συνολικών εσόδων των γεωργών από την ΑΑΔΕ;
✱ Μεταβιβάσεις δικαιωμάτων Βασικής Ενίσχυσης: Οι ΑΦΜ που εμπλέκονται σε μεταβιβάσεις δικαιωμάτων, είτε ως αποδέκτες είτε ως μεταβιβαστές, συμμετέχουν σε πληρωμή εφόσον έχει ολοκληρωθεί ο διοικητικός έλεγχος της μεταβίβασής τους, ώστε να έχει υπολογιστεί ο ακριβής αριθμός των δικαιωμάτων που τους αντιστοιχούν, η αξία των δικαιωμάτων αυτών και βέβαια αν πληρούν τα υπόλοιπα κριτήρια για τη λήψη Άμεσων Ενισχύσεων ανάλογα με το είδος της μεταβίβασης.
Ορισμένα από αυτά τα κριτήρια είναι αν είναι ενεργοί αγρότες, αν κατέχουν υπό προϋποθέσεις ενεργή ζωική εκμετάλλευση, αν είναι συγγενείς μεταξύ τους ή όχι, αν έχουν επισυνάψει όλα τα δικαιολογητικά κ.ο.κ.
Μέχρι στιγμής, οι αποδέκτες των μεταβιβάσεων δεν έχουν ειδοποιηθεί για το αποτέλεσμα του ελέγχου των μεταβιβάσεων, δεν έχουν αναρτηθεί τα αποτελέσματα στην Καρτέλα του Αγρότη και δεν έχουν υποβληθεί συμπληρωματικά δικαιολογητικά όπου απαιτείται. Ως αποτέλεσμα, έχουν πληρωθεί χωρίς διοικητικό έλεγχο περίπου 26.000 ΑΦΜ, με ό,τι συνέπειες μπορεί να έχει αυτό σε επόμενες πληρωμές της ΕΑΕ 2022.
✱ Έχουν γίνει λάθη στον υπολογισμό των ασφαλιστικών εισφορών του ΕΛΓΑ. Για παράδειγμα, πολλοί αγρότες διαπίστωσαν ότι ορισμένα αγροτεμάχιά τους δεν ασφαλίζονται, άρα δεν θα μπορέσουν να αποζημιωθούν στην περίπτωση φυσικής καταστροφής.
Επιπλέον, όμως, και ο Οργανισμός Ελληνικών Γεωργικών Ασφαλίσεων θα έχει μειωμένα έσοδα από τα προσδοκώμενα. Σημειώνεται ότι, καθ’ όλη τη διάρκεια της περιόδου υποβολής αιτήσεων, τα ΚΥΔ εντόπιζαν αστοχίες ως προς τον υπολογισμό του ΕΛΓΑ και υπήρχε διάχυτη ανασφάλεια ως προς αυτό.
✱ Κατανομή βοσκότοπων: Στην αίτηση έχει μεταφερθεί η κατανομή κοινοτικών βοσκότοπων που έγινε το 2021. Ωστόσο παρατηρήθηκε ότι δεν έγιναν προσαρμογές στην κατανεμηθείσα έκταση βάσει της επικαιροποιημένης εικόνας του γεωργού. Για παράδειγμα, γεωργός ο οποίος για το έτος 2021 δήλωσε μικρά ζώα και φέτος δηλώνει ενήλικα ζώα, δεν έχει καμία διαφορά στην κατανομή.
Συμβαίνει όμως και το αντίστροφο, δηλαδή, γεωργοί που μείωσαν το ζωικό τους κεφάλαιο επίσης έχουν λάβει τον ίδιο βοσκότοπο χωρίς να γίνει η αντίστοιχη μείωση, κατά παρέκκλιση της σχετικής Υπουργικής Απόφασης. Αντ’ αυτού, οι παραγωγοί πληρώθηκαν για το 70% των κατεχόμενων δικαιωμάτων τους χωρίς να εφαρμοστούν οι σχετικές μειώσεις.
✱ Τα ΚΥΔ δεν βλέπουν ακόμη οθόνη με στοιχεία πληρωμής των πελατών τους, σαν την αντίστοιχη Εξατομίκευση που υπήρχε μέχρι το 2021, οπότε δεν μπορούν να βοηθήσουν τον πελάτη τους. Επιπλέον, διαπίστωσαν με έκπληξη στις 19/10/2022 ότι πολλές αιτήσεις που είχαν οριστικοποιήσει κατά την περίοδο υποβολής εμφανίζονται στο σύστημα σε κατάσταση «Άκυρη». Αστοχία διαπιστώνουν τα ΚΥΔ και στην ενσωμάτωση διορθώσεων που είχαν αποσταλεί ήδη από τον Σεπτέμβριο του 2022 και οι οποίες δεν περιελήφθησαν στο τελικό αρχείο της πληρωμής.
✱ Ο προσδιορισμός της τεχνικής λύσης για το 2022 έγινε βάσει του αριθμού των δικαιωμάτων που κατέχει ο παραγωγός. Όμως, τα κριτήρια κατανομής βοσκότοπου ήταν ανέκαθεν πιο σύνθετα και ο ΟΠΕΚΕΠΕ εξέταζε πολλές διαφορετικές παραμέτρους.
✱ Δεν έχει τρέξει έλεγχος για τον ΑΤΑΚ, συνεπώς μπορεί να έχουν πληρωθεί παραγωγοί που δεν το δικαιούνταν ή και το αντίστροφο και σε επόμενη πληρωμή να βρεθούν στη δύσκολη θέση να πρέπει να επιστρέψουν ποσά.
✱ Δεν έχουν υπολογιστεί τυχόν κυρώσεις, γεγονός επίσης πολύ επικίνδυνο, καθώς σε επόμενη πληρωμή μπορεί οι παραγωγοί να βρεθούν στη δύσκολη θέση να πρέπει να επιστρέψουν ποσά.
✱ Η πληρωμή βασίστηκε σε επιλέξιμες εκτάσεις του 2021, και όχι του 2022. Γίνεται άμεσα αντιληπτό πόσους κινδύνους κρύβει αυτό. Ενδεικτικά αναφέρουμε ότι το 2021 κάποιοι παραγωγοί μπορεί να βρίσκονταν σε επιλέξιμη έκταση, ενώ το 2022 η επικαιροποίηση υποβάθρου να μείωσε την επιλέξιμη έκταση της εκμετάλλευσής τους και το αντίστροφο.
Επιπλέον, όπως κάθε χρόνο, οι παραγωγοί κάνουν ένσταση επιλεξιμότητας η οποία εξετάζεται και εγκρίνεται συνήθως ετεροχρονισμένα, με τελικό αποτέλεσμα τη δικαίωση ή μη του παραγωγού. Έχουν συμπεριληφθεί οι εγκεκριμένες ενστάσεις του 2021;
✱ Δεν έχουν τρέξει οι κωδικοί του διασταυρωτικού ελέγχου της πληρωμής. Οι έλεγχοι αποσφαλμάτωσης που έτρεξαν κατά την περίοδο υποβολής των ΕΑΕ 2022 ανέρχονταν στους 150 περίπου, σε σχέση με τους 270 που έτρεχαν μέχρι πέρυσι. Αν υποθέσουμε ότι ο έλεγχος Νο13 που βλέπουν τα ΚΥΔ στην οθόνη Διασταυρωτικοί Έλεγχοι της ΕΑΕ 2022 αφορά την πληρωμή, έχει μόνο 23 κωδικούς ευρημάτων, όταν μέχρι πέρυσι ο ΟΠΕΚΕΠΕ έκανε έλεγχο με υπερπολλαπλάσιο αριθμό ευρημάτων.
Τελικά ποιος θα πληρώσει τον λογαριασμό;
Είναι σαφές ότι η προκαταβολή της Βασικής Ενίσχυσης δεν αποτελεί ταμειακή διευκόλυνση, αλλά γίνεται κάτω από αυστηρές κανονιστικές διαδικασίες και ελέγχους. Σε διαφορετική περίπτωση, πολλοί δικαιούχοι θα κληθούν να πληρώσουν πρόστιμα, να επιστρέψουν χρήματα κ.λπ.
Υπάρχει όμως και κάτι ακόμη που αφορά το σύνολο του πρωτογενούς τομέα, αλλά και της χώρας γενικότερα, ότι η εποχή της λογικής των καταλογισμών έχει περάσει ανεπιστρεπτί, αλλά κάποιοι δυστυχώς φαίνεται να τη συνεχίζουν. Ήδη, ανήμερα της πληρωμής κατέφτασε ο πρώτος λογαριασμός από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή, σε συνέχεια των δύο ελέγχων που διενέργησε στον ΟΠΕΚΕΠΕ το διάστημα Ιουνίου-Αυγούστου 2022.
Στις 50 σελίδες της επιστολής-κόλαφος, η ΕΕ καταγράφει σωρεία παραλείψεων, αστοχιών, πλημμελών ελέγχων και, βέβαια, «αδυναμίας» του ΟΠΕΚΕΠΕ να προσκομίσει στοιχεία που να τεκμηριώνουν τις όποιες πρακτικές του. Εξέλιξη που απειλεί με περικοπές ενισχύσεων εκατοντάδων εκατομμυρίων ευρώ.
Πρόκειται για μια λογική που θα έχει ακόμα πιο ολέθριες συνέπειες κατά τη διάρκεια της νέας ΚΑΠ, η οποία απαιτεί πολύ πιο σύνθετους και απαιτητικούς ελέγχους.
Πηγή: ypaithros.gr
