Τιμώντας την επέτειο των 100 χρόνων από τη Μικρασιατική Καταστροφή, η ομιλία του Λ. Λιάβα ανιχνεύει τον ρόλο και τη σημασία της μουσικής και του τραγουδιού ως ταυτότητα, συλλογική μνήμη και δύναμη κινητήρια για τον προσφυγικό Ελληνισμό.
Ξεκινά με τη μουσική ζωή πριν το 1922 στις ακμάζουσες κοινότητες των Ρωμιών στις αλησμόνητες πατρίδες της Ανατολής. Παρακολουθεί την απώλεια και το τραύμα της προσφυγιάς, τα πρόσωπα και τις ιστορίες, όπως αποτυπώθηκαν στα τραγούδια.
Έρχεται στην εγκατάσταση στις νέες πατρίδες, όπου οι πρόσφυγες, μέσα από το τραγούδι και τον χορό, αναδιαπραγματεύτηκαν την ταυτότητά τους, πήραν κουράγιο να ξαναστήσουν τη ζωή τους κι επηρέασαν σημαντικά τις τοπικές μουσικές παραδόσεις.
Η «Μικρασιατική Σχολή του Ρεμπέτικου» ανέδειξε κορυφαίους μουσικούς και τραγουδιστές που κυριάρχησαν στη δισκογραφία του Μεσοπολέμου. Ενώ οι προσφυγικές μουσικές μνήμες αποτέλεσαν πηγή έμπνευσης για το νεότερο ελληνικό τραγούδι αλλά και για την έντεχνη μουσική. Οι μουσικές έρευνες και καταγραφές αυτής της παρακαταθήκης κληροδοτούν στις επόμενες γενιές πολύτιμα σημεία αναφοράς για τον αναγκαίο αναστοχασμό και τη σύγχρονη δημιουργική έμπνευση.
