Το εργαλείο που μας έχει δώσει η επιστήμη για να μελετήσουμε το παρελθόν λέγεται ΙΣΤΟΡΊΑ. Μέσα από αυτήν αναδεικνύουμε όλα όσα μας χρειάζονται για να ερμηνεύσουμεκαλύτερα το παρόν και να σχεδιάσουμε αποτελεσματικότερα το μέλλον
Χιστόρια μάγκιστρα βίτε έλεγαν οι Ρωμαίοι για να αναδείξουν αυτόν ακριβώς το ρόλο της Ιστορίας
Εμείς εδώ στην Ελλάδα ευτυχώς έχουμε πλούσιο παρελθόν.. Το έθνος των Ελλήνων έχει βαθιές ρίζες στο χρόνο. Στην διάρκεια της πορείας αυτής η Ιστορία του έπαιξε άσχημα παιχνίδια, επέδειξε όμως αξιοσημείωτη αντοχή. Οι γενοκτονίες του 20ου αιώνα είναι ένα τέτοιο παράδειγμα.
Ως γενοκτονία ορίζουμε την μεθοδευμένη εξόντωση ενός λαού από κάποιον άλλον με κριτήρια εθνικιστικά θρησκευτικά ή ρατσιστικά. Έτσι λοιπόν γενοκτονία, θεωρείται η μεθοδευμένη εξόντωση του παρευξείνιου Ποντιακού Ελληνισμού ,από τους Κεμαλικούς Νεότουρκους κατά την δεκαετία 1914-1924
Από τους 700.000 Πόντιους που ζούσαν στην μικρασιατική πλευρά του Εύξεινου Πόντου ,περισσότεροι από 353.000 εξοντώθηκαν ανελέητα ,απάνθρωπα και βάναυσα σε πόλεις και χωριά εξορίες και φυλακές στα τάγματα εργασίας τα φρικώδη « αμελέ ταμπουρού¨»…… Θύτες ήταν το επίσημο κράτος της Κεμαλικής Τουρκίας , οι άτακτοι Τσέτες, μα και απλοί συμπολίτες των θυμάτων.
H γενοκτονία του Ποντιακού Ελληνισμού είναι μέρος μιας ευρύτερης εθνικής μας τραγωδίας . Η Μικρασιατική καταστροφή έτσι την αποκάλεσε ο λαός μας και οι ιστορικοί, έβαλε οριστικά τέλος σε μια μακραίωνη και αδιάλειπτη παρουσία του Ελληνισμού στη Μικρά Ασία ….Από τους Ίωνες τους Αιολείς και τους Δωριείςως τους Βυζαντινούς και τους Σμυρνιούς, η ελληνική λαλιά ηχούσε ζωηρά στην περιοχή αυτή έως ότου μια άλλη σφαγή να την κάνει να πάψει …Το αίμα των αμάχων στη Σμύρνη, τα Βουρλά , το Αϊβαλί έχει βάψει ανεξίτηλα την γη της Μικράς Ασίας
Τον παραλογισμό και τον ολοκληρωτισμό του νεοτουρκικού κεμαλισμού διαδέχτηκε το απεχθέστερο των ιδεολογικώνκαι κρατικών μορφωμάτων που εμφανίστηκε ποτέ πάνω στον πλανήτη μας. Ο γερμανικός ναζισμός με την ψευδοιδεολογική επένδυση περί της υποτιθέμενης ανωτερότητας της Αρίας φυλής οδήγησε τον πλανήτη στον όλεθρο και στιγμάτισε ανεξίτηλα την ανθρώπινη ιστορία με το ολοκαύτωμα. Ο ανθρώπινος νους επινόησε τις πιο αρρωστημένες πρακτικές για να εφαρμόσει την λεγόμενη ¨τελική λύση¨ και τα στρατόπεδα συγκέντρωσης ανά την Ευρώπη υποδέχτηκαν ως πρόβατα επί σφαγή τους Εβραίους της Γηραιάς Ηπείρου. Από την μοίρα αυτή δεν γλύτωσαν ούτε οι Έλληνες Εβραίοι… Κοινότητες με βαθιές ρίζες στον τόπο μας οι Σεφοραδίτες της Θεσσαλονίκης , οι Ρωμανιώτες των Ιωαννίνων και της Χαλκίδας, εξαϋλώθηκαν , μέσα στα κρεματόρια του Άουσβιτς και του Νταχάου.
Τι κρίμα λοιπόν που και σήμερα, παγκοσμίως και στη χώρα μας υπάρχουν υμνητές αυτής της τρέλας…. .
Καθοριστικός εδώ είναι ο ρόλος του εκπαιδευτικού συστήματος, που επιβάλλεται να δράσει ανασχετικά στον ολοκληρωτισμό και το φασισμό και στρέφοντας το βλέμμα στο παρελθόν, να αναδείξει τα αίτια και τις αφορμές αυτής της φρίκης, με την ελπίδα ότι θα την αποφύγουμε στο μέλλον….Να δράσει ως ίαμα στις ψυχές των ανθρώπων που πολύ εύκολα μεταβάλλονται σε λύκους.
Χαιρετίζουμε λοιπόν την απόφαση του Δημάρχου Άργους Μυκηνών κ. Καμπόσου Δημήτρη για την τοποθέτηση του μνημείου το οποίο τιμούμε σήμερα και έχει έναν ευρύτερα παιδευτικό ρόλο.
Το Μνημείο της Γενοκτονίας των Ελλήνων του Πόντου, των θυμάτων της Μικρασιατικής καταστροφής αλλά και των θυμάτων του Εβραϊκού Ολοκαυτώματος, είναι ένα σύγχρονο έργο τέχνης, το οποίο αποτελείται από μια στιβαρή νεωτερική γεωμετρική βάση, που ολοκληρώνεται από μια γλυπτική σύνθεση με κλασικιστικά στοιχεία.
Το γλυπτό, έχει ως κεντρικό θεματικό άξονα, έναν Άγγελο, σύμβολο της ισχυρής φροντίδας και της αγάπης του Θεού προς τον άνθρωπο, αλλά και της παντοδυναμίας του, με τη διαφορά όμως ότι ο Άγγελος θρηνεί. Η σύνθεση ολοκληρώνεται με φύλλα και στεφάνι δάφνης, σύμβολα νίκης και τιμής για τους νεκρούς.
Ο Άγγελος, η φροντίδα και η αγάπη του Θεού προς τον άνθρωπο, ο θρήνος του Αγγέλου για τον μαρτυρικό θάνατο των ανθρώπων μέσα στη φρίκη του πολέμου και η Δόξα που στεφανώνει τους νεκρούς που αντιστάθηκαν, αποτελούν τη σημειολογία του μνημείου αυτού, το οποίο εξ ορισμού, έχει έναν και μοναδικό σκοπό: να κρατήσει αιώνια μέσα στο χρόνο την ανάμνηση της θυσίας, να θυμίζει για πάντα την παθολογία του πολέμου και ταυτόχρονα να μας διδάξει, ότι η γνώση της ιστορίας είναι ένα πολύτιμο αγαθό, είναι οι αποσκευές μας για το μέλλον αλλά και ο μοναδικός ίσως τρόπος, για να μην ξεχάσουμε ποτέ, το τι σημαίνει πόλεμος και να προστατέψουμε με κάθε τρόπο, την ειρήνη.
Το Μνημείο αυτό, έχει μνήμη μέσα του. Έχει ιστορία. Και όποιο μνημείο, όποιο έργο τέχνης φέρει μέσα του μνήμη, ιστορία, πολιτισμό, αυτό έχει αξία, δεν είναι ένα απλό διακοσμητικό αντικείμενο. Γιατί η τέχνη, πρέπει να διδάσκει τα υψηλά ιδανικά και της αξίες της ανθρώπινης ζωής.
Έχοντας λοιπόν μέσα του, το φορτίο της ιστορίας, μας διδάσκει ότι δεν μπορεί να υπάρξει μέλλον χωρίς μνήμη. Παράλληλα το έργο αυτό, είναι μια ευκαιρία να δοθεί μια απάντηση στο δράμα που ονομάζεται γενοκτονία και κατ’ επέκταση στα εγκλήματα που έχουν διαπραχθεί και συνεχίζουν να διαπράττονται, κατά της Ανθρωπότητας.
Να δοθεί μια απάντηση στα εγκλήματα πολέμου. Είναι καιρός τα πράγματα από τη σιωπή, να έρθουν στο φως. Και η τέχνη, τα φέρνει στο φως. Είναι βασικά η λειτουργία της. Αν σκοπός της τέχνης είναι να μας οδηγήσει από το σκοτάδι στο φως, να μας προβληματίσει και να μας διδάξει, τότε το Μνημείο της Γενοκτονίας των Ελλήνων του Πόντου, των θυμάτων της Μικρασιατικής καταστροφής αλλά και των θυμάτων του Εβραϊκού Ολοκαυτώματος, ως έργο τέχνης έχει πετύχει το σκοπό του.
Ας ελπίσουμε πως ο διαβάτης που περνά από μπροστάτου θα προβληματιστεί και θα συλλογιστεί , θα στρέψει το βλέμμα στο παρελθόν για να νιώσει τα δεινά, τον πόνο αλλά και τον σεβασμό στις ανθρώπινες αξίες. Να αποφύγουμε έτσι την επανάληψη σκοτεινών φαινομένων που δεν τιμούν τον άνθρωπο.
Να πείσουμε τέλος τις νέες και τους νέους μας ότι η λύτρωση των αθώων και αδικοχαμένων ψυχών επιτυγχάνεται μέσα από ανοιχτές κοινωνίες, ευημερούσες. Κοινωνίες ισότητας, δικαιοσύνης και αδελφοσύνης.
Ας κλίνουμε λοιπόν ευλαβικά το γόνυ μπροστά στους νεκρούς μας…."
Λένα Παπαθανασίου
Διευθύντρια 1ου Λυκείου Άργους
