«Με το νομοσχέδιο που συζητάμε σήμερα επιλύεται μια σημαντική εκκρεμότητα που εδώ και πάνω από 10 χρόνια εμποδίζει τον ΕΛΓΟ-ΔΗΜΗΤΡΑ να αναπτύξει πλήρως το σημαντικό του έργο συμβάλλοντας ακόμη αποτελεσματικότερα στην αρωγή των Ελλήνων παραγωγών και στην πολύπλευρη ανάπτυξη της εθνικής μας οικονομίας.
Ο ΕΛΓΟ-ΔΗΜΗΤΡΑ, ως γνωστόν, συστάθηκε το 2011 με τη συγχώνευση τεσσάρων φορέων, στο πλαίσιο των έκτακτων και οξύτατων δημοσιονομικών αναγκών της περιόδου. Συγκεκριμένα συγχωνεύθηκαν στον νέο φορέα το Εθνικό Ίδρυμα Αγροτικής Έρευνας· ο Οργανισμός Γεωργικής Επαγγελματικής Εκπαίδευσης, Κατάρτισης και Απασχόλησης -ΔΗΜΗΤΡΑ· ο Οργανισμός Πιστοποίησης και Επίβλεψης Γεωργικών Προϊόντων· και ο Ελληνικός Οργανισμός Γάλακτος και Κρέατος.
Παρ’ όλα αυτά, η οργανωτική δομή του ενιαίου φορέα δεν συμβάλλει κατά τρόπο αποτελεσματικό στην διαμόρφωση ενιαίας ταυτότητας και στη διατύπωση και την εκτέλεση ενός συνολικού σχεδιασμού για την πρωτογενή παραγωγή και την αγροτική πολιτική της χώρας.
Είναι χαρακτηριστικό πως όλα αυτά τα χρόνια οι βασικές ανάγκες οργάνωσης και λειτουργίας του ΕΛΓΟ-ΔΗΜΗΤΡΑ ρυθμίζονται αποσπασματικά και κυρίως μέσω επιμέρους Κοινών Υπουργικών Αποφάσεων.
Με την αναδιοργάνωση λοιπόν που εισάγει το παρόν νομοσχέδιο, δίνεται στον ΕΛΓΟ-ΔΗΜΗΤΡΑ η δυνατότητα με τρόπο ενιαίο και περιεκτικό να ενισχύσει την αποτελεσματικότητά του σε κρίσιμους τομείς όπως η παροχή συμβουλευτικών υπηρεσιών στο αρμόδιο Υπουργείο Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων για τη χάραξη της αγροτικής πολιτικής, η παροχή συμβουλευτικών υπηρεσιών, εκπαίδευσης και κατάρτισης στους παραγωγούς, η αγροτική έρευνα και η διασφάλιση της ποιότητας των αγροτικών προϊόντων, ο έλεγχος της παραγωγής, της ποιότητας και της διακίνησης των αγροτικών προϊόντων και η καταγραφή, διατήρηση και αξιοποίηση των φυτικών και ζωικών πόρων της πατρίδας μας.
Ιδιαίτερα σε ό,τι αφορά τη σημασία της έρευνας, αλλά και της πιστοποίησης και της διασφάλισης της ποιότητας των αγροτικών μας προϊόντων, τα θετικά αποτελέσματα στην παραγωγή προστιθέμενης αξίας και την εισαγωγή αποτελεσματικότερων και φιλικότερων προς το περιβάλλον πρακτικών είναι πλέον ξεκάθαρη σε κάθε παραγωγό.
Αναφέρω μόνο ενδεικτικά τη θετική ώθηση που δίνει η πιστοποίηση ΠΟΠ στα προϊόντα μας, αλλά και η σύγχρονη και συστηματική καλλιέργεια παραδοσιακών ποιοτικών ποικιλιών ή και νέων που ανταποκρίνονται στις περιβαλλοντικές συνθήκες της εκάστοτε περιοχής καθώς και στις προτιμήσεις και τις ανάγκες των καταναλωτών.
Πράγματι, ο πρωτογενής τομέας εδώ και χρόνια αντιμετωπίζει προβλήματα. Κανείς δεν λέει και δεν ισχυρίζεται ότι έχει λύσει όλα τα προβλήματα που υπάρχουν, όπως το κόστος παραγωγής, η αύξηση στα καύσιμα, στο ηλεκτρικό ρεύμα, τα λιπάσματα, τα φυτοφάρμακα, τις ζωοτροφές. Όμως, αυτή η κυβέρνηση έχει αποδείξει ότι είναι δίπλα στον αγρότη, δίπλα στον κτηνοτρόφο, δίπλα στην πρωτογενή παραγωγή. Αυτός είναι εθνικός στόχος και η Κυβέρνηση το αποδεικνύει με την στήριξη που κάνει βεβαίως μέσα στα δημοσιονομικά περιθώρια που υπάρχουν.
Και έχει το αποδείξει επανειλημμένως και στα αποτελέσματα της κλιματικής κρίσης – γιατί είναι κλιματική κρίση και όχι κλιματική αλλαγή, είναι κλιματική κρίση και είναι εδώ κύριοι συνάδελφοι.
Για παράδειγμα, στην Αργολίδα, ακραία καιρικά φαινόμενα σε συνδυασμό με άλλους παράγοντες όπως η μεγάλη έλλειψη εργατικών χεριών επηρέασαν έντονα τη συγκομιδή, τη διαλογή και τη συσκευασία της κλημεντίνης τον περασμένο Νοέμβριο και Δεκέμβριο με αποτέλεσμα μεγάλες ποσότητες ουσιαστικά να μείνουν στα δέντρα και να καταστραφούν.
Αντίστοιχη ζημιά μάλιστα υπέστησαν και οι παραγωγοί βερίκοκου στην Αργολίδα το 2021. Είναι λοιπόν επιτακτικό να αναζητηθούν και επιπλέον τρόποι στήριξης και αποζημίωσης, όπως μέσω των de minimis, καθώς οι πληγέντες παραγωγοί δίνουν συχνά αγώνα επιβίωσης σε εξαιρετικά δύσκολες συνθήκες λόγω και της πολυμέτωπης εξωγενούς κρίσης.
Καθώς μάλιστα το υπό συζήτηση νομοσχέδιο αφορά τον ΕΛΓΟ-ΔΗΜΗΤΡΑ, θέλω να επισημάνω την ανάγκη να αξιοποιηθούν και οι εγκαταλελειμμένες μέχρι σήμερα εγκαταστάσεις του οργανισμού στη Νέα Κίο στην Αργολίδα για να καλυφθούν οι μεγάλες και σημαντικές ανάγκες της πρωτογενούς παραγωγής της ευρύτερης περιοχής. Θα είναι κρίμα αυτές οι εγκαταστάσεις να αφεθούν να ρημάξουν, συνεπώς οφείλουμε να πράξουμε ό,τι χρειάζεται προκειμένου να αξιοποιηθούν με τον καλύτερο τρόπο.
Ακόμη, θέλω να επισημάνω το πρόβλημα που έχει προκύψει με τους πολυάριθμούς επιλαχόντες νέους αγρότες που έχουν μείνει εκτός από τα προγράμματα στήριξης και κινδυνεύουν πλέον να μείνουν εκτός και από τα προγράμματα βελτίωσης. Πρέπει κύριε Υπουργέ να το δείτε αυτό το ζήτημα, και είμαι σίγουρος ότι σας απασχολεί, καθώς αυτοί οι παραγωγοί έχουν μεγάλη ανάγκη στήριξης στα πρώτα τους βήματα, αλλά και οι τοπικές κοινωνίες έχουν ανάγκη τους νέους ανθρώπους να μείνουν στον τόπο τους και να προκόψουν με τη δουλειά τους ώστε να αντιμετωπιστεί η ερήμωση της περιφέρειας.
Τέλος, θέλω να υπογραμμίσω την ανάγκη να τρέξουν γρήγορα οι διαδικασίες για την υλοποίηση των επιμέρους έργων του Αναβάλου, αυτού του σημαντικότατου έργου πνοής για την Αργολίδα. Ιδίως φέτος οι ανάγκες είναι τεράστιες, καθώς η ανομβρία των τελευταίων μηνών, σε συνδυασμό με τον κίνδυνο της υφαλμύρινσης, δοκιμάζει τις αντοχές του αργολικού πεδίου και απειλεί τη βιωσιμότητα της πρωτογενούς παραγωγής.
Πράγματι έχουν γίνει σημαντικά βήματα στον τομέα αυτό. Είχαμε βεβαίως το πρόβλημα με την εργολαβία στο Κουτσοπόδι – Φίχτια – Μυκήνες ένα έργο 8 εκατομμυρίων όπου ο εργολάβος δεν ανέλαβε και πηγαίνουμε σε νέα προκήρυξη. Από ό,τι έχω ενημερωθεί αναμένεται και η προκήρυξη του έργου για την Ερμιονίδα καθώς και η λύση των προβλημάτων που υπάρχουν στους αγωγούς της Επιδαύρου. Πράγματι έχουμε μια πολύ καλή συνεργασία με τον Γενικό Γραμματέα Ευρωπαϊκών Πόρων κ. Παπαγιαννίδη και θέλω κι από το βήμα της Βουλής να τον ευχαριστήσω για την στήριξή του στην πορεία αυτού του έργου, αλλά και στα επιμέρους έργα για τους ΤΟΕΒ.
Θέλω επίσης να πω ότι πρέπει να δούμε το έργο της υφαλμύρινσης και να γίνει και μια μελέτη, το έθεσε και ο συνάδελφος πριν, και στο φράγμα του Αναβάλου γιατί εμείς έχουμε κάνει πραγματικά ένα μεγάλο έργο εκσυγχρονισμού με επιπλέον μία αντλία περίπου 1.350.000 ευρώ. Όμως πρέπει να δούμε την κεντρική πλέον εγκατάσταση γιατί πράγματι υπάρχει αύξηση της υφαλμύρινσης. Επομένως πρέπει να γίνει μια μελέτη πως μπορεί να γίνει επεξεργασία ώστε να γίνει καλύτερο, πιο ποιοτικό το νερό που φτάνει στα δέντρα των παραγωγών.
Κυρίες και κύριοι συνάδελφοι,
Η αποτελεσματική αγροτική πολιτική στη χώρα μας εξαρτάται από τέσσερις κυρίως παράγοντες: Από την πολιτική βούληση της κυβέρνησης, από την υλοποίηση των αναγκαίων έργων υποδομής, από την ανταπόκριση των δομών και των διαδικασιών στα σύγχρονα ζητήματα και τις ανάγκες, και από την αποτελεσματικότητα στην αντιμετώπιση των έκτακτων γεγονότων, όπως αυτά που αφορούν ακραία καιρικά φαινόμενα.
Η θεσμική αναδιοργάνωση του ΕΛΓΟ-ΔΗΜΗΤΡΑ, όπως και του ΕΛΓΑ που πρέπει να γίνει, είναι ένα βήμα στη σωστή κατεύθυνση καθώς μπορεί να ξεκλειδώσει ένα σημαντικό δυναμικό ανάπτυξης για ολόκληρη την εθνική μας οικονομία και ιδίως για τους παραγωγούς που δίνουν σήμερα σε μεγάλο ποσοστό μια άνιση μάχη με τις συνέπειες της εξωγενούς κρίσης και τα φαινόμενα της κλιματικής κρίσης.
Η σημερινή κυβέρνηση έχει αποδείξει, και καθημερινά αποδεικνύει τη βούλησή της να αποδώσει στον πρωτογενή τομέα τη σημασία που του αρμόζει μέσα στο νέο παραγωγικό πρότυπο της χώρας στηρίζοντας ενεργά και ουσιαστικά τους παραγωγούς μας ιδιαίτερα σε περιόδους κρίσης όπως η σημερινή.
Τέλος, για να μη δημιουργούνται εντυπώσεις και παραπληροφόρηση, γιατί πραγματικά υπήρχε ένα όργιο φημολογίας ότι κινδυνεύουν οι παραγωγοί που πήραν τις αποζημιώσεις των 300 ευρώ στην Αργολίδα να επιστρέψουν τα χρήματα. Πριν 20 μέρες που είχα συνάντηση με τον κύριο Λυκουρέντζο με διαβεβαίωσε ότι κατόπιν όλων των διαδικασιών και βεβαίως της εξέτασης των ενστάσεων που είναι σε εξέλιξη, η απώλεια παραγωγής που αποζημιώνεται με 0,22 ευρώ το κιλό για τα πορτοκάλια προσδιορίζει στην ουσία την αποζημίωση 300 ευρώ ανά στρέμμα και ότι δεν πρόκειται κανείς από τους παραγωγούς να επιστρέψει τα χρήματα γιατί μεσοσταθμικά η ζημιά είναι το 65%, άρα το 65% με 22 λεπτά τιμή προσδιορίζει την αποζημίωση σε τρακόσια ευρώ το στρέμμα. Και όπως επίσης, του ζήτησα και δεσμεύτηκε και πράγματι είπε ότι κακώς κρατήθηκαν από τον ΕΛΓΑ οι αποζημιώσεις για τα πορτοκάλια σε ορισμένους παραγωγούς που ήταν να αποζημιωθούν και είχαν άλλα προϊόντα όπως βερίκοκα και θα επιστραφούν και αυτά τα χρήματα».