Υπενθυμίζεται πως το καλοκαίρι του 2021, ο καύσωνας είχε «χτυπήσει» δύο φορές μέσα στο διάστημα από τέλη Ιουνίου έως αρχές Αυγούστου, και τις δύο φορές με διάρκεια 11 ημερών. Η απολύτως μέγιστη θερμοκρασία τότε ήταν οι 47,1 βαθμοί Κελσίου στον Λαγκαδά Θεσσαλονίκης και ακολούθησαν η Μακρακώμη Φθιώτιδας (46,2) κι η Αρφαρά Μεσσηνίας (46,1).
«Πρόκειται για έναν ισχυρό καύσωνα, πιθανότατα μεγάλης διάρκειας, τουλάχιστον έξι ημερών σε πρώτη φάση, ο οποίος θέλει προσοχή. Θα είμαστε στο μάξιμουμ τουλάχιστον για τρεις μέρες. Αυτό αφορά σχεδόν όλη τη χώρα, με τις Κυκλάδες να βρίσκονται σε λίγο καλύτερη μοίρα», δίνει το στίγμα της κατάστασης, ο Κωνσταντίνος Λαγουβάρδος, διευθυντής ερευνών στο Εθνικό Αστεροσκοπείο Αθηνών.
Όλα τα σενάρια συμφωνούν ότι οι θερμοκρασίες των αερίων μαζών θα είναι μόνιμα υψηλότερες από τα κανονικά για την εποχή επίπεδα. Το ύψος των 1500 μέτρων χρησιμοποιείται στη μετεωρολογία για την παρακολούθηση της κίνησης θερμών και ψυχρών αερίων μαζών
Σύμφωνα με τα διαθέσιμα στοιχεία, οι μέγιστες τιμές θα φτάσουν τοπικά τους 42-43 βαθμούς Κελσίου. Στη συνέχεια η θερμοκρασία θα παρουσιάσει μικρή υποχώρηση, διατηρούμενη ωστόσο για αρκετές ημέρες σε πολύ υψηλά επίπεδα. Σημειώνεται πως ο καύσωνας έλαβε την ονομασία “CLEON” και εντάχθηκε στα Επικίνδυνα Καιρικά Φαινόμενα.
Πανμεσογειακός καύσωνας με επίμονα χαρακτηριστικά
Εξηγώντας τον «μηχανισμό» αυτού του καύσωνα, ο Γιώργος Παπαβασιλείου, Δρ. Μετεωρολογίας του Karlsruhe Institute of Technology και ερευνητικό μέλος της πυρομετεωρολογικής ομάδας FLAME της μονάδας ΜΕΤΕΟ του Εθνικού Αστεροσκοπείου Αθηνών, λέει πως η ανάπτυξη μιας ράχης υψηλών πιέσεων στη μέση και ανώτερη τροπόσφαιρα πάνω από τη Δυτική και Κεντρική Μεσόγειο τις τελευταίες δύο ημέρες είχε ως αποτέλεσμα την ανάπτυξη και τη μεταφορά θερμών αερίων μαζών στις παραπάνω περιοχές.
Τις επόμενες ημέρες, ξεκινώντας από την Τρίτη 11/7, αναμένεται η ανατολική επέκταση αυτής της ράχης υψηλών πιέσεων προς τη χώρα μας και μαζί η σταδιακή άνοδος της θερμοκρασίας σε πάνω από τα φυσιολογικά για την εποχή επίπεδα.
Όπως αναφέρει και ο κ. Λαγουβάρδος: «Το ιδιαίτερο χαρακτηριστικό αυτού του καύσωνα είναι η έκταση του- πιάνει όλη σχεδόν τη Μεσόγειο από την Ισπανία μέχρι την Κύπρο αλλά και τα Βαλκάνια.Οι θερμές αέριες μάζες από τη Δυτική Αφρική, δημιουργούν μια πανμεσογειακή κάλυψη».
Οι πολίτες θα αρχίσουν να καταλαβαίνουν την άνοδο της θερμοκρασίας από την Τετάρτη 12/7 οπότε και αναμένεται σταδιακά να σημειωθούν τοπικά 38 – 40 βαθμούς Κελσίου.
Το χρονικό διάστημα μεταξύ Πέμπτης και Σαββάτου 13/7 – 15/7 η θερμοκρασία αναμένεται να σημειώσει περαιτέρω άνοδο και να ξεπεράσει σε αρκετές περιοχές τους 40 και τοπικά τους 42 – 43 βαθμούς Κελσίου. Η Παρασκευή θα είναι όπως φαίνεται η πιο ζεστή ημέρα από όλες.
Και ενώ, όπως σημειώνει ο κ. Λαγουβάρδος από την Κυριακή 16/7 θα ξεκινήσει μια μικρή αποκλιμάκωση, οι θερμοκρασίες δείχνουν να παραμένουν υψηλές και την ερχόμενη εβδομάδα. «Δεν ξέρουμε πότε ακριβώς θα λήξουν και με τι ρυθμό θα υποχωρήσουν οι θερμοκρασίες» τονίζει.
Κατά τον ίδιο πάντως, οι καύσωνες δεν θεωρούνται απαραίτητα «σημάδι» της κλιματικής αλλαγής, παρόλα αυτά τα τελευταία 30 χρόνια χτυπούν πιο συχνά και διαρκούν περισσότερο. Μάλιστα, ο κ. Λαγουβάρδος αναφέρει πως οι εποχικές προγνώσεις δείχνουν πως τον φετινό Ιούλιο και Αύγουστο θα σημειώνονται θερμοκρασίες πάνω από τις κανονικές τιμές στο μεγαλύτερο μέρος της Ευρώπης.
Οι ευάλωτες περιοχές για εκδήλωση πυρκαγιών
Ως «πολύ κακές» περιγράφονται από τα μέλη του METEO και οι πυρομετεωρολογικές συνθήκες που θα διαμορφωθούν λόγω του καύσωνα.
«Μπαίνουμε σε περίοδο πυρομετεωρολογικά δύσκολη, με αιχμή το ερχόμενο Σαββατοκύριακο. Με βάση τα διαθέσιμα προγνωστικά στοιχεία, το τριήμερο Παρασκευή 14/7 έως Κυριακή 16/7, αναμένεται να είναι η έως τώρα δυσκολότερη πυρομετεωρολογικά περίοδος της τρέχουσας αντιπυρικής περιόδου» αναφέρει ο Θοδωρής Μ.Γιάνναρος, πυρομετεωρολόγος και εντεταλμένος ερευνητής στο Εθνικό Αστεροσκοπείο Αθηνών.
Όπως εξηγεί, σύμφωνα με τα παρόντα στοιχεία η θερμοκρασία δεν φαίνεται να υποχωρεί σημαντικά την ερχόμενη εβδομάδα. Κατά τον ίδιο, αν επιβεβαιωθούν τα προγνωστικά στοιχεία που θέλουν εμμονή των θερμών και ξηρών συνθηκών και μετά την Κυριακή, το πυρομετεωρολογικό περιβάλλον θα καταστεί εξαιρετικά επικίνδυνο, δυνητικά ευνοώντας την εκδήλωση ακραίων δασικών πυρκαγιών.
Οι πιο ευάλωτες περιοχές για εκδήλωση πυρκαγιών είναι η Αττική, η Εύβοια, η Φθιώτιδα, η Βοιωτία η Κορινθία και η Αργολίδα. Πρόκειται για περιοχές ούτως ή άλλως πιο ευάλωτες στον συνδυασμό θερμών και ξηρών συνθηκών οι οποίες θα επικρατήσουν τις επόμενες ημέρες. Αν συνδυαστούν έστω και με χαμηλής έντασης ανέμους, θα γίνουν ακόμα πιο ευάλωτες.
Μεγάλη προσοχή στα αστικά κέντρα
Πάντως, σύμφωνα με τον διευθυντή ερευνών του Αστεροσκοπείου, οι πολύ υψηλές θερμοκρασίες είναι ένας παράγοντας που ανεβάζει σημαντικά τη θνησιμότητα και ταυτόχρονα ένα επικίνδυνο καιρικό φαινόμενο, το οποίο όμως υποτιμάται στη χώρα μας.
Ο ίδιος μάλιστα λέει πως θα πρέπει αυτή τη φορά, η ερχόμενη Παρασκευή 14/7 να κηρυχθεί αργία, αν επιβεβαιωθεί ότι το θερμόμετρο θα αγγίξει τους 43 βαθμούς Κελσίου. «Οι συνθήκες δεν θα είναι ιδανικές για μετακίνηση με τα ΜΜΜ ή με αυτοκίνητα χωρίς καλό κλιματισμό. Ούτε όμως και για περπάτημα κάτω από τον ήλιο. Καθ’ όδον για τα γραφεία τους οι πολίτες θα δυσκολευτούν. Οι δε εξωτερικές εργασίες είναι απαγορευτικές.
Να πούμε επίσης ότι οι καύσωνες απαιτούν μεγαλύτερη προσοχή στα αστικά κέντρα, γιατί εκεί δεν υπάρχει το διάλειμμα της ζέστης τις πρώτες πρωινές και βραδινές ώρες, όπως συμβαίνει στην περιφέρεια. Κτίρια και δρόμοι εγκλωβίζουν τις υψηλές θερμοκρασίες και με την απουσία του πρασίνου, η ζέστη δεν εκτονώνεται»
