9 Ιουλίου 1715: Η μεγαλύτερη καταστροφή του Ναυπλίου

Του Τόλη Κοϊνη

Όταν οι Έλληνες άρχισαν την πολιορκία του Ναυπλίου, στην Επανάσταση του 21, οι Τούρκοι τους έλεγαν να κάτσουν καλά: «Δεν βλέπετε τι λέει η φυλλάδα του Αναπλιού;». Επρόκειτο για το βιβλίο του οποίου το εξώφυλλο έχω στη διαφάνεια. Είχε πρωτοεκδοθεί πριν 70 χρόνια από τότε, αλλά διαβαζόταν τόσο πολύ, ώστε το 1820 επανεκδόθηκε.

 
Περιέγραφε σε στίχους ομοιοκατάληκτους την πολιορκία και την άλωση του Ναυπλίου από τους Τούρκους το 1715, τον εξανδραποδισμό και την σφαγή των κατοίκων του καθώς και τις προσωπικές περιπέτειες του συγγραφέα Μάνθου Ιωάννου. Από τα Γιάννενα, αυτός, κατοικούσε στο Ναύπλιο με τα τέσσερα παιδιά του. Τα έχασε και τα τέσσερα στις 9 του Ιούλη του 1715.

 
Ο ίδιος είχε συλληφθεί αιχμάλωτος. Ήταν αυτόπτης μάρτυρας του τραυματισμού και της σύλληψης του τελευταίου Προβλεπτή της πόλης μας, Μπόνο. Τον είχαν αλυσοδεμένο με στόχο να τον …ανασκολοπίσουν. Απόδρασε μυθιστορηματικά μαζί με άλλους δύο συγκρατούμενους. Πότισαν τους φρουρούς «σερμπέτι με αφιόνι» και αποκοιμήθηκαν. (Κυκλοφορούσε από τότε «πράμα» στην περιοχή!!!). Πήδηξαν από την τάπια του Γκριμάνι στην τάφρο μπροστά από την Πύλη της Ξηράς, στην φόσα (τώρα δεν έχει νερό, τότε είχε), κολύμπησαν γύρω- γύρω το Ναύπλιο και έφτασαν στο νησάκι της Καραθώνας (!!!) εκεί τους εντόπισε ένα καΐκι και τον μετέφερε στην Απουλία της Ιταλίας.

 
Για να δούμε πως έγιναν τα γεγονότα της πτώσης της πόλης μας… Ο Σουλτάνος Αχμέτ ο Γ΄ αποφάσισε την άνοιξη του 1715 να ανακαταλάβει την Πελοπόννησο από τους Βενετούς. Οργάνωσε ένα μεγάλο εκστρατευτικό σώμα και το έστειλε με επικεφαλής τον Μεγάλο Βεζύρη (=Πρωθυπουργό) και γαμπρό του. Το πλήθος του ασκεριού πρέπει να ήταν πάνω από 100.000 άντρες, από αυτούς 70.000 (!!!!!) ενεπλάκησαν στις επιθετικές ενέργειες κατά της πόλης μας. 

Παράλληλα, όλος ο Οθωμανικός στόλος είχε δημιουργήσει έναν κλοιό από Τολό μέχρι Μύλους. Δεν πέρναγε τίποτε για να φτάσει στο Ναύπλιο.
Οι Βενετοί είχαν απέναντι σε αυτό το τεράστιο στράτευμα, είχαν 700 μισθοφόρους Σκλαβούνους (=Σέρβους και Κροάτες) και –τελευταία στιγμή- εξόπλισαν μια πολιτοφυλακή από 100 περίπου Έλληνες εθελοντές. Στη θάλασσα είχαν μόνο μια γαλέρα.

Αν και η διαφορά δυνάμεων τεράστια, το Ανάπλι κράτησε για δέκα ημέρες. Τελικά, οι Τούρκοι έφτιαξαν ένα λαγούμι κοντά στην Γιουρούς Τάπια του Παλαμηδιού (=αριστερά της Πύλης, εκεί που βλέπουμε μια σημαία) και ανατίναξαν το κομμάτι εκείνο του τείχους. Οι Βενετοί οχυρώθηκαν στις εσωτερικές τάπιες του φρουρίου. Τους περίμενε μια δυσάρεστη έκπληξη. Τα κανόνια ήταν όλα χαλασμένα. Υποπτεύθηκαν τον Γάλλο αξιωματικό Λα Σάλα (Ντε Λα Σαλ). Ήταν αργά. Η μια τάπια μετά την άλλη παραδινόντουσαν. Το ίδιο έγινε και με τις οχυρώσεις της πόλης. Κρίμα τα κάστρα που είχαν φτιάξει οι Βενετοί. Χωρίς ντουφεκιά ύψωσαν λευκή σημαία. Τελευταίο παραδόθηκε το Μπούρτζι.

Οι Τούρκοι δεν σεβάστηκαν τίποτε. Έσφαζαν και έκλεβαν ό,τι εύρισκαν μπροστά τους. Κράτησαν ζωντανούς λίγους νέους και όμορφες νέες για ευνόητους λόγους. Αλυσόδεναν ομάδες-ομάδες κατοίκων, τους έγδυναν και τους έβαζαν να τσαλαβουτούν αλυσοδεμένοι στον Βάλτο (περίπου από την σημερινή Τράπεζα Πειραιώς μέχρι τη Νομαρχία) , μέσα στον λασπώδη βούρκο, μέχρι να πάνε απέναντι στην Γλυκιά. Όσοι λιποθυμούσαν στον δρόμο, τους έκοβαν το κεφάλι. Μόλις έφταναν απέναντι, όπου είχε το τσαντίρι του ο Μέγας Βεζύρης τους άφηναν χωρίς νερό στο λιοπύρι να πεθάνουν.

25.000 κάτοικοι του Αναπλιού (ντόπιοι Έλληνες, πρόσφυγες Έλληνες και Βενετοί) χάθηκαν με φρικτούς τρόπους εκείνες τις ημέρες.Δεν πρέπει να ξεχνάμε. Δεν πρέπει να ωραιοποιούμε την ιστορία.
Δεν πρέπει να αμβλύνουμε τη διάθεση για Αντίσταση. Η γενοκτονία των Ελλήνων από τους Τούρκους κράτησε πέντε αιώνες…

ΥΓ Δεν θα ήταν κακή ιδέα να εκδοθεί από τον Δήμο Ναυπλιέων αυτό το βιβλιαράκι και με Αγγλική μετάφραση και να δίνεται δώρο σε ξένους επίσημους επισκέπτες της πόλης.