Γεννήθηκε στο Ναύπλιο. Ο πατέρας του Δημήτρης Καρούζος, δάσκαλος και ο παππούς από την πλευρά της μητέρας του, ιερέας, έπαιξαν σημαντικό ρόλο στη διαμόρφωση του πνευματικού του υπόβαθρου και της προσωπικότητας του. «Αυτοί οι δύο άνθρωποι με μάθανε από τα τέσσερα κιόλας χρόνια μου γράμματα», εξιστορούσε σε μια κατοπινή συνέντευξη του ο Νίκος Καρούζος.
Άρχισε να γράφει από παιδί. «Δεκατεσσάρων χρονών είχα αρχίσει να γράφω ένα μυθιστόρημα που αργότερα το παράτησα όταν διαπίστωσα ότι το έγραφα σε… δεκαπεντασύλλαβο. Πρέπει να ήταν το 40 με 41. Θυμάμαι και τον τίτλο: Η γερμανική σκιά», αναφέρει ο ποιητής στην ίδια συνέντευξη.
Το 1944 τελειώνει το γυμνάσιο και την ίδια περίοδο εντάσσεται στην ΕΠΟΝ Ναυπλίου, στον τομέα της διαφώτισης. Το 1945 εισάγεται στη Νομική Σχολή της Αθήνας. Το 1946 καταφέρνει να ξεφύγει τη σύλληψη και την εκτέλεση από τη συμμορία της Χ.
Την επόμενη χρονιά εξορίζεται στην Ικαρία για πέντε μήνες. Το 1951 υπηρετεί τη θητεία του στη Μακρόνησο και το 1953 εξορίζεται πάλι, στη Μακρόνησο. Νοσηλεύτηκε στο 401 Στρατιωτικό Νοσοκομείο όπου απαλλάχθηκε από την στρατιωτική θητεία χωρίς να υπογράψει δήλωση μετανοίας, για λόγους υγείας.
Εγκαταλείπει τις σπουδές στη Νομική και την προοπτική να γίνει δικηγόρος. Αρχίζει να συνεργάζεται με διάφορα λογοτεχνικά περιοδικά δημοσιεύοντας πoιήματα και άλλα πεζά κείμενα, όπως τα Αθηναϊκά Γράμματα, Επιθεώρηση Τέχνης, Νέα Εστία, Ευθύνη, Σύνορο, Διαγώνιος. Το 1961 βραβεύεται με το Β’ Κρατικό Βραβείο ποίησης και το 1962 με Α΄ Βραβείο ποίησης της Ομάδας των Δώδεκα. Τον Μάιο του 1967 συλλαμβάνεται για δηλώσεις που έκανε σε βάρος του Παττακού.
Το διάστημα 1983-1984 και το 1986 εργάζεται στο Γ’ Πρόγραμμα της Ε.Ρ.Α κάνοντας εκπομπές για την λογοτεχνία. Το 1988 βραβεύεται με το Κρατικό Λογοτεχνικό βραβείο ποίησης. Αντιμετωπίζει διάφορα προβλήματα υγείας (καρδιολογικά, διάγνωση καρκίνου). Νοσηλεύεται σε διάφορες κλινικές της Ελλάδος και του εξωτερικού (Φεβρουάριος-Μάρτιος του 1986 στο Σωτηρία, Μάρτιος του 1989-διάγνωση καρκίνου, Φεβρουάριος-Μάρτιος του 1990 Λονδίνο). Πεθαίνει στις 28 Σεπτεμβρίου του 1990 στο Νοσοκομείο Υγεία.
Για την ποίηση του, ο Δημοσθένης Κούρτοβικ γράφει στο βιβλίο του «Ελληνες μεταπολεμικοί ποιητές»: «Η ποίηση του Καρούζου έχει χαρακτηρισθεί ως φιλοσοφική, θρησκευτική, μυστική, μα δεν είναι τόσο η μεταφυσική διάσταση που τη διακρίνει, αλλά «μια υπαρξιακή πλησμονή, που τον ωθεί πέρα από τα όρια του εγώ, προς τη συγχώνευση με το αισθητό σύμπαν»».
Η πρώτη δημοσίευση ποιήματος του Νίκου Καρούζου έγινε το 1944 στο περιοδικό της ΕΠΟΝ, «Νέα Γενιά». Το 1949 δημοσιεύθηκε το ποίημα του «Σίμων ο Κυρηναίος» στο περιοδικό «Ο Αιώνας μας», ενώ το 1953 κυκλοφόρησε η πρώτη ποιητική του συλλογή με τίτλο «Η επιστροφή του Χριστού».
Δείτε την εκπομπή «ΜΟΝΟΓΡΑΜΜΑ», είναι αφιερωμένη στον ποιητή, Νίκο Καρούζο.
