Όμιλος "ΠΥΡΑΜΙΑ": Ανοιχτή επιστολή για την αντιπλημμυρική προστασία του Παράλιου Άστρους

Την Πέμπτη 14 Σεπτεμβρίου 2023 πληροφορηθήκαμε από τα τοπικά ΜΜΕ ότι υπεγράφη μεταξύ του Δημάρχου Βόρειας Κυνουρίας κ. Γ. Καμπύλη και του Αναδόχου, η Σύμβαση του Έργου: «Βελτίωση οδικού δικτύου Παραλίου Άστρους».

Πληροφορηθήκαμε επίσης ότι στη Μελέτη του έργου προβλέπει την επιχωμάτωση και ασφαλτόστρωση του αντιπλημμυρικού έργου του «Χάντακα», καθώς και την κοπή των ευκαλύπτων που υπάρχουν στην όχθη του.

Ασφαλώς είναι σημαντική η βελτίωση του οδικού δικτύου του Παραλίου Άστρους. Απαιτούνται διανοίξεις και μονοδρομήσεις δρόμων, ασφαλτοστρώσεις, κατασκευή πεζοδρομίων κ.λπ.

Ωστόσο, είναι ζωτικής σημασίας για την ΑΣΦΑΛΕΙΑ και ΠΡΟΣΤΑΣΙΑ του Παραλίου Άστρους, της ζωής και της περιουσίας των κατοίκων του, η ανάπτυξη ΑΝΤΙΠΛΗΜΜΥΡΙΚΩΝ ΕΡΓΩΝ που θα αντιμετωπίζουν τους ΚΙΝΔΥΝΟΥΣ που προκαλούνται από την ΥΠΕΡΧΕΙΛΙΣΗ του χειμάρρου ΤΑΝΟΥ.

Σύμφωνα με το «Σχέδιο Διαχείρισης Κινδύνων Πλημμύρας» της Ειδικής Γραμματείας Υδάτων του Υπουργείου Περιβάλλοντος και Ενέργειας: «Το μεγαλύτερο κίνδυνο δυνητικών επιπτώσεων εμφανίζει η περιοχή του οικισμού του Παράλιου Άστρους όπου εντοπίζονται οι περισσότερες τουριστικές και κοινωνικές υποδομές» (Π08.Τ1-80, 81, 2017), διαπίστωση που επιβεβαιώνεται και από το «Γ.1.2.2 Σχέδιο Διαχείρισης Κινδύνων Πλημμύρας» της «Στρατηγικής Μελέτης Περιβαλλοντικών Επιπτώσεων Κ.Π.Σ του Δήμου Βόρειας Κυνουρίας» (2020, σελ. 9, 10).

Το Παράλιο Άστρος ανέκαθεν αντιμετώπιζε σοβαρά προβλήματα εξαιτίας των πλημμυρών του χειμάρρου Τάνου. Είναι χαρακτηριστική η αναφορά του Κωνσταντίνου Λογοθέτη, πρώτου προέδρου του δημοτικού συμβουλίου του Δήμου Θυρέας, το 1835 από το υπόμνημα του «Περί της ανεγέρσεως του Σύγχρονου Οικισμού της Χερσονήσου Άστρους», όπου αναφέρει τα εξής: «….εδαπανήσαμεν ουκ ολίγα εις προχώματα του χειμάρρου καταστάντος αχαλίνωτου και φθοροποιού καθ’ όλην την πεδιάδαν ένεκα της ορμής αυτού, και ιδίως την βορεινήν, αλλ’ επετύχωμεν να χαλιναγωγώμεν και μεταφέρωμεν ευκόλως όπου η ανάγκη των κτημάτων….».

Οι κίνδυνοι πλημμυρών εξαιτίας της υπερχείλισης του Τάνου τα τελευταία χρόνια εντείνονται λόγω της διαμόρφωσης της κοίτης του ποταμού. Σημειώνουμε ότι το πλάτος της κοίτης στο ύψος του συνοικισμού Κάτω Βέρβενα είναι 130 μέτρα, ενώ το πλάτος της κοίτης λίγο πριν φτάσει στη γέφυρα του Παραλίου Άστρους (εκβολή) είναι 13 μέτρα (βλ. φωτογραφία). Εκτός τούτου έχουμε το παράδοξο να μην καθαρίζονται και να μην υποστηρίζονται τα πρανή του γεφυριού του Παραλίου Άστρους που βρίσκεται στις εκβολές του ποταμού και να προηγείται η σωστή τακτοποίηση του γεφυριού του Άστρους, πλάτους 130 μέτρων περίπου.

Στις αρχές του 1900, οι πρόγονοι μας για να μετριάσουν τις πλημμύρες που έκανε πολύ συχνά ο χείμαρρος Τάνος, έσκαψαν στα όρια του οικισμού μια τάφρο, μήκους περίπου 1.250 μέτρων, πλάτους 5 μέτρων και βάθους 1,5 μέτρου, η οποία αν και δεν προστάτευε ολοκληρωτικά τον οικισμό από τις πλημμύρες, τουλάχιστον μετρίαζε τους κινδύνους.

Η τάφρος αυτή ευρίσκεται παράλληλα προς την οδό Εθνικής Αντίστασης, βορειοδυτικά του οικισμού, συνεχίζει στην οδό Άργους και καταλήγει στις Παιδικές κατασκηνώσεις του Δήμου Τρίπολης στον Ατσίγγανο. Στην ανατολική όχθη δε φύτεψαν Ευκαλύπτους για να συγκρατούν με τις ρίζες τους τα χώματα της τάφρου κατά πρώτο και κατά δεύτερο για αισθητικούς λόγους, την τάφρο την ονόμασαν *Χάντακα* και η ονομασία επικράτησε στη γειτνιάζουσα περιοχή.

Η τάφρος ήταν και είναι ανοιχτή για να οδηγεί τα νερά από την πλημμύρα του χειμάρρου στον Ατσίγγανο και έτσι να μετριάζει κατά πρώτο λόγο στο ελάχιστο δυνατό τις συνέπειες που θα είχαν τα νερά στο Παράλιο Άστρος και κατά δεύτερο λόγο για να συλλέγει τα όμβρια τοπικά νερά.
Δεν γνωρίζουμε αν έγινε Μελέτη Περιβαλλοντικών Επιπτώσεων. Δεν μπορούμε να διανοηθούμε καν ότι ο Δήμος θα καταστρέψει ένα αντιπλημμυρικό έργο μείζονος σημασίας για το Παράλιο Άστρος, αντικαθιστώντας μια ανοικτή τάφρο με έναν αγωγό όμβριων μόλις 80 εκατοστών.

Απαιτούμε να μην προχωρήσετε στο έγκλημα της τσιμεντοποίησης του «Χάντακα» και της κοπής των υπεραιωνόβιων Ευκαλύπτων».

Να γίνει ολοκληρωμένη Μελέτη Αντιπλημμυρικής Προστασίας του Παραλίου Άστρους, η οποία θα προβλέπει παρεμβάσεις σε όλο το μήκος του Τάνου και των παραποτάμων του, από τα ορεινά του Πάρνωνα μέχρι τις εκβολές, καθώς και άλλα σημεία του Παραλίου Άστρους όπως στον «Ατσίγγανο», στη κεντρική ακτή Παραλίου Άστρος, στις «Πόρτες» κ.λπ. ώστε να προστατευτεί ουσιαστικά και αποτελεσματικά η κωμόπολη του Παραλίου Άστρους, ειδικά σε μια εποχή όπου εμφανίζονται συχνά «ακραία» (;) καιρικά φαινόμενα.

Το Δ.Σ.