Μέχρι σήμερα, οφειλέτες με χρέη πάνω από 20.000 ευρώ δεν μπορούν να λάβουν σύνταξη, εάν δεν αποπληρώσουν εφάπαξ το υπερβάλλον ποσό. Όσο για αυτούς που έχουν έως 20.000 ευρώ οφειλές, η σύνταξή τους εκδίδεται και τους παρακρατείται η οφειλή σε 60 ισόποσες δόσεις.
Πλέον, βάσει της προωθούμενης διάταξης, σύνταξη θα μπορούν να λάβουν και όσοι έχουν οφειλές έως 30.000 ευρώ (και έως 10.000 ευρώ στην περίπτωση αγροτών), υπό αυστηρές βέβαια προϋποθέσεις, όπως για παράδειγμα έλεγχο των καταθέσεών τους.
Μέχρι το χρέος να πέσει στις 20.000 ευρώ, θα παρακρατείται το 60% της σύνταξής τους. Στη συνέχεια, θα ισχύει η σημερινή πρόβλεψη, με ρύθμιση του χρέους σε 60 ισόποσες δόσεις, που επίσης θα παρακρατούνται από το ποσό του 100% της σύνταξης. Αναλυτικά, η διάταξη που βρίσκεται στο Ελεγκτικό Συνέδριο προκειμένου να προσαρτηθεί στη συνέχεια στο εργασιακό νομοσχέδιο, προβλέπει τα εξής:
Για χρέη άνω των 20.000 και έως 30.000 ευρώ, ο ΕΦΚΑ θα προχωρά στην έκδοση της σύνταξης του οφειλέτη. Βέβαια, για να εγκριθεί κάτι τέτοιο, θα υπάρχει ειδική πλατφόρμα, μέσω της οποίας θα πραγματοποιούνται έλεγχοι και θα διασταυρώνονται οι τραπεζικές του καταθέσεις. Εφόσον αυτές είναι κάτω των 12.000 ευρώ, η διαδικασία θα προχωρά.
Ο δικαιούχος θα λαμβάνει το 40% του ποσού, ενώ το υπόλοιπο 60% θα παρακρατείται έως ότου το χρέος πέσει στις 20.000 ευρώ. Για παράδειγμα, έστω συνταξιούχος με χρέος 30.000 προς τον ΕΦΚΑ και σύνταξη 1.000 ευρώ. Για τους πρώτους 15 μήνες, θα λαμβάνει σύνταξη 300 ευρώ.
Στη συνέχεια, κι αφού το χρέος έχει πέσει στις 19.500 ευρώ, ο συνταξιούχος θα εντάσσεται στην ισχύουσα ρύθμιση, που προβλέπει τον διακανονισμό του σε 60 μηνιαίες δόσεις. Άρα, για τα υπόλοιπα πέντε έτη, θα παρακρατούνται 325 ευρώ και ο συνταξιούχος θα λαμβάνει ως σύνταξη το ποσό των 675 ευρώ τον μήνα.
Ανάλογη διάταξη θα προβλέπεται και για τους αγρότες με χρέη προς τον ΕΦΚΑ, με το όριο του χρέους των 6.000 ευρώ που ισχύει σήμερα να ανέλθει στις 10.000 ευρώ. Για τη διαφορά των 4.000 ευρώ θα ισχύει η ίδια διαδικασία με αυτή των υπόλοιπων μη μισθωτών, με την καταβολή του 40% της σύνταξης.
Σύμφωνα με τον υπουργό Εργασίας Άδωνι Γεωργιάδη, στόχος της προωθούμενης ρύθμισης είναι να ξεχωρίσουν οι στρατηγικοί κακοπληρωτές -αυτοί δηλαδή που έχουν χρήματα αλλά δεν πληρώνουν τον ΕΦΚΑ- από αυτούς που δεν έχουν και για τον λόγο αυτό θα προβλέπεται άρση του τραπεζικού απορρήτου του οφειλέτη, με όριο τις 12.000 ευρώ. Εάν οι καταθέσεις ξεπερνούν το όριο αυτό, ο νέος διακανονισμός δεν θα ισχύει.
«Κλείδωσε» και η διάταξη για την απασχόληση συνταξιούχων
Στο ίδιο νομοσχέδιο θα περιληφθεί εξάλλου και η διάταξη για την κατάργηση του πέναλτι 30% από τις συντάξεις όσων συνεχίζουν να απασχολούνται και την αντικατάστασή του με έναν ειδικό πόρο της τάξης του 10% επί του ακαθάριστου εισοδήματος από εργασία. Στην περίπτωση μη μισθωτής απασχόλησης, η παρακράτηση θα είναι 50% επί της ασφαλιστικής κατηγορίας που θα επιλέξει ο συνταξιούχος, ενώ εάν υπάρχει και υποχρέωση για επικουρική ασφάλιση, η επιβάρυνση επί της ασφαλιστικής κλάσης θα είναι 40% για κύρια ασφάλιση και 40% για επικουρική.
Προσοχή όμως. Σε όλες τις περιπτώσεις, ο συνταξιούχος θα καταβάλλει την επιπλέον εισφορά, αφού πρώτα πληρώσει το σύνολο των προβλεπόμενων φόρων και εισφορών τόσο για το εισόδημά του από την εργασία όσο και για τη σύνταξή του. Η οποία από 1.1.2024, θα καταβάλλεται στο ακέραιο για όλες τις περιπτώσεις.
Σύμφωνα με εκτιμήσεις, η συντριπτική πλειονότητα των συνταξιούχων - εργαζομένων θα έχει όφελος, ενώ ο κ. Γεωργιάδης έχει ξεκαθαρίσει ότι θα υπάρχει «κόφτης», ώστε ο νέος πόρος να μην οδηγεί σε μεγαλύτερες απώλειες από αυτές που ισχύουν σήμερα.
Σε κάθε περίπτωση άλλωστε, οι επιπλέον εισφορές δεν θα μπορούν να ξεπερνούν τα 413 ευρώ τον μήνα (4.956 ευρώ τον χρόνο). Στον ΕΦΚΑ, θα δημιουργηθεί ειδική πλατφόρμα όπου οι ενδιαφερόμενοι, ακόμη και όσοι υποβάλλουν αίτηση για συνταξιοδότηση, θα δηλώνουν ότι συνεχίζουν να απασχολούνται. Αντίστοιχη δήλωση θα γίνεται και από τους εργοδότες, μέσω των Αναλυτικών Περιοδικών Δηλώσεων.
Σύμφωνα με πληροφορίες, το μέτρο αφορά σίγουρα λίγο περισσότερους από 40.000 συνταξιούχους που επίσημα έχουν δηλώσει πως εργάζονται. Αφορά βέβαια και χιλιάδες άλλους, που μέχρι σήμερα εργάζονται ανασφάλιστοι.
Σε πρώτη φάση δε, το κόστος για τον ΕΦΚΑ εκτιμάται -εφόσον δεν αυξηθούν οι νόμιμοι εργαζόμενοι- σε 70 με 80 εκατ. ευρώ. Στο ποσό αυτό δεν υπολογίζονται τα έσοδα από φόρους. Εάν βέβαια υπάρξει αύξηση των νόμιμα δηλωμένων εργαζόμενων συνταξιούχων κατά 30% με 40%, εκτιμάται ότι μπορεί να οδηγήσει σε μηδενισμό του κόστους ή ακόμη και σε αύξηση των δημοσίων εσόδων.
