Ερώτηση σχετικά με τα προβλήματα που αντιμετωπίζει το προσωπικό του Πυροσβεστικού Σώματος ακόμη και μετά τις φετινές ακραίες επιχειρησιακές συνθήκες κατέθεσε στη Βουλή η Κοινοβουλευτική Ομάδα του ΠΑΣΟΚ – Κινήματος Αλλαγής με πρωτοβουλία του βουλευτή Αργολίδας και Υπεύθυνου του ΚΤΕ Κλιματικής Κρίσης και Πολιτικής Προστασίας, Ανδρέα Πουλά.
Ακολουθεί το πλήρες κείμενο της ερώτησης:
ΕΡΩΤΗΣΗ
Αθήνα, 20 Σεπτεμβρίου 2023
ΠΡΟΣ: Τον Υπουργό Κλιματικής Κρίσης και Πολιτικής Προστασίας, κ. Βασίλειο Κικίλια
Θέμα: Άλυτα παραμένουν τα προβλήματα του προσωπικού του Πυροσβεστικού Σώματος ακόμη και μετά τις φετινές ακραίες επιχειρησιακές συνθήκες
Είναι γεγονός ότι το φετινό καλοκαίρι αναδείχθηκε σε ένα από τα πιο καταστροφικά από τις πυρκαγιές που ξέσπασαν προκαλώντας ανυπολόγιστες ζημιές στο φυσικό περιβάλλον, σε ζωϊκό και φυτικό κεφάλαιο, σε ακίνητες περιουσίες, σε βιομηχανικές και βιοτεχνικές εγκαταστάσεις, σε καλλιέργειες και υποδομές, την απώλεια ανθρώπινων ζωών και τον τραυματισμό αρκετών πυροσβεστών.
Παρότι αναμενόταν ένα ιδιαίτερα θερμό καλοκαίρι με περιορισμένη υγρασία από τον ήπιο χειμώνα, κατάσταση που ευνοούσε την εκδήλωση πυρκαγιών και πάλι το πρόσημο του κυβερνητικού σχεδιασμού ήταν αρνητικό. Ουδεμία δικαιολογία παρέχει η μακρά προεκλογική περίοδος,δεδομένου του ότι η συχνότητα και καταστροφικότητα των πυρκαγιών που κάθε χρόνο επιδεινώνονται και οι συνέπειες της καταστροφής του περιβάλλοντος έχουν καταστήσει την πολιτική προστασία «εθνικό στόχο».
Ραχοκοκαλιά της πολιτικής προστασίας είναι το Πυροσβεστικό Σώμα, το οποίο όμως αντιμετωπίζει σοβαρές αδυναμίες, με προεξάρχουσεςαφενόςτην υποχρηματοδότηση των υποδομών του (για παράδειγμα η προμήθεια σύγχρονων μέσων δασοπροστασίας, δασοπυρόσβεσης, περιφρούρησης των δασών και πρόληψης) και αφετέρου την υποστελέχωση του.
Σήμερα διαπιστώνονται 3.630 οργανικά κενά, στα οποία προστέθηκαν οι αποχωρήσεις 500 έμπειρων στελεχών. Ενώ και το ζήτημα της ομογενοποίησης του προσωπικού του -που αποτελείται από 14.000 πυροσβέστες (μόνιμους και 5ετούς θητείας), 2.500 εποχικούς και 4000 εθελοντές- συνιστά σημαντικό εμπόδιο στην αξιοποίηση του στελεχιακού δυναμικού του. Ως προς το τελευταίο, είναι χαρακτηριστικό ότι δεν προχώρησε η προκήρυξη για 500 θέσεις μόνιμων πυροσβεστών γενικών καθηκόντων, όπου οι 2500 ήδη υπηρετούντες εποχικοί πυροσβέστες ανέμεναν ότι θα λάμβαναν επιπλέον μοριοδότησηλόγω προϋπηρεσίας, ενώ καθυστερεί η σύνταξη νέου αναθεωρημένου Κανονισμού Εσωτερικής Υπηρεσίας Πυροσβεστικού Σώματοςκαι η διαβούλευση με τους εκπροσώπους των πυροσβεστών.
Εξαιτίας των ελλείψεων προσωπικού, οι Πυροσβέστες υποχρεώνονται συστηματικά να παρέχουν υπερεργασία, μέσω της επιφυλακής που καλούνται αvά πάσα στιγμή και για τηv οποία δεv αμείβονται. Αποτελούν, κατ’ ουσίαν εργαζομένους, οι οποίοι επιχειρούν ανελλιπώς υπό οποιεσδήποτε καιρικές και επιχειρησιακές συνθήκες, χωρίς, ωστόσο, να καλύπτονται τα στοιχειώδη εργασιακά τους δικαιώματα. Χαρακτηριστικά, σύμφωνα με το Σωματείο Πυροσβεστών Περιφέρειας Αττικής και Νήσων, αυτή τη στιγμή υπάρχουv καταγεγραμμένες από συσσωρευμένες οφειλόμενες αναπαύσεις (ρεπό) των πυροσβεστών δυο εκατομμύρια μέρες και οχτακόσιες χιλιάδες μέρες αδείας.
Ως προς τον επιχειρησιακό βραχίονα, το φετινόκαλοκαίρι διαπιστώθηκαν τα εξής πρακτικά προβλήματα:
-ο εξοπλισμός που διατέθηκε στους εποχικούς πυροσβέστες ήταν ακατάλληλος και ανεπαρκής για την αντιμετώπιση των πυρκαγιών (πχ. δεν τους διατέθηκαν άρβυλα και κόκκινο κράνος δασοπυρόσβεσης)
-σε αρκετές υπηρεσίες έχει ξεκινήσει να εφαρμόζεται το μέτρο 24 ώρες εργασία – 24 ώρες ανάπαυση που συνεπάγεται τον διπλασιασμό του ωραρίου εργασίας των πυροσβεστών
-οι πυροσβέστες των Ειδικών Μονάδων Δασικών Επιχειρήσεων (ΕΜΟΔΕ) και του Μηχανοκίνητου Ειδικού Τμήματος Πυροσβεστικών Επιχειρήσεων (ΜΕΤΠΕ) εργάζονται συνεχόμενα για έως και επτά 24ωρα μετακινούμενοι από το ένα μέτωπο στο άλλο χωρίς ανάπαυση
-πυροσβέστες μετακινούνται για πάνω από 500 χιλιόμετρα μακριά και ρίχνονται στη μάχη με τις φλόγες μετά από πολύωρα ταξίδια
-δεν υπάρχει διοικητική μέριμνα για συνεχή χορήγηση νερού και φαγητού στους τόπους των συμβάντων και διασφάλιση καταλύματος
-γίνεται κατάχρηση του μέτρου της επιφυλακής των πυροσβεστών καθώς δεν έχουν αποσαφηνιστεί οι διαβαθμίσεις της ετοιμότητας του μηχανισμού πολιτικής προστασίας(Κατάσταση Ετοιμότητας – Γενική Επιφυλακή – Μερική Επιφυλακή – Αυξημένη Ετοιμότητα).
Την ίδια ώρα που οι πυροσβέστες μας φθάνουν στα βιολογικά τους όρια για να αντιμετωπίσουν τις πυρκαγιές, η κυβέρνηση δείχνει αδυναμία να επιλύσει πρακτικά προβλήματα, να οργανώσει, να αξιοποιήσει και να επιβραβεύσει το προσωπικό του Πυροσβεστικού Σώματος, διαψεύδοντας στην πράξη την προ ημερών πρωθυπουργική δέσμευση περί στήριξης των πυροσβεστών «που αντιμετώπισαν με αυταπάρνηση μια εξαιρετικά δύσκολη κατάσταση».
Κατόπιν των ανωτέρω ερωτάται ο κύριος Υπουργός:
1. Ποιος είναι ο προγραμματισμός του Υπουργείου σας για την κάλυψη των 3.630 κενών οργανικών θέσεωνστο Πυροσβεστικό Σώμα; Πότε θα δημοσιευθεί η προκήρυξη για τις 500 θέσεις πυροσβεστών που υποσχεθήκατε προεκλογικά; Θα προβλεφθεί σε αυτήν η μοριοδότηση των εποχικών πυροσβεστών ανεξαρτήτως της ηλικίας τους, καθώς και εθελοντών πολιτικής προστασίας που είναι εκπαιδευμένοι πιστοποιημένοι από το Π.Σ.;
2. Ποιος είναι ο σχεδιασμός σας για την ομογενοποίηση του ανθρώπινου δυναμικού του Πυροσβεστικού Σώματος; Πότε θα είναι έτοιμος νέος αναθεωρημένος Κανονισμός Εσωτερικής Υπηρεσίας Πυροσβεστικού Σώματος και πότε θα τεθεί σε διαβούλευση;
3. Μετά την εμπειρία που έχει αποκτήσει η κρατική μηχανή αναφορικά με την αποτελεσματικότητα των διατάξεων του ν.4662/2020 ως προς την αντιμετώπιση των φυσικών καταστροφών, σκοπεύετε να προχωρήσετε σε τροποποίηση του;
4. Σκοπεύετε να θεσμοθετήσετε την υπερεργασία ως προς τη μισθοδοσία των συμβασιούχων πυροσβεστών;
5. Έχετε λάβει κάποια μέριμνα ώστε να προμηθεύσετε τους εποχικούς πυροσβέστες με καλύτερο εξοπλισμό έστω και τώρα, αντίστοιχο με των μόνιμων πυροσβεστών;
6. Έχει ληφθεί μέριμνα για τον καλύτερο δυνατό εφοδιασμό των πυροσβεστών στους τόπους των επιχειρήσεων και για την διασφάλιση καταλύματος τους όταν επιχειρούν σε μακρινές περιοχές;
7. Ποια μέτρα σκοπεύετε να λάβετε ώστε να αποφευχθεί η σωματική εξουθένωση και η βιολογική εξάντληση των πυροσβεστών λόγω της εργασίας τους υπό ακραίες καιρικές και επιχειρησιακές συνθήκες;
8. Θα υπάρξει θεσμικό πλαίσιο που να θωρακίζει το αναφαίρετο δικαίωμα της χορήγησης κανονικής και βραχείας άδειας για όλο το πυροσβεστικό προσωπικό;
9. Πότε θα εκδοθεί το προβλεπόμενοπ.δ. σύμφωνα με την περ. Γζπαρ. 6 του άρθρου 84 του ν. 4662/2020 (Α’ 27) με το οποίο θα ρυθμίζονται θέματα
προστασίας της υγείας και ασφάλειας του προσωπικού του Πυροσβεστικού Σώματος, το οποίο πρέπει να βρίσκεται σε αρμονία με το προτεινόμενο π.δ. για τις δραστηριότητες του ένστολουπροσωπικού του Π.Σ. που περιλαμβάνει νομοθετικές ρυθμίσεις για πληθώρα θεμάτων ΑΥΕ;
10. Εντάσσεται στον σχεδιασμό σας η ένταξη του ένστολου προσωπικού του Πυροσβεστικού Σώματος στα Βαρέα και Ανθυγιεινά ως ελάχιστη ανταπόδοση στο κρίσιμο κοινωνικό ρόλο που επιτελούν σε όλη τη διάρκεια της χρονιάς σε συνθήκες υψηλής επικινδυνότητας και ακραίων καιρικών φαινομένων;
11. Είναι στις προθέσεις σας να θεσμοθετήσετε κατά την αντιμετώπιση δασικής πυρκαγιάς να παρευρίσκεται στον τόπο και δασολόγος του Π.Σ. με συμβουλευτικό χαρακτήρα στο σχεδιασμό του επικεφαλής αξιωματικού του Π.Σ.;
