Η έρευνα, που διεξήχθη τον Ιούλιο του 2023 από την KapaResearch, μέτρησε πόσο ενήμεροι/-ες ήταν οι κάτοικοι για τα σχέδια της κυβέρνησης να επεκτείνει τις ιχθυοκαλλιέργειες σε όλη την Ελλάδα, καθώς και πόσα γνώριζαν για τα σχέδια επέκτασης των ιχθυοκαλλιεργειών ειδικά στο δημοφιλές τουριστικό νησί του Πόρου.
Η έρευνα πραγματοποιήθηκε με πρωτοβουλία του Ιδρύματος Rauch, που εδρεύει στις ΗΠΑ, και του μη κερδοσκοπικού οργανισμού Καθετή, που εδρεύει στον Πόρο, και χρηματοδοτήθηκε από το Rauch. Η Εύα Δουζίνα, πρόεδρος του Ιδρύματος Rauch και συνιδρύτρια της Καθέτης, τόνισε: «Η έρευνα αυτή αναδεικνύει τη σαφή και ξεκάθαρη βούληση του λαού. Η πραγματικότητα των ιχθυοκαλλιεργειών είναι ότι το κόστος τους για το περιβάλλον ξεπερνά το όποιο όφελος για τις κοινότητες που εξαρτώνται από τον τουρισμό, όπως ο Πόρος».
Η θαλάσσια υδατοκαλλιέργεια στα ελληνικά παράκτια ύδατα ξεκίνησε στις αρχές της δεκαετίας του 1980 και τα κύρια προϊόντα είναι το λαβράκι και η τσιπούρα. Στις αρχές της δεκαετίας του 2010 η ελληνική κυβέρνηση προετοίμασε ένα σχέδιο για την αύξηση της ετήσιας παραγωγής από 131.000 σε 470.000 τόνους εκτρεφόμενων ψαριών και προσδιόρισε 25 Περιοχές Οργανωμένης Ανάπτυξης Υδατοκαλλιεργειών σε όλη την Ελλάδα. Ο Πόρος, ένα νησί 3.200 κατοίκων και δημοφιλής προορισμός για σκάφη, περιλαμβάνεται σε αυτόν τον κατάλογο, παρά τις έντονες αντιδράσεις της τοπικής κοινωνίας επί σειρά ετών. Πολλοί παράγοντες και κάτοικοι του νησιού εξέφρασαν πρόσφατα την αντίθεσή τους στα σχέδια αυτά στο ντοκιμαντέρ μικρού μήκους SavingPoros και κατά τη διάρκεια μιας συγκέντρωσης με μεγάλη συμμετοχή την Παγκόσμια Ημέρα Ωκεανών.
Ο πρόεδρος του Εμπορικού Επαγγελματικού Συλλόγου Πόρου Δημήτρης Συξέρηςτόνισε: «Ο φυσικός πλούτος του νησιού είναι ο βασικός λόγος για τον οποίο έρχονται εδώ οι τουρίστες. Το 2022 το λιμάνι του Πόρου κατέγραψε 18.000 αφίξεις ιδιωτικών σκαφών και σχεδόν 311.000 αφίξεις επιβατών με πλοίο. Είναι ξεκάθαρα προορισμός τουριστικών σκαφών αναψυχής και η πανέμορφη, σχεδόν παρθένα ακτογραμμή μας είναι πραγματικά το κύριο πλεονέκτημα του Πόρου. Με σχεδόν το 80% του εργατικού δυναμικού να απασχολείται άμεσα ή έμμεσα στον τουρισμό, μια επέκταση των ιχθυοκαλλιεργειών στο 25% της ακτογραμμής μας θα ήταν καταστροφική για την οικονομία του νησιού και την τοπική κοινωνία». Σύμφωνα με μελέτη για τον αειφόρο τουρισμό και τη διαχείριση τουριστικών προορισμών, το 2015 ο Πόρος είχε δυναμικότητα 4.000 κλινών και 54.000 διανυκτερεύσεις.
Ενώ μόνο το 41% των κατοίκων του Πόρου και των Μεθάνων ήταν πολύ ή κάπως ενήμερο για τα σχέδια επέκτασης των ιχθυοκαλλιεργειών σε όλη την Ελλάδα, το 77% δήλωσε ότι ήταν πολύ ή κάπως ενήμερο για τα σχέδια επέκτασης των ιχθυοκαλλιεργειών στον Πόρο. Τα άτομα που ερωτήθηκαν ανησυχούν ότι η επέκταση των ιχθυοκαλλιεργειών στον Πόρο θα επηρεάσει αρνητικά τους περισσότερους τομείς που αγγίζει:
Το 84% ανησυχεί ότι θα επηρεάσει αρνητικά την ποιότητα του θαλασσινού νερού
Το 86% ανησυχεί ότι θα επηρεάσει αρνητικά το φυσικό περιβάλλον
Το 85% ανησυχεί ότι θα επηρεάσει αρνητικά τον τουρισμό
Το 71% ανησυχεί ότι θα επηρεάσει αρνητικά την τοπική οικονομία.
Το 62% ανησυχεί ότι θα επηρεάσει αρνητικά τις θέσεις εργασίας
Στην πραγματικότητα, μόνο το 28% πιστεύει ότι η επέκταση των ιχθυοκαλλιεργειών μπορεί να έχει θετική επίδραση στις θέσεις εργασίας και μόνο το 20% πιστεύει ότι θα βοηθήσει την τοπική οικονομία γενικά.
Η συνιδρύτρια και διευθύντρια της Καθετής Φαίη Ορφανίδου πρόσθεσε: «Οι κάτοικοι του Πόρου δεν ερωτήθηκαν για την απόφαση αυτή, η οποία περιλαμβάνει ένα σχέδιο επέκτασης των υφιστάμενων ιχθυοτροφείων στον Πόρο κατά 28 φορές και πλήρους κατάληψης του 25% της ακτογραμμής και της στεριάς του νησιού. Με το 87% των ντόπιων να αντιτίθεται στην επέκταση των ιχθυοκαλλιεργειών, ελπίζω ότι η κυβέρνηση θα δώσει τέλος σε αυτό το καταστροφικό σχέδιο. Αποτελεί καθαρή ζημία ως προς τα μέσα διαβίωσης, το περιβάλλον και τον χαρακτήρα του πολύτιμου ιστορικού νησιού μας».
Τα αποτελέσματα της έρευνας, η οποία χρηματοδοτήθηκε από το Ίδρυμα Rauch, περιέχονται στην έκθεση «Τοπική κοινωνία και ιχθυοκαλλιέργειες: Οι περιπτώσεις του Πόρου και των Μεθάνων».
Άλλοισύνδεσμοι:
ΟλοκληρωμένοςκατάλογοςΠεριοχώνΟργανωμένης Ανάπτυξης Υδατοκαλλιεργειών (ΠΟΑΥ)
Πληροφορίες και πηγές για τις ιχθυοκαλλιέργειες
Ντοκιμαντέρ Saving Poros
ΤοΊδρυμα Rauch είναι ένα οικογενειακό ίδρυμα με έδρα τις Η.Π.Α., που επενδύει σε ιδέες και οργανισμούς που πυροδοτούν και διατηρούν θετικές συστημικές αλλαγές. Βασιζόμενο σε μια μακρά ιστορία παροχής τεκμηριωμένης έρευνας και δεδομένων για την ενημέρωση της πολιτικής, το τρέχον έργο του επικεντρώνεται στη διερεύνηση των συστημάτων που εμπλέκονται στη χρηματοδότηση, την προμήθεια, την παραγωγή και την παράδοση των τροφίμων. Το ίδρυμα ενδιαφέρεται για το πώς οι παγκόσμιες, εθνικές και περιφερειακές δράσεις επηρεάζουν την υγεία των κοινοτήτων, των οικονομιών και του περιβάλλοντος..
Η Καθετή είναι ένα μη κερδοσκοπικό πολιτιστικό και εκπαιδευτικό κέντρο που εξυπηρετεί τους κατοίκους του Πόρου, της Τροιζηνίας και των Μεθάνων. Αυτήν την περίοδο έχει εστιάσει στην προστασία του απειλούμενου περιβάλλοντος της περιοχής. Η Καθετή υποστηρίζει ντόπιους τεχνίτες και επιχειρηματίες, μαθητές και μαθήτριες που προετοιμάζονται για τη μελλοντική τους ζωή και όλους όσοι επιδιώκουν να διευρύνουν τους ορίζοντές τους, να αποκτήσουν νέες δεξιότητες, να μοιραστούν τη γνώση και να απολαύσουν τον πλούτο του τοπικού πολιτισμού. Αποστολή της είναι να θέσει σε κίνηση τη βαθιά εμπειρία και τη δημιουργικότητα που ήδη υπάρχει στην κοινότητα της περιοχής και να παρέχει τα επιπλέον εφόδια που προωθούν τη βιώσιμη ανάπτυξη. «Καθετή»ονομάζεται ο παραδοσιακός αλιευτικός εξοπλισμός που χρησιμοποιείται από πολλές γενιές ντόπιων οικογενειών. Αποτελείται από ορθογώνια κομμάτια φελλού, ένα βαρίδι και απλά αγκίστρια και είναι σύμβολο εφευρετικότητας και αυτάρκειας. Το όνομα αντανακλά το ρητό: «Δώσε σε έναν άνθρωπο ένα ψάρι και θα τον ταΐσεις για μία ημέρα. Μάθε σε έναν άνθρωπο να ψαρεύει και θα τον χορτάσεις για μια ζωή».
Η έρευνα πραγματοποιήθηκε με πρωτοβουλία του Ιδρύματος Rauch, που εδρεύει στις ΗΠΑ, και του μη κερδοσκοπικού οργανισμού Καθετή, που εδρεύει στον Πόρο, και χρηματοδοτήθηκε από το Rauch. Η Εύα Δουζίνα, πρόεδρος του Ιδρύματος Rauch και συνιδρύτρια της Καθέτης, τόνισε: «Η έρευνα αυτή αναδεικνύει τη σαφή και ξεκάθαρη βούληση του λαού. Η πραγματικότητα των ιχθυοκαλλιεργειών είναι ότι το κόστος τους για το περιβάλλον ξεπερνά το όποιο όφελος για τις κοινότητες που εξαρτώνται από τον τουρισμό, όπως ο Πόρος».
Η θαλάσσια υδατοκαλλιέργεια στα ελληνικά παράκτια ύδατα ξεκίνησε στις αρχές της δεκαετίας του 1980 και τα κύρια προϊόντα είναι το λαβράκι και η τσιπούρα. Στις αρχές της δεκαετίας του 2010 η ελληνική κυβέρνηση προετοίμασε ένα σχέδιο για την αύξηση της ετήσιας παραγωγής από 131.000 σε 470.000 τόνους εκτρεφόμενων ψαριών και προσδιόρισε 25 Περιοχές Οργανωμένης Ανάπτυξης Υδατοκαλλιεργειών σε όλη την Ελλάδα. Ο Πόρος, ένα νησί 3.200 κατοίκων και δημοφιλής προορισμός για σκάφη, περιλαμβάνεται σε αυτόν τον κατάλογο, παρά τις έντονες αντιδράσεις της τοπικής κοινωνίας επί σειρά ετών. Πολλοί παράγοντες και κάτοικοι του νησιού εξέφρασαν πρόσφατα την αντίθεσή τους στα σχέδια αυτά στο ντοκιμαντέρ μικρού μήκους SavingPoros και κατά τη διάρκεια μιας συγκέντρωσης με μεγάλη συμμετοχή την Παγκόσμια Ημέρα Ωκεανών.
Ο πρόεδρος του Εμπορικού Επαγγελματικού Συλλόγου Πόρου Δημήτρης Συξέρηςτόνισε: «Ο φυσικός πλούτος του νησιού είναι ο βασικός λόγος για τον οποίο έρχονται εδώ οι τουρίστες. Το 2022 το λιμάνι του Πόρου κατέγραψε 18.000 αφίξεις ιδιωτικών σκαφών και σχεδόν 311.000 αφίξεις επιβατών με πλοίο. Είναι ξεκάθαρα προορισμός τουριστικών σκαφών αναψυχής και η πανέμορφη, σχεδόν παρθένα ακτογραμμή μας είναι πραγματικά το κύριο πλεονέκτημα του Πόρου. Με σχεδόν το 80% του εργατικού δυναμικού να απασχολείται άμεσα ή έμμεσα στον τουρισμό, μια επέκταση των ιχθυοκαλλιεργειών στο 25% της ακτογραμμής μας θα ήταν καταστροφική για την οικονομία του νησιού και την τοπική κοινωνία». Σύμφωνα με μελέτη για τον αειφόρο τουρισμό και τη διαχείριση τουριστικών προορισμών, το 2015 ο Πόρος είχε δυναμικότητα 4.000 κλινών και 54.000 διανυκτερεύσεις.
Ενώ μόνο το 41% των κατοίκων του Πόρου και των Μεθάνων ήταν πολύ ή κάπως ενήμερο για τα σχέδια επέκτασης των ιχθυοκαλλιεργειών σε όλη την Ελλάδα, το 77% δήλωσε ότι ήταν πολύ ή κάπως ενήμερο για τα σχέδια επέκτασης των ιχθυοκαλλιεργειών στον Πόρο. Τα άτομα που ερωτήθηκαν ανησυχούν ότι η επέκταση των ιχθυοκαλλιεργειών στον Πόρο θα επηρεάσει αρνητικά τους περισσότερους τομείς που αγγίζει:
Το 84% ανησυχεί ότι θα επηρεάσει αρνητικά την ποιότητα του θαλασσινού νερού
Το 86% ανησυχεί ότι θα επηρεάσει αρνητικά το φυσικό περιβάλλον
Το 85% ανησυχεί ότι θα επηρεάσει αρνητικά τον τουρισμό
Το 71% ανησυχεί ότι θα επηρεάσει αρνητικά την τοπική οικονομία.
Το 62% ανησυχεί ότι θα επηρεάσει αρνητικά τις θέσεις εργασίας
Στην πραγματικότητα, μόνο το 28% πιστεύει ότι η επέκταση των ιχθυοκαλλιεργειών μπορεί να έχει θετική επίδραση στις θέσεις εργασίας και μόνο το 20% πιστεύει ότι θα βοηθήσει την τοπική οικονομία γενικά.
Η συνιδρύτρια και διευθύντρια της Καθετής Φαίη Ορφανίδου πρόσθεσε: «Οι κάτοικοι του Πόρου δεν ερωτήθηκαν για την απόφαση αυτή, η οποία περιλαμβάνει ένα σχέδιο επέκτασης των υφιστάμενων ιχθυοτροφείων στον Πόρο κατά 28 φορές και πλήρους κατάληψης του 25% της ακτογραμμής και της στεριάς του νησιού. Με το 87% των ντόπιων να αντιτίθεται στην επέκταση των ιχθυοκαλλιεργειών, ελπίζω ότι η κυβέρνηση θα δώσει τέλος σε αυτό το καταστροφικό σχέδιο. Αποτελεί καθαρή ζημία ως προς τα μέσα διαβίωσης, το περιβάλλον και τον χαρακτήρα του πολύτιμου ιστορικού νησιού μας».
Τα αποτελέσματα της έρευνας, η οποία χρηματοδοτήθηκε από το Ίδρυμα Rauch, περιέχονται στην έκθεση «Τοπική κοινωνία και ιχθυοκαλλιέργειες: Οι περιπτώσεις του Πόρου και των Μεθάνων».
Άλλοισύνδεσμοι:
ΟλοκληρωμένοςκατάλογοςΠεριοχώνΟργανωμένης Ανάπτυξης Υδατοκαλλιεργειών (ΠΟΑΥ)
Πληροφορίες και πηγές για τις ιχθυοκαλλιέργειες
Ντοκιμαντέρ Saving Poros
ΤοΊδρυμα Rauch είναι ένα οικογενειακό ίδρυμα με έδρα τις Η.Π.Α., που επενδύει σε ιδέες και οργανισμούς που πυροδοτούν και διατηρούν θετικές συστημικές αλλαγές. Βασιζόμενο σε μια μακρά ιστορία παροχής τεκμηριωμένης έρευνας και δεδομένων για την ενημέρωση της πολιτικής, το τρέχον έργο του επικεντρώνεται στη διερεύνηση των συστημάτων που εμπλέκονται στη χρηματοδότηση, την προμήθεια, την παραγωγή και την παράδοση των τροφίμων. Το ίδρυμα ενδιαφέρεται για το πώς οι παγκόσμιες, εθνικές και περιφερειακές δράσεις επηρεάζουν την υγεία των κοινοτήτων, των οικονομιών και του περιβάλλοντος..
Η Καθετή είναι ένα μη κερδοσκοπικό πολιτιστικό και εκπαιδευτικό κέντρο που εξυπηρετεί τους κατοίκους του Πόρου, της Τροιζηνίας και των Μεθάνων. Αυτήν την περίοδο έχει εστιάσει στην προστασία του απειλούμενου περιβάλλοντος της περιοχής. Η Καθετή υποστηρίζει ντόπιους τεχνίτες και επιχειρηματίες, μαθητές και μαθήτριες που προετοιμάζονται για τη μελλοντική τους ζωή και όλους όσοι επιδιώκουν να διευρύνουν τους ορίζοντές τους, να αποκτήσουν νέες δεξιότητες, να μοιραστούν τη γνώση και να απολαύσουν τον πλούτο του τοπικού πολιτισμού. Αποστολή της είναι να θέσει σε κίνηση τη βαθιά εμπειρία και τη δημιουργικότητα που ήδη υπάρχει στην κοινότητα της περιοχής και να παρέχει τα επιπλέον εφόδια που προωθούν τη βιώσιμη ανάπτυξη. «Καθετή»ονομάζεται ο παραδοσιακός αλιευτικός εξοπλισμός που χρησιμοποιείται από πολλές γενιές ντόπιων οικογενειών. Αποτελείται από ορθογώνια κομμάτια φελλού, ένα βαρίδι και απλά αγκίστρια και είναι σύμβολο εφευρετικότητας και αυτάρκειας. Το όνομα αντανακλά το ρητό: «Δώσε σε έναν άνθρωπο ένα ψάρι και θα τον ταΐσεις για μία ημέρα. Μάθε σε έναν άνθρωπο να ψαρεύει και θα τον χορτάσεις για μια ζωή».
