Κινούνται στα 100 εκατ. ευρώ, καθώς ένας στους τρεις αγρότες έχει οφειλές στο ρεύμα, ενώ υπάρχουν περιοχές όπου το ποσοστό των κακοπληρωτών παραγωγών ξεπερνά κατά πολύ το 50% του συνόλου. Ενδεικτικά, στα Δωδεκάνησα, οι αγρότες με ληξιπρόθεσμες οφειλές φθάνουν το 82%, στα Γρεβενά το 77%, στη Δράμα το 67%, στην Κέρκυρα το 59%.
Μάλιστα, οι οφειλέτες αυτοί αποδέχονται σε ποσοστό διαχρονικά χαμηλότερο του 10% τους διακανονισμούς που τους προτείνονται, οι οποίοι είναι και ευνοϊκότεροι σε σχέση με αυτούς που προσφέρονται σε άλλες κατηγορίες πελατών. Αλλά και εκείνοι οι αγρότες που ρυθμίζουν σταματούν να εξυπηρετούν το διακανονισμό τους σε ποσοστό 50% και αυτό το κάνουν έχοντας πληρώσει μόνο 4 δόσεις μεσοσταθμικά. Μπαινοβγαίνουν στις ρυθμίσεις, δεν τις τηρούν και τις χάνουν, αλλά υποβάλλουν εκ νέου αίτημα, μπαίνουν σε νέα ρύθμιση, ένας επώδυνος φαύλος κύκλος για όλους.
Καθίσταται δηλαδή προφανές ότι το ξεκαθάρισμα των αγροτικών επισφαλειών που ανακοίνωσε προ ημερών η κυβέρνηση, μέσω της πλέον ευνοϊκής ρύθμισης που θα μπορούσε να υπάρξει και η οποία αφορά δεκαετή εξόφληση των οφειλών με μηδενικό επιτόκιο, αποτελεί σημαντική ανάσα τόσο για τους αγρότες, όσο και για τη ΔΕΗ.
Καθώς ναι μεν η επιχείρηση καλείται από την 1η Απριλίου να προσφέρει εξαιρετικά χαμηλά αγροτικά τιμολόγια, μεταξύ 9 και 11 σεντς τη κιλοβατώρα, στο πλαίσιο του προγράμματος για φθηνό ρεύμα «2+8» χρόνια, αλλά θα απευθύνεται σε ένα πελατολόγιο που θα μπει σε φάση εξυγίανσης. Με περισσότερες πιθανότητες να ανταποκριθεί στις από εδώ και πέρα πληρωμές, φοβούμενο ότι διαφορετικά θα χάσει την ευνοϊκή ρύθμιση.
Η επεξεργασία των στοιχείων
Από την επεξεργασία των στοιχείων προκύπτει μια άκρως ζοφερή εικόνα: Αγρότης χρωστά 18.000 ευρώ εδώ και οκτώ χρόνια, από τον Δεκέμβριο του 2015. Έχει μπει σε αρκετές ρυθμίσεις, χωρίς να τις έχει τηρήσει. Άλλη ιδιωτική αγροτική παροχή χρωστά 33.000 ευρώ από τον Σεπτέμβριο του 2016. Έτερος αγρότης έχει συνολική οφειλή 47.000 ευρώ από τον Φεβρουάριο του 2019. Ενώ υπάρχει και παροχή που χρωστά 65.000 ευρώ από το Σεπτέμβριο του 2020. Οι παραπάνω οφειλές μαζί με χιλιάδες αντίστοιχες έχουν καταστεί τελικές στις παραπάνω ημερομηνίες, χωρίς έκτοτε να πληρωθεί κάποιο ποσό από τους οφειλέτες.
Οι ΟΕΒ
Ποιοι χρωστούν τα περισσότερα; Οι Οργανισμοί Εγγείων Βελτιώσεων. Το 37% της συνολικής αγροτικής κατανάλωσης προέρχεται από τους ΤΟΕΒ, οι οποίοι χρωστούν εξωφρενικά ποσά, που παραμένουν ανεξόφλητα για πάρα πολλά χρόνια και υπερβαίνουν τα 80 εκατ. ευρώ.
Από το σύνολο των 416 ΤΟΕΒ και των 10 ΓΟΕΒ σε όλη τη χώρα, τα χρέη συνεχώς φουσκώνουν. Τη μερίδα του λέοντος, ήτοι το 94% των συνολικών οφειλών των Οργανισμών Εγγείων Βελτιώσεων, χρωστούν 28 ΤΟΕΒ και 4 ΓΟΕΒ. Ενδεικτική η περίπτωση που ήρθε πρόσφατα στη δημοσιότητα με κατάθεση ερώτησης στη Βουλή από βουλευτή του ΠΑΣΟΚ για ΤΟΕΒ στην Αργολίδα, ο οποίος έχει συσσωρευμένα χρέη 5,47 εκατ. ευρώ από το 2014! Ενώ, ο δικός μας ΓΟΕΒ Πηνειού-Αλφειού εμφανίζει συσσωρευμένες οφειλές 4,6 εκατ. ευρώ από το 2013.
Οι οφειλές
Τα παρακάτω είναι μερικά μόνο ενδεικτικά παραδείγματα συσσωρευμένων οφειλών για ΤΟΕΒ και ΓΟΕΒ ακόμη και για περισσότερο από 10 έτη:
ΓΟΕΒ ΠΗΝΕΙΟΥ ΑΛΦΕΙΟΥ, συνολικά 4,6 εκατ. ευρώ από το 2013
ΓΟΕΒ ΠΕΔΙΑΔΑΣ ΑΡΤΑΣ, 3, 6 εκατ. ευρώ από το 2013
ΤΟΕΒ ΜΑΤΙ ΤΥΡΝΑΒΟΥ, 3,3 εκατ. ευρώ από το 2013
ΤΟΕΒ ΜΕΣΟΛΟΓΓΙΟΥ , 3 εκατ. ευρώ από το 2013
ΤΟΕΒ ΜΠΟΙΔΑ-ΜΑΥΡΗΣ, 2,2 εκατ. ευρώ από το 2013
ΤΟΕΒ ΠΑΡΑΜΥΘΙΑΣ, 1,5 εκατ. ευρώ από το 2013
ΤΟΕΒ ΝΕΟΧΩΡΙΟΥ, 7,6 εκατ. ευρώ από το 2015
ΤΟΕΒ ΛΕΣΙΝΙΟΥ, 6,5 εκατ. από το 2015
ΤΟΕΒ ΚΑΤΟΧΗΣ, 3,2 εκατ. ευρώ από το 2015
ΤΟΕΒ ΑΧΕΡΟΝΤΑ, 3,3 εκατ. ευρώ από το 2017
ΤΟΕΒ ΑΓ. ΣΟΦΙΑΣ ΤΥΡΝΑΒΟΥ, 2,1 εκατ. ευρώ από το 2018
ΓΟΕΒ ΑΡΓΟΝΑΥΠΛΙΑΣ, 5,8 εκατ. ευρώ από το 2018
Τα μέτρα της κυβέρνησης
Τα τεράστια αυτά χρέη αναδεικνύουν την σημασία των πρόσφατων μέτρων που ανακοίνωσε η κυβέρνηση για αγρότες, συνεταιρισμούς, ομάδες παραγωγών και γενικά συνεργατικά σχήματα. Είναι ένα σύστημα win win για τους αγρότες, αλλά και για τη ΔΕΗ, που κουβαλά τόσα χρόνια στον ισολογισμό της χρέη, κοντά στα 100 εκατ. ευρώ από γεωργούς και κτηνοτρόφους.
Δύο ειδών τα οφέλη για την περίπτωση των αγροτών, που θεωρούνται πελάτες υψηλού ρίσκου, γι’ αυτό ακριβώς και τους αποφεύγουν οι ιδιώτες πάροχοι. Αφενός τους παρέχεται μια άκρως συμφέρουσα πρόταση, δηλαδή φθηνό σταθερό ρεύμα για δύο χρόνια με ένα ευέλικτο τιμολόγιο, αφετέρου τους δίνεται η δυνατότητα μιας λίαν ευνοϊκής ρύθμισης των ληξιπρόθεσμων οφειλών τους προς τη ΔΕΗ.
Εξόφληση του χρέους τους σε μια δεκαετία και με μηδενικό επιτόκιο. Δύσκολα θα έβρισκε κανείς μια πιο ευνοϊκή ρύθμιση, άρα δύσκολα θα ρισκάρει και να τη χάσει, μην εξυπηρετώντας τους όρους της.
Τα χρέη αυτά υπολογίζονται σε πάνω από 90 εκατ. ευρώ, μαζί και με τα χρέη των Οργανισμών Εγγείων Βελτιώσεων, που επίσης εντάσσονται στην ίδια ρύθμιση. Το κόστος εκτιμάται σε 6-8 εκατ. ευρώ ετησίως και το αναλαμβάνει η πολιτεία μέσω του Ταμείου Ενεργειακής Μετάβασης (ΤΕΜ).
Ένα ερώτημα βέβαια είναι πόσοι από τους δικαιούχους αγρότες των 192.000 καταγεγραμμένων ρολογιών θα δεχτούν να υπογράψουν 10ετή σύμβαση στο ρεύμα, η οποία πηγαίνει «πακέτο» με τη ρύθμιση, καθώς ο κόσμος της υπαίθρου δεν είναι εξοικειωμένος με τέτοια σύγχρονα εργαλεία, όπως οι μακροχρόνιες διμερείς συμβάσεις. Το μέτρο έχει σχεδιαστεί για όλο τον αγροτικό πληθυσμό της χώρας, ωστόσο ακόμη και το 50% να κάνει χρήση του, θα θεωρηθεί επιτυχία, εκτιμούν πηγές του ΥΠΕΝ.
