Σηκώθηκαν κόκκινες σημαίεςστην πλατεία Συντάγματος τα ξημερώματα της 1 Φεβρουαρίου 1862;
Η αλήθεια είναι ότι υψώθηκε ΜΙΑ κόκκινη σημαία στην πρόχειρη ξύλινη εξέδρα που στήθηκε στην πλατεία.
Γιατί κόκκινη και όχι Ελληνική;
Μην τρομάζετε δεν αποπειράθηκαν οι κομμουνιστές να καταλάβουν το Αναπλάκι, γιατί τότε ακόμα δεν υπήρχαν. Εξ άλλου το ακροατήριο μπροστά στην ξύλινη εξέδρα με την κόκκινη σημαία ήταν κατά το πλείστον δικηγόροι, δικαστές, στρατιωτικοί, παρατεταγμένος στρατός, αλλά και ελεύθεροι επαγγελματίες που ξύπνησαν από την παιανίζουσα στρατιωτική μπάντα. Η κόκκινη σημαία δεν είχε ακόμα καθιερωθεί ως σήμα του διεθνούς σοσιαλιστικού κινήματος, αν και είχε υψωθεί στο Παρίσι του 1848, αλλά μάλλον περιθωριακά. Αντίθετα, ήταν ευρωπαϊκή παράδοση να σηκώνουν κόκκινη σημαία έξω από τα στρατοδικεία και από όσα δικαστήρια δίκαζαν με στρατιωτικό νόμο και χωρίς δικαίωμα έφεσης.
Η προκήρυξη της Επανάστασης δεν πρόβαλε κοινωνικά αιτήματα. Στρεφότανκατά «του συστήματος», αποφεύγοντας να καταγγείλει ρητά τον Όθωνα και ζητούσε σύγκληση Εθνοσυνέλευσης για να ψηφιστεί νέο δημοκρατικότερο και πιο σύγχρονο σύνταγμα. Ήταν μετριοπαθές κείμενο. Οι επικεφαλής εφαρμόζοντας έξυπνη τακτική δεν ήθελαν να διασπάσουν το Έθνος, αλλά ενωμένο να το οδηγήσουν σε μια σύγχρονη (για τα τότε δεδομένα) και Δημοκρατική Ελλάδα.
Έγινε στο Ναύπλιο το 1862 Πραξικόπημα ή Επανάσταση;
Όταν πριν από 12 χρόνια τίμησε η πόλη μας την Ναυπλιακή Επανάσταση με ένα τριήμερο συνέδριο, ακούστηκε και μια εισήγηση (από Ναυπλιώτη Πανεπιστημιακό του εξωτερικού) ότι τα γεγονότα που συνέβησαν το 1862 στην πόλη μας ήταν ένα «κουπ ντ’ ετάτ” (=πραξικόπημα) μιας “ελίτ”. δυστυχώς αυτή η εισήγηση δεν έχει περιληφθεί στα «Ναυπλιακά Ανάλεκτα», τα αφιερωμένα στη Ναυπλιακή Επανάσταση, με ευθύνη του εισηγητή και όχι της οργανωτικής επιτροπής. Κατά τη γνώμη του τα γεγονότα ήταν μια προσπάθεια λίγων στρατιωτικών και νομικών της πόλης μας, χωρίς τη συμμετοχή του λαού. Αυτό δε νομίζω ότι είναι σωστό. Υπάρχουν πολλές μαρτυρίες για πάνδημα συλλαλητήρια, για εθελοντικές στρατεύσεις πολιτών ακόμα και για εθελούσια συμμετοχή στην εξορία ως συμπαράσταση στους πρωταιτίους. Τέτοια γεγονότα δείχνουν μεγάλη λαϊκή αποδοχή. Είναι φυσιολογικό μια «ελίτ» να αποτελούσε την πρωτοπορία του κινήματος.
Ήταν πράγματι «ελίτ», αν σκεφθούμε ότι από τους πρωταγωνιστές της Ναυπλιακής Επανάστασης τρεις έγιναν (μετά) Υπουργοί Άμυνας και άλλοι δύο Δικαιοσύνης.
Υπάρχουν και άλλοι που αμφισβητούν τη Ναυπλιακή Επανάσταση;
Ναι, και μάλιστα όχι αμελητέοι. Οι Αργείοι ιστορικοί Τσακόπουλος και Βαρδουνιώτης έχουν διασώσει πολλές αιχμές κατά της Επανάστασης.
Ο Τσακόπουλος παρουσιάζει τον αδερφό του «Βασιλικού» Νομάρχη Ροντόπουλου, να κάνει έρανο στο Άργος να μαζέψει 8.000 δραχμές (της εποχής εκείνης) για να απελευθερώσει τον αδερφό του, που είχαν συλλάβει οι Επαναστάτες από την πρώτη ημέρα της εξέγερσης. Το παρουσιάζει σαν εκβιασμό του φρούραρχου του Παλαμηδιού Δημ Γρίβα.
Το άλλο θέμα που ψέγουν - και οι δύο - τους Επαναστάτες ήταν η συμπεριφορά που έδειξαν προς τον ήρωα του 1821 στρατηγό Δημ. Τσώκρη. Ο Τσώκρης ήταν από τους πρωτεργάτες του Κινήματος, βλέποντας όμως ότι η Επανάσταση δεν επεκτάθηκε στις άλλες περιοχές, αλλά κλείστηκε στα φρούρια του Ναυπλίου, ζήτησε συμβιβασμό. Αυτό θεωρήθηκε προδοσία και τον συνέλαβαν. Παρέμεινε κλεισμένος στην Ακροναυπλία όλες τις ημέρες της Επανάστασης. Μετά όμως ο Όθων τον εξόρισε μαζί με τους Επαναστάτες και τον έδιωξε από την Ελλάδα, μη σεβόμενος ούτε την ηλικία του ούτε την προσφορά του.
Οι αρνητικές κρίσεις αυτές διατυπώθηκαν μέσα από χρονογραφήματα σε τοπικές εφημερίδες, σε μια εποχή που λόγω «εθνικού διχασμού» επικρατούσαν οι Βασιλόφρονες στο Άργος.
Οι ξένοι τι ρόλο έπαιξαν στη Ναυπλιακή Επανάσταση;
Κάποιοι ιστορικοί και πολλοί συνωμοσιολόγοι βρίσκουν πίσω από την Επανάσταση Αγγλικό δάκτυλο. Όχι όμως τόσο στα γεγονότα του Ναυπλίου τον Φλεβάρη του 1862, όσο στην «κυλιόμενη Επανάσταση» του Οκτωβρίου του 1862, που έδιωξε τελικά τον Όθωνα. Πραγματικά, οι Άγγλοι (που τον έφεραν) ήθελαν να τον ξεφορτωθούν. Ήταν άτεκνος και μεγάλης ηλικίας. Ήταν Γερμανός και η Γερμανία εκείνη την εποχή ενοποιείτο υπό τον Βίσμαρκ σε ένα Ράιχ, επικίνδυνο για τα Αγγλικά συμφέροντα. Αργά ή γρήγορα θα έμπαινε θέμα διαδοχής. Ήθελαν να επιταχύνουν τα γεγονότα.
Μαρτυρίες ότι τα σχεδίασαν δεν υπάρχουν. Η αλληλογραφία της Πρεσβείας τους εκείνη την εποχή έχει δημοσιευτεί και δεν παρουσιάζει κάτι που να δικαιολογεί τον ισχυρισμό (Αντίθετα για τη δολοφονία του Καποδίστρια υπάρχει ένα περίεργο κενό εγγράφων).
Οι επαναστάτες του Ναυπλίου δεν διακρίθηκαν ούτε για ιδιαίτερα Αγγλόφιλα αισθήματα, ούτε για το αντίθετο (με εξαίρεση τον Πάνο Κορωναίο, σαφώς Ρωσόφιλο). Αντίθετα από την τριανδρία που ανέλαβε μετά την πτώση του Όθωνα ο μεν Κανάρης ήταν και παρέμεινε πρότυπο αγνού πατριώτη, οι άλλοι δύο όμως ήταν δηλωμένα Αγγλόφιλοι.
Οι συνωμότες που οργάνωσαν την εξέγερση στο Ναύπλιο χρησιμοποιούσαν τον «διπλωματικό ταχυδρομικό σάκο» του Βελγικού Προξενείου (Ναι, τότε στην πόλη μας υπήρχε Βέλγος πρόξενος, που ήταν Έλληνας και μυημένος στην συνωμοσία). Αυτό δεν δικαιολογεί την κατηγορία περί «ξένου δακτύλου».
Νομίζω πως το πιο διαδεδομένο τραγούδι της Ναυπλιακής Επανάστασης τα λέει όλα:
Ως πότε η ξένη ακρίδα
Ως πότε μιαρός Βαυαρός
θα λυμαίνεται τη δόλια πατρίδα
Εγερθείτε αδέρφια. Εμπρός!
ΥΓ Στο Ναύπλιο τραγουδήθηκε σαν εμβατήριο, στη Σίφνο τραγουδιέται σαν δημοτικό!!
