Αυγουστιάτικες εκδηλώσεις από το Ιστορικό και Λαογραφικό Μουσείο Ερμιόνης

Α) Αναδρομική έκθεση ζωγραφικής με έργα της Ανθούλας Λαζαρίδου - Δουρούκου.

Ολοκληρώθηκε την Κυριακή 11/8/2024 η έκθεση ζωγραφικής με έργα της αείμνηστης ερμιονίτισσας ζωγράφου Ανθούλας Λαζαρίδου - Δουρούκου, που συνδιοργάνωσαν το ΙΛΜΕ, ο Δήμος Ερμιονίδας και η Δημοτική Κοινότητα Ερμιόνης με την συνεργασία της οικογένειας Δουρούκου, η οποία έκθεση φιλοξενήθηκε στο Πνευματικό Κέντρο Ερμιόνης (Συγγρού).

Να σημειωθεί ότι για πρώτη φορά εκτέθηκαν στην Ερμιόνη πίνακες από το σύνολο σχεδόν του σημαντικού έργου της εικαστικού.

Τους πίνακες, αποτύπωμα της ζωής της, «άγγιξαν» με τα μάτια τους και απόλαυσαν οι επισκέπτες, οι οποίοι περιηγήθηκαν την έκθεση, που περιελάμβανε έργα εμπνευσμένα από το Δημοτικό Τραγούδι, από τα «Οράματα και Θάματα» του Μακρυγιάννη, από λογοτεχνικά έργα του Π. Πρεβελάκη και από θέματα συναπτά με τη ζωή του τόπου που γεννήθηκε και έζησε η ζωγράφος.

Τα εγκαίνια της έκθεσης πραγματοποιήθηκαν την Κυριακή 4/8/2024 στον κατάμεστο αύλειο χώρο του Πνευματικού Κέντρου Ερμιόνης.

Η πρόεδρος του ΙΛΜΕ, Τίνα Αντωνοπούλου, μίλησε για την προσφορά της Ανθούλας στο ΙΛΜΕ, τις ατέλειωτες ώρες δουλειάς της στο στήσιμο του Μουσείου καθώς και για τη δωρεά μεγάλου αριθμού έργων της στο Μουσείο.

Εστίασε στο γεγονός ότι οι πίνακες της Ανθούλας δεν είναι απλώς ένα εικαστικό έργο που αυτοτελώς έχει την αξία του αλλά για μια σύγχρονη πρόσληψη της ιστορίας, της λογοτεχνίας, της λαογραφίας, της τοπικής μας ζωής, αφού τα θέματά της αντλήθηκαν απ’ αυτούς τους χώρους.

Παρουσίασε στη συνέχεια ενδεικτικά πίνακες της δημιουργού που φιλοξενούνται στο Μουσείο και χρησιμοποιούνται για τα εκπαιδευτικά προγράμματά του.

Ακολούθως η Διοτίμα Λιαντίνη, καθηγήτρια Ιστορίας της Τέχνης (ΕΚΠΑ), έλαβε τον λόγο και επιχείρησε να αναλύσει το ζωγραφικό έργο και τη σπουδαιότητα και συμβολή της Ανθούλας Λαζαρίδου Δουρούκου στην σύγχρονη ελληνική λαϊκή τέχνη.

Για το σκοπό αυτό έκανε αναφορά αρχικά στις τρεις παραμέτρους που προσδιορίζουν ένα ζωγραφικό έργο τέχνης, δηλαδή τη σύνθεση, το σχέδιο και το χρώμα και επικεντρώθηκε στον ορισμό του Ναΐφ, παραδοσιακού – λαϊκού καλλιτέχνη, χαρακτηρισμός, ο οποίος έχει ευρέως αποδοθεί στη ζωγράφο.

Για την καλύτερη κατανόηση του καλλιτεχνικού αυτού κινήματος παρέθεσε και ανέλυσε πίνακες διάσημων ξένων ζωγράφων του 19ου και 20ου αιώνα, όπως του HenryRousseau, JuanMiro, PaulGaugin, HenriMatisse, αλλά και συγχρόνων εν ζωή καλλιτεχνών, του 21ου αιώνα, όπως του Κουβανού JoseRodriguezFuster και της PaulinaConstancia από τις Φιλιππίνες.

Με τον τρόπο αυτό απομόνωσε τα βασικά χαρακτηριστικά της Ναΐφ Τέχνης με βάση το σχήμα των αντικειμένων, το χρώμα και τη σύνθεση και προχώρησε στην διεξοδική ανάλυση ενός γνωστού πίνακα του Έλληνα λαϊκού ζωγράφου Θεόφιλου Χατζημιχαήλ που εικονίζει το εσωτερικό ενός αρτοποιείου στη Λάρισα. Η επανάληψη των διακοσμητικών μοτίβων, η απουσία προοπτικής, η λεπτομερής απόδοση κάθε μικρού αντικειμένου που γνωρίζουμε ότι υπάρχει στον πίνακα, η βασική χρωματική παλέτα που απαντά σε όλα τα έργα των ζωγράφων αυτού του τύπου και η πλήρωση κάθε ζωγραφικής επιφάνειας χρησιμοποιούνται ως στοιχεία κατανόησης και παραλληλισμού με το ζωγραφικό έργο της Ανθούλας.

Από το πλούσιο ζωγραφικό έργο της Ανθούλας επελέγησαν από τη θεματολογία της καθημερινής ζωής των κατοίκων της Ερμιόνης οι πίνακες «Προετοιμασία για το ταξίδι στην Μπαρμπαριά» και «Το μάζεμα των ροδιών» και αναλύθηκαν οι συνθέσεις, ερμηνεύτηκαν οι επί μέρους εικονιζόμενες σκηνές και ο τρόπος απόδοσης των μορφών και του περιβάλλοντος χώρου.

Επίσης έγινε αναφορά στο ενδιαφέρον της Ανθούλας για την πορεία της ιστορίας του Νεότερου Ελληνισμού και στην επιρροή που δέχτηκε η ζωγράφος από τα «Οράματα και Θάματα» του Μακρυγιάννη και αναλύθηκαν οι πίνακες «Ο ερχομός του Όθωνα» και «Το όνειρο του Μακρυγιάννη», για να οδηγηθούμε στο συμπέρασμα ότι η ζωγράφος είχε επίγνωση τόσο της αρχαίας όσο και της βυζαντινής αλλά και της σύγχρονης παγκόσμιας τέχνης και επηρεάστηκε από όλα τα είδη προκειμένου να καταλήξει στο προσωπικό της καλλιτεχνικό ιδίωμα.

Η ομιλία κατέληξε στη διαπίστωση ότι η Ανθούλα Λαζαρίδου Δουρούκου υπήρξε μια πολύ σπουδαία Ελληνίδα ζωγράφος με μεγάλη συμβολή στην ελληνική τέχνη με πλούσιο έργο, το οποίο μας προσκαλεί για περαιτέρω ερμηνεία και ανάλυση στο μέλλον.

Στη συνέχεια ο εγγονός της Ανθούλας, Φάνης Τσιογκρής, σαν σε αγιογραφία μέσα από τις παιδικές του μνήμες έδωσε εικόνες από την κοινή του ζωή με την γιαγιά του, την αισιοδοξία της, τις συμβουλές της. «Να αποφεύγεις τις κηλίδες του μαύρου χρώματος».

Έπειτα ο Γιάννης Γεωργόπουλος, Δήμαρχος Ερμιονίδας, εξήρε την μοναδικότητα της καλλιτεχνικής προσωπικότητας της ζωγράφου. Χαρακτήρισε το έργο της ως πολύχρωμο τεκμήριο μνήμης και πολύτιμης κληρονομιάς για τις νεότερες γενιές.

Στην αποφώνηση η Κατερίνα Χατζηζήση - Σκούρτη, αντιπρόεδρος του ΙΛΜΕ, ευχαρίστησε την Διοτίμα Λιαντίνη για την εξαιρετική και κατανοητή ομιλία της, την οικογένεια της Ανθούλας για την προσφορά και έκθεση των έργων της ζωγράφου καθώς και την Ρίνα Λουμουσιώτη για το φωτογραφικό υλικό και την καλλιτεχνική της ματιά και βοήθεια στο στήσιμο της έκθεσης. Στη συνέχεια ευχαρίστησε τον Δήμαρχο Ερμιονίδας, τους Αντιδημάρχους Δαμιανό Κουτούβαλη, Ελένη Βλάσση - Δημαράκη και Γιάννη Τσαμαδό καθώς και τον Πρόεδρο της Κοινότητας Ερμιόνης, Θανάση Πάτσιο για τη συνεργασία τους στην επιτυχή οργάνωση της εκδήλωσης. Επίσης τις Χριστιάνα Βλάσση - Κατσιάβελα, Άμμυ Μονά - Κολυμπάδη,Τότη Τορβά - Στεργίου, ΘανασούλαΚουτούβαλη και τον Βαγγέλη Κουλούση για την εθελοντική τους συνεισφορά στην επιτυχία της εκδήλωσης. Τέλος όλους τους παριστάμενους που παρακολούθησαν την εκδήλωση.

Στην εκδήλωση παρευρέθηκαν ο Δήμαρχος Ερμιονίδας, Αντιδήμαρχοι Ερμιονίδας, ο Πρόεδρος της Κοινότητας Ερμιόνης, ο επικεφαλής της μείζονος μειοψηφίας του Δημοτικού Συμβουλίου Ερμιονίδας καθώς και Δημοτικοί και Κοινοτικοί Σύμβουλοι. Επίσης εκπρόσωποι του Δήμου Σπετσών, Πρόεδροι Πολιτιστικών φορέων του Δήμου μας, εκπαιδευτικοί και πλήθος κόσμου.

Β) Ιστορικός περίπατος στο Μπίστι (Ερμιόνη).

Πραγματοποιήθηκε και φέτος (10/08/2024) ο καθιερωμένος από το 2012 ιστορικός περίπατος στο Μπίστι με οδηγό την πάντα πρόθυμηΉρα Φραγκούλη - Βελλέ, φιλόλογο, που παρέχει στους επισκέπτες και τους εκάστοτε ενδιαφερόμενους απλόχερα και παραστατικά τη γνώση της για την τοπική μας ιστορία και λαογραφία.Την ευχαριστούμε θερμά.Περισσότερα ιστορικά στοιχεία εδώ .

Τίνα Αντωνοπούλου
Πρόεδρος του ΔΣ του ΙΛΜΕ