ΚΑΤΑΣΤΗΜΑΤΑ ΕΣΤΙΑΣΗΣ
ΣΟΥΠΕΡ ΜΑΡΚΕΤ
ΕΙΔΗ ΟΙΚΟΔΟΜΗΣ
ΛΟΓΟΘΕΡΑΠΕΙΑ
ΕΜΠΟΡΙΟ ΦΡΟΥΤΩΝ - ΛΑΧΑΝΙΚΩΝ

Σάββατο 3 Αυγούστου 2024

Αφιέρωμα στον Άγγελο Τερζάκη (βίντεο)

ΑΡΓΟΛΙΚΕΣ ΕΙΔΗΣΕΙΣ | 7:20:00 μ.μ. | |
Πεζογράφος
Σαν σήμερα, πριν από 45 χρόνια, στις 3 Αυγούστου 1979, έφυγε από τη ζωή ο λογοτέχνης Άγγελος Τερζάκης. Πεζογράφος, θεατρικός συγγραφέας και δοκιμιογράφος, εκπρόσωπος της «γενιά του ‘30», ο Τερζάκης γεννήθηκε στις 16 Φεβρουαρίου 1907 στο Ναύπλιο, μεγάλωσε στην Αθήνα όπου σπούδασε νομικά, αναγορεύθηκε διδάκτορας και άσκησε το επάγγελμα του δικηγόρου ενώ παράλληλα ασχολήθηκε με τη λογοτεχνία. 

Θα εγκαταλείψει τη δικηγορία το 1931 έχοντας εκδώσει ήδη δύο συλλογές διηγημάτων και με το πρώτο του μυθιστόρημα σχεδόν έτοιμο («Δεσμώτες», 1932). Το 1937 εκδίδεται η το μυθιστόρημά «Η Μενεξεδένια Πολιτεία», με το οποίο αναγνωρίζεται ευρέως στους ελληνικούς λογοτεχνικούς κύκλους. Τα πεζογραφήματα του χαρακτηρίζονται ως αστικά μυθιστορήματα επικεντρωμένα στην κοινωνία του μεσοπολέμου μετά τη Μικρασιατική Καταστροφή και στα δεινά που επιφέρουν αυτές οι εποχές στους χαρακτήρες του. Ο Τερζάκης θεωρείται από τη «γενιά του 30» ως ο πλέον ανήσυχος φιλοσοφικά με κέντρο του προβληματισμού του τον σύγχρονο άνθρωπο και τα προβλήματα που τον ταλανίζουν.

Το 1937 γράφει και το πρώτο θεατρικό έργο του, το ιστορικό δράμα «Αυτοκράτωρ Μιχαήλ», το οποίο του ανοίγει το δρόμο στη θέση του γενικού γραμματέα του Εθνικού Θεάτρου. Ο Τερζάκης θα υπηρετήσει στον Ελληνικό Στρατό κατά τη διάρκεια του Ελληνο-Ιταλικού πολέμου, θα πολεμήσει στο Αλβανικό μέτωπο μέχρι τη συνθηκολόγηση της Ελλάδας. Το 1945 εκδίδει το μυθιστόρημα «Πριγκιπέσα Ιζαμπώ», το πλέον ολοκληρωμένο έργο του και ένα από τα κορυφαία μυθιστορήματα της νεοελληνικής λογοτεχνίας. Ο Tερζάκης ασχολήθηκε και με τον κινηματογράφο και το 1954 σκηνοθέτησε την ταινία «Νυχτερινή περιπέτεια», σε δικό του σενάριο. Το 1958, μαζί με τους Καραγάτση, Βενέζη και Μυριβήλη, γράφει το «Μυθιστόρημα των Τεσσάρων», το οποίο δημοσιεύτηκε σε μέρη στην εφημερίδα «Ακρόπολις» (2 Μαρτίου – 26 Απριλίου 1958). Ο Τερζάκης αρθρογραφούσε για εφημερίδες όπως η «Καθημερινή» και «Το Βήμα» και ήταν διευθυντής του περιοδικού «Εποχές» (1963-1967).

Το 1974 εκλέγεται μέλος της Ακαδημίας Αθηνών στην τάξη των Γραμμάτων, βραβεύθηκε επανειλημμένα στην Ελλάδα για το θεατρικό και λογοτεχνικό του έργο, τα θεατρικά του έργα έχουν ανέβει και στο εξωτερικό, ενώ τα βιβλία του έχουν μεταφραστεί σε πολλές γλώσσες.

 
Το συγκεκριμένο επεισόδιο της σειράς «Εποχές Και Συγγραφείς» παρουσιάζει το πορτρέτο του πεζογράφου και θεατρικού συγγραφέα Άγγελου Τερζάκη (1907 –1979) και τη σχέση του με την πολιτική και πολιτιστική ζωή της Ελλάδας. Γλωσσομαθής, με μουσική παιδεία, προορισμένος από τον βουλευτή πατέρα του να ασχοληθεί με την πολιτική, κάτι που ο ίδιος απέρριψε κατηγορηματικά. Γίνεται αναφορά στις σπουδές του στη Νομική Σχολή Αθηνών, την ενασχόλησή του με τη δικηγορία, την οποία θα εγκαταλείψει ύστερα από δύο χρόνια, για να αφοσιωθεί στη λογοτεχνία και στο θέατρο. Παρουσιάζεται η εμφάνισή του στα γράμματα το 1926 με τη συλλογή διηγημάτων «Ο Ξεχασμένος», ενώ το έργο του «Δεσμώτες» (1932) θα θεωρηθεί ότι εγκαινιάζει τη λογοτεχνία της Γενιάς του ’30. 

Το μυθιστόρημα που τον καθιέρωσε είναι «Η Πριγκηπέσσα Ιζαμπώ» (πρώτη μορφή 1937/8, δεύτερη μορφή 1945), που σχολιάζει βαθύτερα την κοινωνικοπολιτική κατάσταση της χώρας, γραμμένο σε μια περίοδο κομβική, κατά την οποία θα ταχθεί κατά της στρατευμένης τέχνης και θα γίνει πολέμιος του Εμφυλίου που μαίνεται στη χώρα. Ιδιαίτερη μνεία γίνεται στην πολυετή συνεργασία του με το Εθνικό Θέατρο από το 1937 ως το 1969 ως διευθυντής δραματολογίου και καλλιτεχνικός διευθυντής, αλλά και την περίοδο 1950-1971 ως καθηγητής στη Δραματική Σχολή του Εθνικού Θεάτρου, ενώ τα ιστορικά του δράματα «Ο σταυρός και το σπαθί» (1939), «Αυτοκράτωρ Μιχαήλ» (1936) και «Θεοφανώ» (1956) θα τα ανεβάσουν κρατικές και ιδιωτικές θεατρικές σκηνές. Βαθύς γνώστης του κλασικού ρεπερτορίου, θα τιμηθεί με το Α’ Κρατικό Βραβείο Θεάτρου (1939) για τα θεατρικά του έργα «Ο σταυρός και το σπαθί» και «Είλωτες», με το Α’ Κρατικό Βραβείο Μυθιστορήματος για το έργο του «Μυστική ζωή» (1958), αλλά και με τον τίτλο του ακαδημαϊκού (1974).

Ο γιος του, Δημήτρης Τερζάκης, φωτίζει πτυχές της προσωπικότητας του πατέρα του, περιγράφει τη ζωή και το έργο του, από την περίοδο του μεσοπολέμου, τα χρόνια της κατοχής, την μεταπολεμική περίοδο και μέχρι την επιβολή της δικτατορίας των συνταγματαρχών και τη μεταπολίτευση με την είσοδό του στην Ακαδημία Αθηνών, ενώ οπτικοακουστικό αρχειακό υλικό με ιστορικά γεγονότα της εποχής πλαισιώνει την παρουσίαση της ζωής και του έργου αυτής της εξέχουσας πνευματικής φυσιογνωμίας του τόπου. Για τον Άγγελο Τερζάκη και το έργο του μιλούν επίσης ο θεατρικός σκηνοθέτης Σπύρος Ευαγγελάτος, ο Τάκης Ρούσσος, συγγραφέας και διευθυντής της Δραματικής Σχολής του Εθνικού Θεάτρου, οι οποίοι επικεντρώνονται κυρίως στο θεατρικό του έργο και στη μακρά θητεία του στο Εθνικό Θέατρο. Επίσης η Αγγέλα Καστρινάκη, επικ. καθηγήτρια Φιλολογικού Τμήματος, αναφέρεται στο συγγραφικό του έργο και αναλύει τις δύο εκδοχές του μυθιστορήματος «Η Πριγκηπέσσα Ιζαμπώ» και τις διαφορές μεταξύ τους, ιδίως σε ότι αφορά την εθνική συνείδηση ως νέο στοιχείο της δεύτερης. Ο Αθανάσιος Αναγνωστόπουλος, διευθυντής «Θησαυρού της Ελληνικής Γλώσσας», ο οποίος μετέφρασε το έργο του «Ο Θωμάς ο δίψυχος» στο πανεπιστήμιο Tufts στο πλαίσιο των σπουδών του εκεί και θυμάται την πρόσκλησή του εκεί για να παρακολουθήσει το ανέβασμα της παράστασης από τους φοιτητές, αλλά και την μετέπειτα συνεργασία τους.

Περιλαμβάνεται πλούσιο αρχειακό υλικό, όπως ιδιόχειρα σημειώματα από το προσωπικό αρχείο του συγγραφέα, καθώς και οπτικοακουστικά ντοκουμέντα, όπως απόσπασμα ομιλίας για την επέτειο της 28ης Οκτωβρίου 1940, με τη φωνή του Άγγελου Τερζάκη, καθώς και πλάνα από τον εορτασμό της πρώτης επετείου από την αποκατάστασης της Δημοκρατίας στην Ελλάδα, που έγινε στην Πνύκα τον Ιούλιο του 1975. Προβάλλεται επίσης, απόσπασμα από το «Θέατρο της Δευτέρας» (1978) και το έργο «Γαμήλιο Εμβατήριο», κοινωνικό δράμα του Αγγ. Τερζάκη που έγραψε το 1937, και από την ταινία «Νυχτερινή Περιπέτεια» (1954), που σκηνοθέτησε ο ίδιος ο Άγγελος Τερζάκης.

Σκηνοθεσία: Τάσος Ψαρράς
Έρευνα: Σοφία Δημουλά
Έτος παραγωγής: 2004

ΑΡΓΟΛΙΚΕΣ ΕΙΔΗΣΕΙΣ
Ι ΚΤΕΟ ΑΡΓΟΛΙΔΟΣ ΣΑΛΑΠΑΤΑΣ