Σαν μαθητής ήταν απρόβλεπτος. Είχα αρκετά χρόνια να τον δω. Τον είχα για καλό στα Μαθηματικά και αυτός – ο…προδότης- πήγε στη Θεωρητική Κατεύθυνση. Πάντα ανάποδος.
Τέλειωσε με άριστα… Ιστορικό – Αρχαιολογικό. Θα συνέχιζε… μεταπτυχιακά κλπ. Φυσιολογικά δεν θα ερχόταν να μου ζητήσει ποτέ τη γνώμη μου.
Δυστυχώς… τον είδα μπροστά μου. Πρώτη εντύπωση κακή. Ακούρευτος, αξύριστος, ατημέλητος.
Δεύτερη εντύπωση έκπληξη. Είχε για διπλωματική το θέμα «Γαλλική Στρατιωτική Παρουσία στην Αργολίδα, τα έτη 1831-1832». Γαλλικά, από ότι θυμόμουνα, δεν ήξερε. Πώς θα αναζητούσε πηγές; «Έμαθα και Γαλλικά».
Το φαντάστηκα. Ικανό τον είχα.
«Μου απέρριψαν την εργασία χαρακτηρίζοντάς την «θεωρία συνωμοσίας»»
Κάτι περίεργο θα είχε γράψει. Μου το εξήγησε.
«Είναι 27 Σεπτεμβρίου 1831. Ώρα ..λίγο πριν από τις 6.30 το πρωί. Προφανώς, δεν έχει ξημερώσει. Ο Καποδίστριας βγαίνει από το Παλατάκι. Τον συνοδεύει ένας γέρος – τζουμπές (για να αναγγέλλει την άφιξή του), ένας μονόχειρ και ένας σχεδόν άγνωστος (οι δύο υποτίθεται σωματοφύλακες, που δεν τον συνόδευαν συνήθως). Κοζιώνης και Λεωνίδης τα ονόματά τους. Πηγαίνουν στην εκκλησία. Ο Κυβερνήτης ήταν θρήσκος άνθρωπος.
Το Παλατάκι ήταν εκεί που σήμερα έχουμε το άγαλμα του Όθωνα. Βγαίνοντας συνάντησαν την πλατεία. «Τριών Ναυάρχων» το επίσημο όνομά της, «Αναβρυτηρίου» δλδ. «Σιντριβανιού» η γνωστότερη επωνυμία της, τότε. Εκεί γίνεται η συνάντηση. Από τη μια ο Κυβερνήτης και από την άλλη δύο ψηλοί, όμορφα ντυμένοι, άντρες με μακριά ξανθωπά μαλλιά.Συνοδεύονταν από δυο χωροφύλακες. Είναι οι Μαυρομιχαλαίοι (θείος και ανιψιός). Υπό αστυνομική επιτήρηση.
Χαιρετούν με σεβασμό τον Κυβερνήτη. Αντιχαιρετά.
Εάν είχαν σκοπό απλώς να τον σκοτώσουν, τους δόθηκε εκεί η ευκαιρία. Νύχτα άδειος ο δρόμος και πολύ κοντά στα τείχη για να διαφύγουν. Δεν αποπειρώνται να τον δολοφονήσουν. Αλλά, τί αναζητούσαν εκεί;»
«Μην περιμένεις να σου απαντήσω. Αλλά, τί σχέση έχει αυτό το επεισόδιο με το θέμα της εργασίας σου για τους Γάλλους;»
«Όχι, έχει συνέχεια το πράγμα. Μόλις έγινε το φονικό του Κυβερνήτη, μπροστά στην πόρτα της εκκλησίας του Αγίου Σπυρίδωνα, οι Μαυρομιχαλαίοι φεύγουν πανικόβλητοι προς αντίθετες κατευθύνσεις. Αυτό φανερώνει πως δεν είχαν επεξεργαστεί σχέδιο διαφυγής. Ο Γιώργης Μαυρομιχάλης κατευθύνεται στην οικία του Γάλλου Στρατηγού Γεράρντ. Τον είχε διορίσει ο Καποδίστριας γενικό διοικητή του τακτικού στρατού, απολύοντας τον Άγγλο στρατηγό Τσώρτς. Πήγε τυχαία εκεί;»
«Αρχίζω και υποψιάζομαι το συλλογισμό σου.»
«Ο Γεράρντ δεν διατάζει τη σύλληψή του και τον προτρέπει να πάει προς τα Πέντε Αδέλφια. Τελευταίο σπίτι στην «Χουρμαδιά» ήταν η Γαλλική Πρεσβεία. Όμως από του Γεράρντ, ήταν πιο κοντά στο «Πορτέλο» την πύλη που έβγαζε εκτός των τειχών, προς την θάλασσα (πριν από τον Άγιο Νικόλαο). Εκεί θα γλύτωνε. Άρα τον κατεύθυνε ο ίδιος ο αρχιστράτηγος στη γαλλική πρεσβεία.
Φτάνει. Παρουσιάζεται στον αντί-πρέσβη. Δηλώνει. «Σκότωσαν τον Κυβερνήτη». Στο Στρατοδικείο μετά θα του πουν πως είπε «Σκοτώσαμε τον Κυβερνήτη». Το αρνείται.
Δεν ζητάει πολιτικό άσυλο. Μόνο προστασία να μην λιντσαριστεί από τον εξαγριωμένο λαό. Δεν σου φαίνεται παράξενο; Ένας άνθρωπος που είχε διατελέσει και πρωθυπουργός για ένα εξάμηνο, να μην ζητήσει πολιτικό άσυλο;»
«Μέχρι στιγμής έχεις αναμίξει δύο Γάλλους στην δολοφονία του Καποδίστρια… οι οποίοι φαίνεται ότι ξαφνιάστηκαν από τα γεγονότα.»
«Ναι. Ο Γάλλος πρέσβης τον παραδίδει στον Ελληνικό στρατό. Τον μεταφέρουν στην Ακροναυπλία. Εκεί συνεδριάζει το Στρατοδικείο. «Ημιυπαίθριο», δίπλα σε ένα παντοπωλείο που λειτουργούσε εκεί πάνω… πιθανά σε παρακέλια δίπλα ή στις φυλακές ή στο Στρατιωτικό Νοσοκομείο των Αγίων Αναργύρων. Αλλά επειδή δεν τους χώραγε συνεδρίαζαν και απέξω…
Παρουσιάζεται συνήγορός του ο ΣκώτοςΕδουάρδος Μάσων. Ο Γεώργιος Μαυρομιχάλης αρνείται την κατηγορία. Δηλώνει πως υπήρχαν δίπλα στον Καποδίστρια την ώρα του φόνου δύο άλλοι άνθρωποι. Ένας ζητιάνος (6.30΄ώρα το πρωί… στον ΑγιοΣπυρίδωνα…) και ένας ξερακιανός νέος φουστανελάς (άγνωστος στο Ναύπλιο).
Ο συνήγορος δεν εκμεταλλεύεται αυτή την πληροφορία. Κάνει πως δεν την ακούει. Στέκεται μόνο στην ένσταση αρμοδιότητας του δικαστηρίου. Κανείς δεν αναζητά αυτούς τους δύο. Καλύπτει ουσιαστικά και τους δύο αυτούς και αφήνει ανυπεράσπιστο τον πελάτη του.»
«Τελικά, ποιο συμπέρασμα έβγαλες;»
«Οι Μαυρομιχαλαίοι είχαν πρόθεση όχι απλώς να τον σκοτώσουν, αλλά να διευκολύνουν την κατάληψη της εξουσίας στο Ναύπλιο από τους Γάλλους. Ο στρατηγός Γεράρντ, είχε διατάξει (Κυριακάτικα… ) Γενική επιθεώρηση των τακτικών στρατευμάτων έξω από την Πύλη της Ξηράς… στις 9 η ώρα. Η πόλη του Ναυπλίου δεν θα είχε καθόλου Ελληνικό Στρατό, πιστό στον Καποδίστρια. Υπήρχαν δύο Γαλλικά πολεμικά ανοιχτά από τα Πέντε Αδέλφια. Οι Μαυρομιχαλαίοι είχαν προγραμματίσει να τον σκοτώσουν μετά το τέλος της λειτουργίας, που ο στρατός θα ήταν έξω, και θα είχαν αποβιβαστεί Γάλλοι, τάχα μου να καταστείλουν τις ταραχές. Θα διόριζαν αυτοί νέο Κυβερνήτη.
Οι Άγγλοι έδρασαν, όπως πάντοτε, πιο έξυπνα. Έστησαν τον ζητιάνο και τον ξερακιανό νέο. Οι οποίοι, έμπειροι από ό,τι φαίνεται, χτύπησαν αστραπιαία. Προκλήθηκε σύγχυση. Ο Γεώργιος Μαυρομιχάλης, υποτίθεται ότι είχε ανοίξει την κοιλιά του Κυβερνήτη, αλλά τα ρούχα του ήταν πεντακάθαρα. Άκουσε τους τρεις πυροβολισμούς. Έφυγε τρέχοντας.
Για να κλειστούν τα στόματα, έβαλαν στον Μαυρομιχάλη δικό τους άνθρωπο για συνήγορο… Ο Γεώργιος Μαυρομιχάλης, δεν είχε καθόλου χρήματα, χρώσταγε – το ομολογεί στη διαθήκη του- σε όλο τον κόσμο. Δέχτηκε τον συνήγορο. Αυτός απέφυγε να τον υπερασπίσει σαν «αθώο». Ουσιαστικά τον κρέμασε. Μετά οι δυο χωροφύλακες – φρουροί των Μαυρομιχαλαίων γλύτωσαν από κάθε καταδίκη. Και κανένας δεν ξαναμίλησε για τους πραγματικούς δολοφόνους.»
«Τέτοια έγραφες και στο απέρριψαν;»
«Ναι.»
«Καλά σου έκαναν. Στηρίζεις τη θεωρία σου στην δράση δύο εντελώς άγνωστων ανθρώπων. Δεν παραθέτεις κανένα ντοκουμέντο, αλληλογραφία, από Γαλλική, στρατιωτική ή διπλωματική πηγή. Και ανακατεύεις τους Άγγλους, πάλι χωρίς να παρουσιάζεις κανένα αποδεικτικό στοιχείο.»
«Δάσκαλε, γέρασες… και παίρνεις το μέρος του …Ιμπεριαλισμού».
«Όχι, θεωρώ ότι μου είπες μια ωραία θεωρία συνωμοσίας. Θα την ανεβάσω… και θα περιμένω αντιδράσεις.»
