Της Γκέλης Ντηλιά
Η ποίηση του Καβάφη διακρίνεταιμεταξύ άλλων για τα θέματα με τα οποία ασχολείται που εστιάζουν στη μελαγχολία, νοσταλγία, ειρωνεία και λύπη, αλλά και στον αλληγορικό τρόπο που έχει επιλέξει ο ποιητής για να εκφράζεται.
Οι προβληματισμοί του είναι διαχρονικοίκαι οι στίχοι του στοχεύουν κατευθείαν στην καρδιά και το μυαλό, χρησιμοποιώντας απλή διατύπωση.
Μια μικρή ομάδα κρατουμένων συμμετείχε στο Σεμινάριο-Εργαστήριο ποίησης που διεξήχθη στο Ε. Σ. Κ. Κορίνθου την τελευταία Παρασκευή του Δεκέμβρη 2024.
Το οξύμωρο είναι πώς ενώ η άγνοια φαίνεται πως αποτελεί έναν αδιαπέραστο τοίχο στην κατανόηση των οποιοδήποτε ποιημάτων, η μετατροπή της σε κάτι εντελώς το αντίθετο με ένα μαγικό τρόπο είναι που οδηγεί το χέρι των εγκλείστων να κατανοήσουν, να προβληματιστούν αλλά και να γράψουν οι ίδιοι το δικό τους ποίημα βασισμένο σε αυτά που παρουσιάστηκαν.
Στις 29/04/2024 ιδρύθηκε και θεσπίστηκε στον Βόλο η Παγκόσμια Ημέρα Καβάφη από τον Γιώργο Φουντούλη. Ως Partnerαυτού του θεσμού κατέληξα στην απόφαση να γίνει για πρώτη φορά σε ελληνική Φυλακή ένα μονοθεματικό Σεμινάριο, βάζοντας στοίχημα για το αποτέλεσμα. Οι αποδόσεις δεν ήταν υπέρ, παρόλα αυτά…
Εκτός από δυο αποχωρήσεις, στο πρώτο δεκαπεντάλεπτο της παρουσίασης, όσοι έμειναν ήταν αποφασισμένοι να ολοκληρώσουν τη διαδικασία της δομής του, δηλαδή αυτή της παραγωγής δικών τους ποιημάτων.
Ο Θέμης Γ. βασισμένος στο «Όσο μπορείς», τιτλοφορεί το πεζοποίημάτου «Μια στιγμή». «… ο κάθε άνθρωπος θα πρέπει τουλάχιστον να προσπαθεί να κάνει τις στιγμές του δημιουργικές χωρίς να προσβάλλει ή να εξευτελίζει τις ζωές των ανθρώπων για να νιώσει αυτός καλά. Αυτό είναι το νόημα.».
Ο Χάρης Μ. αφορμάται από την «Ιθάκη» και ολοκληρώνει τη σκέψη του, «…έτσι και τώρα που είμαι σε ακόμα ένα ταξίδι/ ψάχνω τον δρόμο της επιστροφής./ Η δύναμη υπάρχει, αλλά ο δρόμος είναι δύσκολος/τα εμπόδια πολλά και το ταξίδι μεγάλο./Δεν είναι το ταξίδι που με φοβίζει, αλλά τα εμπόδια/που δεν μπορώ να προβλέψω./Παρόλα αυτά θα βρω τον τρόπο να τα παρακάμψω.»
Ο AhmetM., από την Αλγερία μάς εξέπληξε θυμίζοντάς μας ότι μάς έχει ξανασυναντήσει το 2023 στο Σχολείο Δεύτερης Ευκαιρίας που λειτουργεί στη Φυλακή των Τρικάλων. Το ποίημα του με θέμα «Τα κεριά», γραμμένο στα γαλλικά με τη βοήθεια του Κωνσταντίνου έχει τίτλο «Laflamme». «…Le feu s’ allume le chemin de l’ amenir./La flamme est l’ équilibre du monde/ et ça nous aide à beaucoup de choses dans nos vies…».
Εμπνεόμενος από το «Απ’ τες εννιά», ο Βλάσης Π. απλώνει τη ρομαντική του σκέψη στη λευκή κόλλα και αναπολεί μνήμες του παρελθόντος. «… Ορομαντισμός αυτός/δεν θα το ξεχάσω ποτέ από τότε που μου συνέβη/όμορφες στιγμές της νιότης μας/και τώρα που είμαστε…». Με το ίδιο θέμα ο Παναγιώτης Δ. γράφει, «… πολλές φορές η ώρα ήταν εννιά και χάθηκα στις σκέψεις μου./Κοίταξα το ρολόι μου και η ώρα ήταν δωδεκάμιση/και ξέρω πως ποτέ πια δεν θα σε ξαναδώ/και αυτό είναι το χειρότερο/κάθε μέρα εννιά με δωδεκάμιση βλέπω τις ίδιες εικόνες/και το θέμα είναι ότι δεν μπορώ να αλλάξω/τίποτα από αυτά.».
Τέλος ο Γιώργος Λ. στοχάζεται πάνω στην «Μονοτονία». «Η μονοτονία της ημέρας είναι βαρετή αλλά τα καταφέρνω…/ ο εγκλεισμός της φυλακής είναι βαρύς/αλλά όχι για μένα…/εκείνο που δεν καταφέρνω είναι/να μην βγαίνει από το μυαλό μου εκείνη…».
Όποιος νομίζει πως η δυσκολία της Καβαφικής ποίησης την κάνει λιγότερο προσεγγίσιμη, διαβάζοντας τα παραπάνω ποιήματα από ανθρώπους που ποτέ πριν δεν είχαν ασχοληθεί με την συγγραφή στίχων, καταλαβαίνει πως ο εσωτερικός παλμός του ανθρώπου ακόμη και στο πιο δύσκολο περιβάλλον χτυπάει δυνατά, αρκεί να βρει κανείς τον τρόπο να ακούσει την καρδιά του. Και αυτό μπορεί να γίνει με ένα ποίημα.
Η Γκέλη Ντηλιά είναι Καθηγήτρια Αγγλικών, βραβευμένη ποιήτρια και συγγραφέας και εθελόντρια επιμορφωμένη εκπαιδεύτρια ενηλίκων Σωφρονιστικών Καταστημάτων.